Yuddha Kaanda - Sarga 68
In this Sarga, the Rākshasas inform Rāvaṇa that Kumbhakarṇa has been slain. They inform him that his humongous body fell blocking the entrances before it finally got buried in the bed of the ocean.
Rāvaṇa falls down in a faint on hearing the news. Dēvāntaka, Narāntaka, Triṡira and Atikāya cry at the loss of their uncle. Mahōdara and Mahāpārṡwa become overwhelmed with grief on hearing about the loss of their brother.
Rāvaṇa, after regaining senses, laments immensely, the death of his younger brother. He gets disillusioned about life and feels terrible at the prospect of Dēvas jeering him. He deeply resents snubbing off the good advice given by Vibheeshaṇa.
6.68.1 அ
6.68.1 ஆ
6.68.1 இ
6.68.1 ஈ கும்பகர்ணம் ஹதம் த்ருஷ்ட்வா
ராகவேண மஹாத்மநா ।
ராக்ஷஸா ராக்ஷஸேந்த்ராய
ராவணாய ந்யவேதயந் ॥
Seeing Kumbhakarṇa slain by Rāghava, a Mahātma,
the Rākshasas informed Rāvaṇa,
the king of Rākshasas, of it.
6.68.2 அ
6.68.2 ஆ
6.68.2 இ
6.68.2 ஈ ராஜந் ஸ காலஸங்காஸ:
ஸம்யுக்த: காலகர்மணா ।
வித்ராவ்ய வாநரீம் ஸேநாம்
பக்ஷயித்வா ச வாநராந் ॥
O King, he, who was like Time
(that puts an end to everything) himself,
who made the Vānara army flee
and who devoured Vānaras,
had now come under the siege of Time.
6.68.3 அ
6.68.3 ஆ
6.68.3 இ
6.68.3 ஈ ப்ரதபித்வா முஹூர்தம் ச
ப்ரஸாந்தோ ராம தேஜஸா ।
காயேநார்தப்ரவிஷ்டேந
ஸமுத்ரம் பீமதர்ஸநம் ॥
He, who showed prowess for quite a while,
was calmed by the power of Rāma.
His body, lying half-buried in the sea
makes a horrible sight to behold.
6.68.4 அ
6.68.4 ஆ
6.68.4 இ
6.68.4 ஈ நிக்ருத்தநாஸாகர்ணேந
விக்ஷரத்ருதிரேண ச ।
ருத்த்வா த்வாரம் ஸரீரேண
லங்காயா: பர்வதோபம: ॥
With nose and ears cut off, and blood flowing,
his mountainous body fell blocking the entrance of Laṅkā.
6.68.5 அ
6.68.5 ஆ
6.68.5 இ
6.68.5 ஈ கும்பகர்ணஸ்தவ ப்ராதா
காகுத்ஸ்தஸரபீடித: ।
லகண்டபூதோ விக்ருதோ
தாவதக்த இவ த்ரும: ॥
Kumbhakarṇa, your brother,
struck by the arrows of Kākutstha,
turned into a shapeless mass
like a tree burnt by a forest fire.
6.68.6 அ
6.68.6 ஆ
6.68.6 இ
6.68.6 ஈ ஸ்ருத்வா விநிஹதம் ஸங்க்யே
கும்பகர்ணம் மஹாபலம் ।
ராவண: ஸோகஸந்தப்தோ
முமோஹ ச பபாத ச ॥
Hearing that Kumbhakarṇa of immense strength
had been slain in the battle,
Rāvaṇa was overwhelmed with grief
and fell down in a faint.
6.68.7 அ
6.68.7 ஆ
6.68.7 இ
6.68.7 ஈ பித்ருவ்யம் நிஹதம் த்ருஷ்ட்வா
தேவாந்தகநராந்தகௌ ।
த்ரிஸிராஸ்சாதிகாயஸ்ச
ருருது: ஸோகபீடிதா: ॥
On learning that their uncle was slain,
Dēvāntaka, Narāntaka, Triṡira and Atikāya
cried, oppressed by grief.
6.68.8 அ
6.68.8 ஆ
6.68.8 இ
6.68.8 ஈ ப்ராதரம் நிஹதம் த்ருஷ்ட்வா
ராமேணாக்லிஷ்டகர்மணா ।
மஹோதரமஹாபார்ஸ்வௌ
ஸோகாக்ராந்தௌ பபூவது: ॥
On learning that their brother was slain by
Rāma, who did things with ease,
Mahōdara and Mahāpārṡwa were overwhelmed with grief.
6.68.9 அ
6.68.9 ஆ
6.68.9 இ
6.68.9 ஈ தத: க்ருச்ச்ராத் ஸமாஸாத்ய
ஸஞ்ஜ்ஞாம் ராக்ஷஸபுங்கவ: ।
கும்பகர்ணவதாத்தீநோ
விலலாபாகுலேந்த்ரிய: ॥
Regaining his senses with great difficulty
and feeling forlorn from the death of Kumbhakarṇa,
that bull among Vānaras lamented,
with his senses in turmoil:
6.68.10 அ
6.68.10 ஆ
6.68.10 இ
6.68.10 ஈ ஹா வீர ரிபுதர்பக்ந
கும்பகர்ண மஹாபல ।
த்வம் மாம் விஹாய வை தைவாத்
யாதோऽஸி யமஸாதநம் ॥
Alas, O Kumbhakarṇa! O you of mighty strength!
O heroic one and queller of the pride of the foe!
You, abandoning me, have gone
to the abode of Yama, willed by Providence!
6.68.11 அ
6.68.11 ஆ
6.68.11 இ
6.68.11 ஈ மம ஸல்யமநுத்தத்ய
பாந்தவாநாம் மஹாபல ।
ஸத்ருஸைந்யம் ப்ரதாப்யைக:
க்வ மாம் ஸந்த்யஜ்ய கச்சஸி ॥
O you of immense strength!
Having tormented the enemy forces single handedly,
and before you could remove the thorn
in my side and in that of all our kin,
where did you go, abandoning me!
6.68.12 அ
6.68.12 ஆ
6.68.12 இ
6.68.12 ஈ இதாநீம் கல்வஹம் நாஸ்மி
யஸ்ய மே தக்ஷிணோ புஜ: ।
பதிதோ யம் ஸமாஸ்ரித்ய
ந பிபேமி ஸுராஸுராத் ॥
I am now as good as dead,
with my right hand fallen,
relying on which I feared
neither the Suras nor the Asuras!
6.68.13 அ
6.68.13 ஆ
6.68.13 இ
6.68.13 ஈ கதமேவம்விதோ வீரோ
தேவதாநவதர்பஹா ।
காலாக்நி ப்ரதிமோ ஹ்யத்ய
ராகவேண ரணே ஹத: ॥
How could a Veera like you,
who humbled the pride of Dēvas and Dānavas,
who is no less fierce than the
Conflagration of Time (that burns up the worlds),
get slain today in the battle by Rāghava!
6.68.14 அ
6.68.14 ஆ
6.68.14 இ
6.68.14 ஈ யஸ்ய தே வஜ்ரநிஷ்பேஷோ
ந குர்யாத்வ்யஸநம் ஸதா ।
ஸ கதம் ராமபாணார்த:
ப்ரஸுப்தோऽஸி மஹீதலே ॥
How could you, whom even
a blow of Vajra could not hurt,
suffer from the arrows of Rāma,
and lie down on the bare earth
in the sleep that knows no waking?
6.68.15 அ
6.68.15 ஆ
6.68.15 இ
6.68.15 ஈ ஏதே தேவகணா: ஸார்தம்
ருஷிபிர்ககநே ஸ்திதா: ।
நிஹதம் த்வாம் ரணே த்ருஷ்ட்வா
நிநதந்தி ப்ரஹர்ஷிதா: ॥
The Ṛshis, along with hordes of Dēvas,
shout with joy standing in the sky,
seeing you slain in the fight.
6.68.16 அ
6.68.16 ஆ
6.68.16 இ
6.68.16 ஈ த்ருவமத்யைவ ஸம்ஹ்ருஷ்டா
லப்தலக்ஷா: ப்லவங்கமா: ।
ஆரோக்ஷ்யந்தீஹ துர்காணி
லங்காத்வாராணி ஸர்வஸ: ॥
Having accomplished their goal and rejoicing,
the Vānaras must surely be climbing
all over the defenses and entrances of Laṅkā.
6.68.17 அ
6.68.17 ஆ
6.68.17 இ
6.68.17 ஈ ராஜ்யேந நாஸ்தி மே கார்யம்
கிம் கரிஷ்யாமி ஸீதயா ।
கும்பகர்ணவிஹீநஸ்ய
ஜீவிதே நாஸ்தி மே ரதி: ॥
What business do I have with the Kingdom,
what will I do with Seetā, and
what interest does life hold for me,
with my having lost Kumbhakarṇa!
6.68.18 அ
6.68.18 ஆ
6.68.18 இ
6.68.18 ஈ யத்யஹம் ப்ராத்ருஹந்தாரம்
ந ஹந்மி யுதி ராகவம் ।
நநு மே மரணம் ஸ்ரேயோ
ந சேதம் வ்யர்தஜீவிதம் ॥
If I do not slay in fight
Rāghava, the slayer of my brother,
it is better for me to die
than to lead a life that would be so futile!
6.68.19 அ
6.68.19 ஆ
6.68.19 இ
6.68.19 ஈ அத்யைவ தம் கமிஷ்யாமி
தேஸம் யத்ராநுஜோ மம ।
நஹி ப்ராதऽந் ஸமுத்ஸ்ருஜ்ய
க்ஷணம் ஜீவிதுமுத்ஸஹே ॥
I shall go now itself to the place
where my younger brother is.
I do not like to live, even for a moment,
without my brother.
6.68.20 அ
6.68.20 ஆ
6.68.20 இ
6.68.20 ஈ தேவா ஹி மாம் ஹஸிஷ்யந்தி
த்ருஷ்ட்வா பூர்வாபகாரிணம் ।
கதமிந்த்ரம் ஜயிஷ்யாமி
கும்பகர்ண ஹதே த்வயி ॥
The Dēvas will jeer at me,
who has harmed them in the past.
How can I vanquish Indra, O Kumbhakarṇa,
now that you have been slain?
6.68.21 அ
6.68.21 ஆ
6.68.21 இ
6.68.21 ஈ ததிதம் மாமநுப்ராப்தம்
விபீஷணவச: ஸுபம் ।
யதஜ்ஞாநாந்மயா தஸ்ய
ந க்ருஹீதம் மஹாத்மந: ॥
Here I reap the fruits of
not heeding the good advice of
Vibheeshaṇa, the Mahātma, in my folly.
6.68.22 அ
6.68.22 ஆ
6.68.22 இ
6.68.22 ஈ விபீஷணவசோ யாவத்
கும்பகர்ணப்ரஹஸ்தயோ: ।
விநாஸோऽயம் ஸமுத்பந்நோ
மாம் வ்ரீடயதி தாருண: ॥
The destruction of Prahasta and Kumbhakarṇa,
which happened just as warned by Vibheeshaṇa,
makes me feel terribly ashamed.
6.68.23 அ
6.68.23 ஆ
6.68.23 இ
6.68.23 ஈ தஸ்யாயம் கர்மண: ப்ராப்தோ
விபாகோ மம ஸோகத: ।
யந்மயா தார்மிக: ஸ்ரீமாந்
ஸ நிரஸ்தோ விபீஷண: ॥
This misery is the fruit I reap from my sin
of snubbing off Vibheeshaṇa, a Dhārmika who stands tall.
6.68.24 அ
6.68.24 ஆ
6.68.24 இ
6.68.24 ஈ இதி பஹுவிதமாகுலாந்தராத்மா
க்ருபணமதீவ விலப்ய கும்பகர்ணம் ।
ந்யபததத தஸாநநோ ப்ருஸார்த:
தமநுஜமிந்த்ரரிபும் ஹதம் விதித்வா ॥
The deepest layers of his heart
thus set in turmoil in many ways
upon his learning that his younger brother,
the foe of Indra, was slain,
the Ten-Faced fell down, extremely oppressed.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
யுத்தகாண்டே அஷ்டஷஷ்டிதம: ஸர்க:॥
Thus concludes the sixty eighth Sarga
in Yuddha Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.