Tweet
Yuddha Kaanda - Sarga 60
In this Sarga, Rāvaṇa, having been humiliated by Rāma, feels sad that all the Tapa he has done has come to naught. He recalls the warnings, curses and pronouncements of Brahma, Anaraṇya, Vēdavati, Uma, Nandeeswara, Rambha and others, and feels certain that his end is near. As a last resort, he wants to call on Kumbhakarṇa for help and sends Rākshasas to wake him up from sleep.
The Rākshasas go to Kumbhakarṇa's abode and try to wake him up, after making a huge mound of food ready for him to eat once he wakes up. As their gentle efforts such as smearing his body with sandal paste and singing praises fail, they resort to harsher techniques like making a din by beating drums and blowing conchs, pouring pots of water in his ears, and then even beating him on the chest, head and all the limbs with maces, Mudgaras, pestles, trees and mountain crests. As none of those tricks work, they drive a thousand elephants over his body, after which he finally wakes up.
Kumbhakarṇa asks for the reason for his being woken up. The Rākshasas tell him of the defeat of Rāvaṇa at the hands of Rāma, and that Rāvaṇa needs his help. Kumbhakarṇa becomes furious on hearing those words, and gets ready to go to the battle field and destroy the Vānara army and the brothers. Yūpāksha, a minister of Rāvaṇa, suggests that he should first see Rāvaṇa and take instructions from him, before doing anything else.
Kumbhakarṇa proceeds to the abode of Rāvaṇa. As he goes along the Royal pathway, the Vānaras get a glimpse of him and get terrified seeing his humongous body, and run in every direction, seeking refuge in Rāma.
6.60.1 அ
6.60.1 ஆ
6.60.1 இ
6.60.1 ஈ ஸ ப்ரவிஸ்ய புரீம் லங்காம்
ராமபாணபயார்தித: ।
பக்நதர்பஸ்ததா ராஜா
பபூவ வ்யதிதேந்த்ரிய: ॥
The king returned to the city of Laṅkā,
oppressed by the fear of Rāma’s arrows,
his pride humbled and his senses in agony.
6.60.2 அ
6.60.2 ஆ
6.60.2 இ
6.60.2 ஈ மாதங்க இவ ஸிம்ஹேந
கருடேநேவ பந்நக: ।
அபிபூதோऽபவத்ராஜா
ராகவேண மஹாத்மநா ॥
The king felt humiliated by Rāghava as
a tusker by a lion and a snake by Garuḍa.
6.60.3 அ
6.60.3 ஆ
6.60.3 இ
6.60.3 ஈ ப்ரஹ்மதண்டப்ரகாஸாநாம்
வித்யுத்ஸத்ருஸவர்சஸாம் ।
ஸ்மரந் ராகவபாணாநாம்
விவ்யதே ராக்ஷஸேஸ்வர: ॥
The lord of the Rākshasas felt terrible
recalling the arrows of Rāghava
that resembled the staff of Brahma and
that dazzled like flashes of lightning.
6.60.4 அ
6.60.4 ஆ
6.60.4 இ
6.60.4 ஈ ஸ காஞ்சநமயம் திவ்யம்
ஆஸ்ரித்ய பரமாஸநம் ।
விப்ரேக்ஷமாணோ ரக்ஷாம்ஸி
ராவணோ வாக்யமப்ரவீத் ॥
Seated on his splendid and exquisite throne made of gold,
Rāvaṇa looked at the Rākshasas and said these words:
6.60.5 அ
6.60.5 ஆ
6.60.5 இ
6.60.5 ஈ ஸர்வம் தத் கலு மே மோகம்
யத்தப்தம் பரமம் தப: ।
யத் ஸமாநோ மஹேந்த்ரேண
மாநுஷேணாஸ்மி நிர்ஜித: ॥
The extreme Tapa I performed has come to naught,
for I, an equal of Mahēndra,
have been defeated by a mere human.
6.60.6 அ
6.60.6 ஆ
6.60.6 இ
6.60.6 ஈ இதம் தத்ப்ரஹ்மணோ கோரம்
வாக்யம் மாமப்யுபஸ்திதம் ।
மாநுஷேப்யோ விஜாநீஹி
பயம் த்வமிதி தத்ததா ॥
Brahma’s dreaded words,
‘Know that you shall have cause to fear humans’,
has come home to me, just as he said.
6.60.7 அ
6.60.7 ஆ
6.60.7 இ
6.60.7 ஈ தேவதாநவகந்தர்வை:
யக்ஷராக்ஷஸபந்நகை: ।
அவத்யத்வம் மயா ப்ராப்தம்
மாநுஷேப்யோ ந யாசிதம் ॥
I obtained immunity from death
at the hands of the Dēvas, the Dānavas, the Gandharvas,
the Yakshas, the Rākshasas and the Pannagas,
but I did not seek it at the hands of humans.
6.60.8 அ
6.60.8 ஆ
6.60.8 இ
6.60.8 ஈ விதிதம் மாநுஷம் மந்யே
ராமம் தஸரதாத்மஜம் ।
இக்ஷ்வாகுகுலநாதேந
அநரண்யேந யத்புரா ॥
I think Rāma, the son of Daṡaratha, is the man
mentioned by Anaraṇya of Ikshwāku race,
when he cursed (me) a long time ago:
6.60.9 அ
6.60.9 ஆ
6.60.9 இ
6.60.9 ஈ
6.60.9 உ
6.60.9 ஊ உத்பத்ஸ்யதே ஹி மத்வம்ஸே
புருஷோ ராக்ஷஸாதம ।
யஸ்த்வாம் ஸபுத்ரம் ஸாமாத்யம்
ஸபலம் ஸாஸ்வஸாரதிம் ।
நிஹநிஷ்யதி ஸங்க்ராமே
த்வாம் குலாதம துர்மதே ॥
O evil one! O base Rākshasa! O shame of your race!
There shall be born in my race a man
who shall slay you along with your offspring, officials,
army, horses and charioteers, in a battle.
6.60.10 அ
6.60.10 ஆ
6.60.10 இ
6.60.10 ஈ ஸப்தோऽஹம் வேதவத்யா ச
யதா ஸா தர்ஷிதா புரா ।
ஸேயம் ஸீதா மஹாபாகா
ஜாதா ஜநகநந்திநீ ॥
And I was cursed by Vēdavati too,
who was maligned by me a long while ago.
It is she who is now reborn as the
blessed Seetā, delight of Janaka.
6.60.11 அ
6.60.11 ஆ
6.60.11 இ
6.60.11 ஈ உமா நந்தீஸ்வரஸ்சாபி
ரம்பா வருணகந்யகா ।
யதோக்தாஸ்தபஸா ப்ராப்தம்
ந மித்யா ருஷிபாஷிதம் ॥
It is happening to me just as was pronounced by
Uma, Nandeeswara, Rambha and the daughter of Varuṇa.
The words of Ṛshis (too) never fail.
6.60.12 அ
6.60.12 ஆ
6.60.12 இ
6.60.12 ஈ ஏததேவாப்யுபாகம்ய
யத்நம் கர்துமிஹார்ஹத ।
ராக்ஷஸாஸ்சாபி திஷ்டந்து
சர்யாகோபுரமூர்த்தஸு ॥
Keeping this in mind,
you should now make an all-out effort.
Let the Rākshasas be stationed on the
towers along the highways remain there.
6.60.13 அ
6.60.13 ஆ
6.60.13 இ
6.60.13 ஈ ஸ சாப்ரதிமகாம்பீரோ
தேவதாநவதர்பஹா ।
ப்ரஹ்மஸாபாபிபூதஸ்து
கும்பகர்ணோ விபோத்யதாம் ॥
Go and wake up Kumbhakarṇa,
who is unequaled in his grandeur,
who humbled the pride of the Dēvas and the Dānavas and
who is under the spell of the curse of Brahma.
6.60.14 அ
6.60.14 ஆ
6.60.14 இ
6.60.14 ஈ ஸ பராஜிதமாத்மாநம்
ப்ரஹஸ்தம் ச நிஷூதிதம் ।
ஜ்ஞாத்வா ரக்ஷோபலம் பீமம்
ஆதிதேஸ மஹாபல: ॥
Realizing fully well that he was defeated
and Prahasta was slain,
he of immense strength ordered
the fierce Rākshasa force:
6.60.15 அ
6.60.15 ஆ
6.60.15 இ
6.60.15 ஈ த்வாரேஷு யத்ந: க்ரியதாம்
ப்ராகாரஸ்சாதிருஹ்யதாம் ।
நித்ராவஸஸமாவிஷ்ட:
கும்பகர்ணோ விபோத்யதாம் ॥
Let every entrance be guarded
with utmost vigilance.
Mount guard over the ramparts,
and wake up Kumbhakarṇa.
6.60.16 அ
6.60.16 ஆ
6.60.16 இ
6.60.16 ஈ ஸுகம் ஸ்வபிதி நிஸ்சிந்த:
காலோபஹதசேதந: ।
நவ ஷட் ஸப்த சாஷ்டௌ ச
மாஸாந் ஸ்வபிதி ராக்ஷஸ: ॥
He sleeps happily with nothing to care,
his senses benumbed, smitten by the power of Time.
The Rākshasa sleeps for nine, six,
seven or eight months at a stretch.
6.60.17 அ
6.60.17 ஆ
6.60.17 இ
6.60.17 ஈ மந்த்ரயித்வா ப்ரஸுப்தோऽயம்
இதஸ்து நவமேऽஹநி ।
தம் து போதயத க்ஷிப்ரம்
கும்பகர்ணம் மஹாபலம் ॥
He fell asleep nine days ago
after taking part in our deliberations.
Wake up Kumbhakarṇa of the immense strength, quick.
6.60.18 அ
6.60.18 ஆ
6.60.18 இ
6.60.18 ஈ ஸ து ஸங்க்யே மஹாபாஹு:
ககுத: ஸர்வரக்ஷஸாம் ।
வாநராந் ராஜபுத்ரௌ ச
க்ஷிப்ரமேவ வதிஷ்யதி ॥
He of mighty arms is the best
among all Rākshasas, in a fight.
He will slay the Vānaras and the princes in no time.
6.60.19 அ
6.60.19 ஆ
6.60.19 இ
6.60.19 ஈ ஏஷ கேது: பர: ஸங்க்யே
முக்யோ வை ஸர்வரக்ஷஸாம் ।
கும்பகர்ண: ஸதா ஸேதே
மூடோ க்ராம்யஸுகே ரத: ॥
Kumbhakarṇa stands tall like a flag post among
the foremost of Rākshasas, on the battlefield.
But he sleeps all the time
like a dunce indulged in rustic pleasures.
6.60.20 அ
6.60.20 ஆ
6.60.20 இ
6.60.20 ஈ ராமேண ஹி நிரஸ்தஸ்ய
ஸங்க்ராமேऽஸ்மிந் ஸுதாருணே ।
பவிஷ்யதி ந மே ஸோக:
கும்பகர்ணே விபோதிதே ॥
I have suffered a defeat in this
terrible battle at the hands of Rāma.
Once Kumbhakarṇa is woken up,
I will have nothing to worry about.
6.60.21 அ
6.60.21 ஆ
6.60.21 இ
6.60.21 ஈ கிம் கரிஷ்யாம்யஹம் தேந
ஸக்ரதுல்யபலேந ஹி ।
ஈத்தஸே வ்யஸநே ப்ராப்தே
யோ ந ஸாஹ்யாய கல்பதே ॥
What can I do in these trying times,
if he, an equal to Ṡakra in strength,
were not to come to my aid?
6.60.22 அ
6.60.22 ஆ
6.60.22 இ
6.60.22 ஈ தே து தத்வசநம் ஸ்ருத்வா
ராக்ஷஸேந்த்ரஸ்ய ராக்ஷஸா: ।
ஜக்மு: பரமஸம்ப்ராந்தா:
கும்பகர்ணநிவேஸநம் ॥
On hearing the words of their King, the Rākshasas
went to the residence of Kumbhakarṇa in all haste.
6.60.23 அ
6.60.23 ஆ
6.60.23 இ
6.60.23 ஈ
6.60.24 அ
6.60.24 ஆ
6.60.24 இ
6.60.24 ஈ தாம் ப்ரவிஸ்ய மஹாத்வாராம்
ஸர்வதோ யோஜநாயதாம் ।
கும்பகர்ணகுஹாம் ரம்யாம்
ஸர்வகந்தப்ரவாஹிநீம் ।
கும்பகர்ணஸ்ய நிஸ்வாஸாத்
அவதூதா மஹாபலா: ।
ப்ரதிஷ்டமாநா: க்ருச்ச்ரேண
யத்நாத் ப்ரவிவிஸுர்குஹாம் ॥
They entered the abode of Kumbhakarṇa
that had a huge entrance and
measuring a Yōjana all round.
It was beautiful and many a
pleasant scent pervaded it.
Although of immense strength, they were all
blown away by the strong draft of wind
created by the exhalation of Kumbhakarṇa.
They managed to hold themselves firm with great difficulty
and entered that cave with a great effort.
6.60.25 அ
6.60.25 ஆ
6.60.25 இ
6.60.25 ஈ தாம் ப்ரவிஸ்ய குஹாம் ரம்யாம்
ரத்ந காஞ்சநகுட்டிமாம் ।
தத்ருஸுர்நைர்ருதவ்யாக்ரம்
ஸயாநம் பீமதர்ஸநம் ॥
They entered the beautiful cave
that was dotted with many a
raised platform of gems and gold,
and found that tiger among Rākshasas
whose bearing was quite intimidating.
6.60.26 அ
6.60.26 ஆ
6.60.26 இ
6.60.26 ஈ தே து தம் விக்ருதம் ஸுப்தம்
விகீர்ணமிவ பர்வதம் ।
கும்பகர்ணம் மஹாநித்ரம்
ஸமேதா: ப்ரத்யபோதயந் ॥
They made a united effort to wake up
Kumbhakarṇa who slept endlessly,
his body thrown awkwardly like
a mountain which had fallen on its side.
6.60.27 அ
6.60.27 ஆ
6.60.27 இ
6.60.27 ஈ
6.60.28 அ
6.60.28 ஆ
6.60.28 இ
6.60.28 ஈ
6.60.29 அ
6.60.29 ஆ
6.60.29 இ
6.60.29 ஈ ஊர்த்வரோமாஞ்சிததநும்
ஸ்வஸந்தமிவ பந்நகம் ।
த்ராஸயந்தம் மஹாஸ்வாஸை:
ஸயாநம் பீமதர்ஸநம் ।
பீமநாஸாபுடம் தம் து
பாதாலவிபுலாநநம் ।
ஸயநே ந்யஸ்தஸர்வாங்கம்
மேதோருதிரகந்திநம் ।
காஞ்சநாங்கதநத்தாங்கம்
கிரீடேவார்கவர்சஸம் ।
தத்ருஸுர்நைர்ருதவ்யாக்ரம்
கும்பகர்ணமரிம்தமம் ॥
They beheld Kumbhakarṇa,
a tiger among Rākshasas and subduer of the foe,
who looked intimidating, lying on the bed
with all his limbs askew,
the hair on his body standing erect,
his heavy breath frightening
reminding one of a serpent's hiss
his nostrils frightful and
his mouth deep like the netherworld,
his body stinking of blood and body fat,
adorned though with gold armlets and
shining like the sun from the glow of his crown.
6.60.30 அ
6.60.30 ஆ
6.60.30 இ
6.60.30 ஈ ததஸ்சக்ருர்மஹாத்மாந:
கும்பகர்ணஸ்யசாக்ரத: ।
மாம்ஸாநாம் மேருஸங்காஸம்
ராஸிம் பரமதர்பணம் ॥
Those mighty Rākshasas
prepared a huge mound of flesh
that looked like Mēru mountain
and kept it ready in front of Kumbhakarṇa,
to placate him to the best.
6.60.31 அ
6.60.31 ஆ
6.60.31 இ
6.60.31 ஈ ம்ருகாணாம் மஹிஷாணாம் ச
வராஹாணாம் ச ஸஞ்சயாந் ।
சகுர்நைர்ருதஸார்தூலா
ராஸிமந்நஸ்ய சாத்புதம் ॥
Those tigers among Rākshasas piled up
the meat of loads of deer, buffalo and boar,
creating a marvelous heap of food.
6.60.32 அ
6.60.32 ஆ
6.60.32 இ
6.60.32 ஈ தத: ஸோணிதகும்பாம்ஸ்ச
மத்யாநி விவிதாநி ச ।
புரஸ்தாத் கும்பகர்ணஸ்ய
சகுஸ்த்ரிதஸஸத்ரவ: ॥
Those enemies of the Dēvas placed before Kumbhakarṇa
pots of blood and intoxicating drinks of every kind.
6.60.33 அ
6.60.33 ஆ
6.60.33 இ
6.60.33 ஈ லிலிபுஸ்ச பரார்த்யேந
சந்தநேந பரந்தபம் ।
திவ்யைராச்சாதயாமாஸு:
மால்யைர்கந்தை: ஸுகந்திபி: ॥
They smeared exquisite sandal
on that scorcher of the foe,
and drowned him under a mass of
celestial flowers of rare scents.
6.60.34 அ
6.60.34 ஆ
6.60.34 இ
6.60.34 ஈ தூபம் ஸுகந்தம் ஸஸ்ருஜு:
துஷ்டுவுஸ்ச பரந்தபம் ।
ஜலதா இவ சாநேது:
யாதுதாநாஸ்ததஸ்தத: ॥
They kindled fragrant incense.
They sang his praises.
And then the Rākshasas started creating a din
like thundering clouds all around (him).
6.60.35 அ
6.60.35 ஆ
6.60.35 இ
6.60.35 ஈ ஸங்காநாபூரயாமாஸு:
ஸஸாங்கஸத்ருஸப்ரபாந் ।
துமுலம் யுகபச்சாபி
விநேதுஸ்சாப்யமர்ஷிதா: ॥
They blew moon-white conchs with all their strength.
Impatient, they all shouted aloud simultaneously.
6.60.36 அ
6.60.36 ஆ
6.60.36 இ
6.60.36 ஈ நேதுராஸ்போடயாமாஸு:
சிக்ஷிபுஸ்தே நிஸாசரா: ।
கும்பகர்ணவிபோதார்தம்
சக்ருஸ்தே விபுலம் ஸ்வநம் ॥
They shouted. They thumped on him.
They shook him all over.
In an effort to rouse Kumbhakarṇa,
the Night-rovers made all kinds of noises.
6.60.37 அ
6.60.37 ஆ
6.60.37 இ
6.60.37 ஈ ஸஸங்கபேரீபணவப்ரணாதம்
ஆஸ்போடிதக்ஷ்வேலிதஸிம்ஹநாதம் ।
திஸோ த்ரவந்தஸ்த்ரிதிவம் கிரந்த:
ஸ்ருத்வா விஹங்கா: ஸஹஸா நிபேது: ॥
Birds, hearing the sound of the thwacking,
the roaring and the war-whoops,
combined with the din of
blaring conchs, booming drums and Paṇavas,
scattered in all directions,
flew up into the high heavens and fell down.
6.60.38 அ
6.60.38 ஆ
6.60.38 இ
6.60.38 ஈ யதா ப்ருஸார்தைர்நிநதைர்மஹாத்மா
ந கும்பகர்ணோ புபுதே ப்ரஸுப்த: ।
ததோ புஸுண்டீர்முஸலாநி ஸர்வே
ரக்ஷோகணாஸ்தே ஜக்ருஹுர்கதாஸ்ச ॥
As the mighty Kumbhakarṇa did not wake up
from sleep in spite of those loud noises,
all those Rākshasa hordes resorted to
the use of iron clubs, pestles and maces.
6.60.39 அ
6.60.39 ஆ
6.60.39 இ
6.60.39 ஈ தம் ஸைலஸ்ருங்கைர்முஸலைர்கதாபி:
வக்ஷ:ஸ்தலே முத்கரமுஷ்டிபிஸ்ச ।
ஸுகப்ரஸுப்தம் புவி கும்பகர்ணம்
ரக்ஷாம்ஸ்யுதக்ராணி ததா நிஜக்நு: ॥
Then the Rākshasa ruffians hit
him, who was sleeping happily,
on the chest, with mountain peaks,
pestles, maces, Mudgaras and their fists.
6.60.40 அ
6.60.40 ஆ
6.60.40 இ
6.60.40 ஈ தஸ்ய நி:ஸ்வாஸவாதேந
கும்பகர்ணஸ்ய ரக்ஷஸ: ।
ராக்ஷஸா பலவந்தோऽபி
ஸ்தாதும் ஸேகுர்நசாக்ரத: ॥
The Rākshasas, strong as they were,
could not stand in front of the
Rākshasa Kumbhakarṇa, blown by
the draft created by his exhalation.
6.60.41 அ
6.60.41 ஆ
6.60.41 இ
6.60.41 ஈ தத: பரிஹிதா காடம்
ராக்ஷஸா பீமவிக்ரமா: ।
ம்ருதங்கபணவாந் பேரீ:
ஸங்ககும்பகணாம்ஸ்ததா ॥
The Rākshasas of formidable prowess
managed to stand firm and continued
to make noises with Mṛdaṅgas, Paṇavas,
drums, conchs and kettle drums.
6.60.42 அ
6.60.42 ஆ
6.60.42 இ
6.60.42 ஈ
6.60.42 உ
6.60.42 ஊ தஸராக்ஷஸஸாஹஸ்ரா
யுகபத் பர்யவாதயந் ।
நீலாஞ்ஜநசயாகாராம்
தே து தம் ப்ரத்யபோதயந் ।
அபிக்நந்தோ நதந்தஸ்ச
ந ச ஸம்புபுதே ததா ॥
The Rākshasas, ten thousand of them
surrounded him, all at once.
They, who looked like huge mounds of collyrium,
beat him and made noises in an effort to wake him up,
but he would not wake up, even then.
6.60.43 அ
6.60.43 ஆ
6.60.43 இ
6.60.43 ஈ யதா சைநம் ந ஸேகுஸ்தே
ப்ரதிபோதயிதும் ததா ।
ததோ குருதரம் யத்நம்
தாருணம் ஸமுபாக்ரமந் ॥
When they failed to wake him up thus,
they intensified their efforts and
started using even more harsh techniques.
6.60.44 அ
6.60.44 ஆ
6.60.44 இ
6.60.44 ஈ அஸ்வாநுஷ்ட்ராந் கராந்நாகாந்
ஜக்நுர்தண்டகஸாங்குஸை: ।
பேரீஸங்கம்ருதங்காம்ஸ்ச
ஸர்வப்ராணைரவாதயந் ॥
They beat horses, camels, donkeys and elephants
with rods, whips and goads (making them wail).
They used all their breath to blare the conchs,
beat the drums and the Mṛdaṅgas.
6.60.45 அ
6.60.45 ஆ
6.60.45 இ
6.60.45 ஈ நிஜக்நுஸ்சாஸ்ய காத்ராணி
மஹாகாஷ்டகடங்கரை: ।
முத்கரைர்முஸலைஸ்சைவ
ஸர்வப்ராணஸமுத்யதை: ॥
They thwacked all over his body with
huge sticks, beams, Mudgaras, pestles,
using all their force.
6.60.46 அ
6.60.46 ஆ
6.60.46 இ
6.60.46 ஈ தேந ஸப்தேந மஹதா
லங்கா ஸமபிபூரிதா ।
ஸபர்வதவநா ஸர்வா
ஸோऽபி நைவ ப்ரபுத்யதே ॥
Laṅkā with its mountains and forests
was filled with that humongous din,
but he would not wake up.
6.60.47 அ
6.60.47 ஆ
6.60.47 இ
6.60.47 ஈ தத: ஸஹஸ்ரம் பேரீணாம்
யுகபத் ஸமஹந்யத ।
ம்ருஷ்டகாஞ்சநகோணாநாம்
ஆஸக்தாநாம் ஸமந்தத: ॥
Then they beat a thousand big drums,
all over and all at once, with burly golden rods.
6.60.48 அ
6.60.48 ஆ
6.60.48 இ
6.60.48 ஈ ஏவமப்யதிநித்ரஸ்து
யதா நைவ ப்ரபுத்யத ।
ஸாபஸ்ய வஸமாபந்ந:
தத: க்ருத்தா நிஸாசரா: ॥
The Night-rovers got irritated,
as he would not wake up from his deep slumber,
having fallen under the spell of the curse he had.
6.60.49 அ
6.60.49 ஆ
6.60.49 இ
6.60.49 ஈ மஹாக்ரோதஸமாவிஷ்டா:
ஸர்வே பீமபராக்ரமா: ।
தத்ரக்ஷோ போதயிஷ்யந்த:
சக்ருரந்யே பராக்ரமம் ॥
Extremely irritated, all of those
Rākshasas of formidable prowess
showed all of their prowess
in an effort to wake him up.
6.60.50 அ
6.60.50 ஆ
6.60.50 இ
6.60.50 ஈ அந்யே பேரீ: ஸமாஜக்நு:
அந்யே சக்ருர்மஹாஸ்வநம் ।
கேஸாநந்யே ப்ரலுலுபு:
கர்ணாவந்யே தஸந்தி ச ॥
Some beat drums, some others let off shouts;
some pulled out his hair, others bit his ears.
6.60.51 அ
6.60.51 ஆ
6.60.51 இ
6.60.51 ஈ உதகும்பஸதாந்யந்யே
ஸமஸிஞ்சந்த கர்ணயோ: ।
ந கும்பகர்ண: பஸ்பந்தே
மஹாநித்ராவஸம் கத: ॥
Some poured water into his ears
brought in hundreds of pots.
But there was no response from Kumbhakarṇa
who was lost in a deep slumber.
6.60.52 அ
6.60.52 ஆ
6.60.52 இ
6.60.52 ஈ அந்யே ச பலிநஸ்தஸ்ய
கூடமுத்கரபாணய: ।
மூர்த்நி வக்ஷஸி காத்ரேஷு
பாதயந் கூடமுத்கராந் ॥
Other strong ones, with
hammers and Mudgaras in their hands,
beat him on the head, chest and on other limbs.
6.60.53 அ
6.60.53 ஆ
6.60.53 இ
6.60.53 ஈ ரஜ்ஜுபந்தநபத்தாபி:
ஸதக்நீபிஸ்ச ஸர்வத: ।
வத்யமாநோ மஹாகாயோ
ந ப்ராபுத்யத ராக்ஷஸ: ॥
Even when they struck him of gigantic body
everywhere with Ṡataghnis tied with ropes,
the Rākshasa did not wake up.
6.60.54 அ
6.60.54 ஆ
6.60.54 இ
6.60.54 ஈ வாரணாநாம் ஸஹஸ்ரம் து
ஸரீரேऽஸ்ய ப்ரதாவிதம் ।
கும்பகர்ணஸ்ததோ புத்த:
ஸ்பர்ஸம் பரமபுத்யத ॥
Then they drove a thousand elephants over his body,
and Kumbhakarṇa woke up feeling
just an inkling of something touching him.
6.60.55 அ
6.60.55 ஆ
6.60.55 இ
6.60.55 ஈ ஸ பாத்யமாநைர்கிரிஸ்ருங்கவ்ருக்ஷை:
அசிந்தயம்ஸ்தாந் விபுலாந் ப்ரஹாராந் ।
நித்ராக்ஷயாத் க்ஷுத்பயபீடிதஸ்ச
விஜ்ரும்பமாண: ஸஹஸோத்பபாத ॥
He took no heed of the blows of
the mountain crests and the trees thrown at him.
He felt only hunger and fear, waking up from sleep.
He got up immediately, yawning.
6.60.56 அ
6.60.56 ஆ
6.60.56 இ
6.60.56 ஈ ஸ நாகபோகாசலஸ்ருங்ககல்பௌ
விக்ஷிப்ய பாஹூ கிரிஸ்ருங்கஸாரௌ ।
விவ்ருத்ய வக்த்ரம் வடவாமுகாபம்
நிஸாசரோऽஸௌ விக்ருதம் ஜஜ்ரும்பே ॥
Throwing up his arms that were long like serpents,
and stout and strong like mountain crests,
and opening wide his mouth which looked like
the abyss of the Vaḍava fire in the bowels of the sea,
the Rākshasa yawned, twisting his face hideously.
6.60.57 அ
6.60.57 ஆ
6.60.57 இ
6.60.57 ஈ தஸ்ய ஜாஜ்ரும்பமாணஸ்ய
வக்த்ரம் பாதாலஸந்நிபம் ।
தத்ருஸே மேருஸ்ருங்காக்ரே
திவாகர இவோதித: ॥
As he yawned making a loud noise,
his mouth, deep as the nether world,
looked like the rising sun on the top of Mount Mēru.
6.60.58 அ
6.60.58 ஆ
6.60.58 இ
6.60.58 ஈ ஸ ஜ்ரும்பமாணோऽதிபல:
ப்ரதிபுத்தோ நிஸாசர: ।
நி:ஸ்வாஸஸ்சாஸ்ய ஸஞ்ஜஜ்ஞே
பர்வதாதிவ மாருத: ॥
As the Night-Rover of immense strength
woke up yawning, there arose
a strong draft from his exhalation
resembling wind blowing from a mountain.
6.60.59 அ
6.60.59 ஆ
6.60.59 இ
6.60.59 ஈ ரூபமுத்திஷ்டதஸ்தஸ்ய
கும்பகர்ணஸ்ய தத்பபௌ ।
யுகாந்தே ஸர்வ பூதாநி
காலஸ்யேவ திதக்ஷத: ॥
As Kumbhakarṇa rose and stood up,
he looked like the dreaded Time
that is ready to burn up all the creatures
when the Yuga comes to an end.
6.60.60 அ
6.60.60 ஆ
6.60.60 இ
6.60.60 ஈ தஸ்ய தீப்தாக்நிஸத்ருஸே
வித்யுத்ஸத்ருஸவர்சஸீ ।
தத்ருஸாதே மஹாநேத்ரே
தீப்தாவிவ மஹாக்ரஹௌ ॥
His huge eyes, looking like blazing fire
and glowing with the brightness of lightning,
resembled a duo of great (evil) planets.
6.60.61 அ
6.60.61 ஆ
6.60.61 இ
6.60.61 ஈ ததஸ்த்வதர்ஸயந் ஸர்வாந்
பக்ஷ்யாம்ஸ்ச விவிதாந் பஹூந் ।
வராஹாந் மஹிஷாம்ஸ்சைவ
ஸ பபக்ஷ மஹாபல: ॥
He was shown all the variety of foods including
boars and buffaloes (that were kept ready for him).
The mighty strong one gorged on them.
6.60.62 அ
6.60.62 ஆ
6.60.62 இ
6.60.62 ஈ அதத்புபுக்ஷிதோ மாம்ஸம்
ஸோணிதம் த்ருஷிதோऽபிபத் ।
மேத:கும்பாம்ஸ்ச மத்யாம் ச
பபௌ ஸக்ரரிபுஸ்ததா ॥
He, the foe of Ṡakra,
satiated his hunger eating the meats
and quenched his thirst drinking
blood, pots of fat and liquor.
6.60.63 அ
6.60.63 ஆ
6.60.63 இ
6.60.63 ஈ ததஸ்த்ருப்த இதி ஜ்ஞாத்வா
ஸமுத்பேதுர்நிஸாசரா: ।
ஸிரோபிஸ்ச ப்ரணம்யைநம்
ஸர்வத: பர்யவாரயந் ॥
Sensing that he was fully contented,
the Night-Rovers rushed towards him.
After bowing their heads to the ground,
they crowded all around him.
6.60.64 அ
6.60.64 ஆ
6.60.64 இ
6.60.64 ஈ நித்ராவிஸதநேத்ரஸ்து
கலுஷீக்ருதலோசந: ।
சாரயந் ஸர்வதோ த்ருஷ்டிம்
தாந் ததர்ஸ நிஸாசராந் ॥
His eyes heavy with the hangover from sleep
and his sight still smudged,
he looked all around and saw those Night-Rovers.
6.60.65 அ
6.60.65 ஆ
6.60.65 இ
6.60.65 ஈ ஸ ஸர்வாந் ஸாந்த்வயாமாஸ
நைர்ருதாந்நைர்ருதர்ஷப: ।
போதநாத் விஸ்மிதஸ்சாபி
ராக்ஷஸாநிதமப்ரவீத் ॥
That bull among Night-Rovers
greeted all the Night-Rovers.
Surprised at being woken up,
the Rākshasa said this:
6.60.66 அ
6.60.66 ஆ
6.60.66 இ
6.60.66 ஈ கிமர்தமஹமாத்ருத்ய
பவத்பி: ப்ரதிபோதித: ।
கச்சித் ஸுகுஸலம் ராஜ்ஞோ
பயம் வாநேஹ கிஞ்சந ॥
Why have I been woken up
by you with all the kindness?
I hope everything is well with the king
and there is no cause for worry here!
6.60.67 அ
6.60.67 ஆ
6.60.67 இ
6.60.67 ஈ அதவா த்ருவமந்யேப்யோ
பயம் பரமுபஸ்திதம் ।
யதர்தமேவம் த்வரிதை:
பவத்பி: ப்ரதிபோதித: ॥
Or, may be there certainly is
cause for great fear from someone,
or else I would not have been
woken up by you with such urgency.
6.60.68 அ
6.60.68 ஆ
6.60.68 இ
6.60.68 ஈ அத்ய ராக்ஷஸராஜஸ்ய
பயமுத்பாடயாம்யஹம் ।
தாரயிஷ்யே மஹேந்த்ரம் வா
ஸீதயிஷ்யே ததாऽநலம் ॥
This very day I shall destroy, root and branch,
the cause of that fear of the King.
I shall tear him apart, even if it is Mahēndra,
and cool him down even if it is the God of Fire.
6.60.69 அ
6.60.69 ஆ
6.60.69 இ
6.60.69 ஈ ந ஹ்யல்பகாரணே ஸுப்தம்
போதயிஷ்யதி மாம் குரு: ।
ததாக்யாதார்ததத்த்வேந
மத்ப்ரபோதநகாரணம் ॥
My elder brother would not
wake me up for a trivial reason.
Hence, please tell me in detail
the reason for waking me up.
6.60.70 அ
6.60.70 ஆ
6.60.70 இ
6.60.70 ஈ ஏவம் ப்ருவாணம் ஸம்ரப்தம்
கும்பகர்ணம் மஹாபலம் ।
யூபாக்ஷ: ஸசிவோ ராஜ்ஞ:
க்ருதாஞ்ஜலிருவாச ஹ ॥
When Kumbhakarṇa of the immense strength
asked thus with all eagerness,
Yūpāksha, the King’s minister,
with palms joined in reverence, said:
6.60.71 அ
6.60.71 ஆ
6.60.71 இ
6.60.71 ஈ ந நோ தைவக்ருதம் கிஞ்சித்
பயமஸ்தி கதாசந ।
மாநுஷாந்நோ பயம் ராஜந்
துமுலம் ஸம்ப்ரபாததே ॥
We have no fear from the Dēvas, anytime;
it is from a human that we have fear, O king,
which is quite unsettling and worrisome.
6.60.72 அ
6.60.72 ஆ
6.60.72 இ
6.60.72 ஈ ந தைத்யதாநவேப்யோ வா
பயமஸ்தி ஹி தாத்ருஸம் ।
யாத்ருஸம் மாநுஷம் ராஜந்
பயமஸ்மாநுபஸ்திதம் ॥
We have never had this kind of
fear from Dēvas or Dānavas,
as we face now from the humans, O king!
6.60.73 அ
6.60.73 ஆ
6.60.73 இ
6.60.73 ஈ வாநரை: பர்வதாகாரை:
லங்கேயம் பரிவாரிதா ।
ஸீதாஹரணஸந்தப்தாத்
ராமாந்நஸ்துமுலம் பயம் ॥
This Laṅkā of ours is surrounded by
Vānaras huge as mountains.
We are now in panic because of the fear of Rāma,
who burns with grief because Seetā was abducted.
6.60.74 அ
6.60.74 ஆ
6.60.74 இ
6.60.74 ஈ ஏகேந வாநரேணேயம்
பூர்வம் தக்தா மஹாபுரீ ।
குமாரோ நிஹதஸ்சாக்ஷ:
ஸாநுயாத்ர: ஸகுஞ்ஜர: ॥
This huge city was set on fire
and the prince Aksha was slain
along with his army and elephants
in the past by a single Vānara.
6.60.75 அ
6.60.75 ஆ
6.60.75 இ
6.60.75 ஈ ஸ்வயம் ரக்ஷோதிபஸ்சாபி
பௌலஸ்த்யோ தேவகண்டக: ।
வ்ரஜேதி ஸம்யுகே முக்தோ
ராமேணாதித்யதேஜஸா ॥
And the Ruler of the Rākshasas himself,
the descendant of Pulastya,
a thorn on the side of the Dēvas,
was dismissed by Rāma, of sun-like splendor,
from the battlefield, saying 'Go!'
6.60.76 அ
6.60.76 ஆ
6.60.76 இ
6.60.76 ஈ யந்ந தைவை: க்ருதோ ராஜா
நாபி தைத்யைர்ந தாநவை: ।
க்ருத: ஸ இஹ ராமேண
விமுக்த: ப்ராணஸம்ஸயாத் ॥
What neither the Dēvas nor the Daityas and Dānavas
could ever do, has been done by Rāma here,
with the king, whose life came under
sure threat, was allowed to leave.
6.60.77 அ
6.60.77 ஆ
6.60.77 இ
6.60.77 ஈ ஸ யூபாக்ஷவச: ஸ்ருத்வா
ப்ராதுர்யுதி பராஜயம் ।
கும்பகர்ணோ விவ்ருத்தாக்ஷோ
யூபாக்ஷமிதமப்ரவீத் ॥
On hearing Yūpāksha's words
about the defeat of his brother in battle,
Kumbhakarṇa rolled his eyes
and said these words to him:
6.60.78 அ
6.60.78 ஆ
6.60.78 இ
6.60.78 ஈ ஸர்வமத்யைவ யூபாக்ஷ
ஹரிஸைந்யம் ஸலக்ஷ்மணம் ।
ராகவம் ச ரணே ஹத்வா
பஸ்சாத்த்ரக்ஷ்யாமி ராவணம் ॥
I shall, this very day, O Yūpāksha, destroy
the entire Vānara army, as well as Lakshmaṇa and Rāghava,
and only then shall I see Rāvaṇa!
6.60.79 அ
6.60.79 ஆ
6.60.79 இ
6.60.79 ஈ ராக்ஷஸாம்ஸ்தர்பயிஷ்யாமி
ஹரீணாம் மாம்ஸஸோணிதை: ।
ராமலக்ஷ்மணயோஸ்சாபி
ஸ்வயம் பாஸ்யாமி ஸோணிதம் ॥
I shall satiate the Rākshasas with
the flesh and blood of the Vānaras,
while I shall myself drink
the blood of Rāma and Lakshmaṇa.
6.60.80 அ
6.60.80 ஆ
6.60.80 இ
6.60.80 ஈ தத்தஸ்ய வாக்யம் ப்ருவதோ நிஸம்ய
ஸகர்விதம் ரோஷவிவ்ருத்ததோஷம் ।
மஹோதரோ நைர்ருதயோதமுக்ய:
க்ருதாஞ்ஜலிர்வாக்யமிதம் பபாஷே ॥
On hearing those words, spoken boastfully
with all reason completely cast aside by anger,
Mahōdara, foremost among the Rākshasa warriors,
said these words, his palms joined in reverence:
6.60.81 அ
6.60.81 ஆ
6.60.81 இ
6.60.81 ஈ ராவணஸ்ய வச: ஸ்ருத்வா
குணதோஷௌ விம்ருஸ்ய ச ।
பஸ்சாதபி மஹாபாஹோ
ஸத்ரூந் யுதி விஜேஷ்யஸி ॥
Listen first to what Rāvaṇa has to say,
and carefully consider the pros and cons;
you can vanquish the enemy,
O you of mighty arm, even after that!
6.60.82 அ
6.60.82 ஆ
6.60.82 இ
6.60.82 ஈ மஹோதரவச: ஸ்ருத்வா
ராக்ஷஸை: பரிவாரித: ।
கும்பகர்ணோ மஹாதேஜா:
ஸம்ப்ரதஸ்தே மஹாபல: ॥
Hearing those words of Mahōdara,
Kumbhakarṇa of immense power and strength
proceeded, surrounded by the Rākshasas.
6.60.83 அ
6.60.83 ஆ
6.60.83 இ
6.60.83 ஈ தம் ஸமுத்தாப்ய பீமாக்ஷம்
பீமரூபபராக்ரமம் ।
ராக்ஷஸாஸ்த்வரிதா ஜக்மு:
தஸக்ரீவநிவேஸநம் ॥
Having thus woken him, of
frightful eyes and form and formidable prowess,
up from the slumber, the Rākshasas
went to the abode of the Ten-Necked in all haste.
6.60.84 அ
6.60.84 ஆ
6.60.84 இ
6.60.84 ஈ ததோ கத்வா தஸக்ரீவம்
ஆஸீநம் பரமாஸநே ।
ஊசுர்பத்தாஞ்ஜலிபுடா:
ஸர்வே ஏவ நிஸாசரா: ॥
Reaching the Ten-Necked,
who was seated in a high chair,
all the Night-Rovers, with
their palms joined in reverence, said:
6.60.85 அ
6.60.85 ஆ
6.60.85 இ
6.60.85 ஈ ப்ரபுத்த: கும்பகர்ணோऽயம்
ப்ராதா தே ராக்ஷஸேஸ்வர ।
கதம் தத்ரைவ நிர்யாது
த்ரக்ஷ்யஸ்யேநமிஹாகதம் ॥
Your brother has been woken up, O lord of Rākshasas.
Should he go there (to the battlefield) straight,
or will you first see him here?
6.60.86 அ
6.60.86 ஆ
6.60.86 இ
6.60.86 ஈ ராவணஸ்த்வப்ரவீத்த்ருஷ்டோ
ராக்ஷஸாம்ஸ்தாநுபஸ்திதாந் ।
த்ரஷ்டுமேநமிஹேச்சாமி
யதாந்யாயம் ச பூஜ்யதாம் ॥
Rāvaṇa, delighted, told the Rākshasas who came:
'I would like to see him here.
May all honors be done to him.’
6.60.87 அ
6.60.87 ஆ
6.60.87 இ
6.60.87 ஈ ததேத்யுக்த்வா து தே ஸர்வே
புநராகம்ய ராக்ஷஸா: ।
கும்பகர்ணமிதம் வாக்யம்
ஊசூ ராவணசோதிதா: ॥
'May it be so!" said all the Rākshasas,
and returned to Kumbhakarṇa and told
him, as prompted by Rāvaṇa:
6.60.88 அ
6.60.88 ஆ
6.60.88 இ
6.60.88 ஈ த்ரஷ்டும் த்வாம் காங்க்ஷதே ராஜா
ஸர்வராக்ஷஸபுங்கவ: ।
கமநே க்ரியதாம் புத்தி:
ப்ராதரம் ஸம்ப்ரஹர்ஷய ॥
The king, a bull among all the Rākshasas,
would like to see you.
We hope you would think of doing the same
to please your brother.
6.60.89 அ
6.60.89 ஆ
6.60.89 இ
6.60.89 ஈ கும்பகர்ணஸ்து துர்தர்ஷோ
ப்ராதுராஜ்ஞாய ஸாஸநம் ।
ததேத்யுக்த்வா மஹாவீர்ய:
ஸயநாதுத்பபாத ஹ ॥
Hearing about the command of his brother,
the invincible Kumbhakarṇa of great valor
rose from his couch.
6.60.90 அ
6.60.90 ஆ
6.60.90 இ
6.60.90 ஈ ப்ரக்ஷால்ய வதநம் ஹ்ருஷ்ட:
ஸ்நாத: பரமபூஷித: ।
பிபாஸுஸ்த்வரயாமாஸ
பாநம் பலஸமீரணம் ॥
He washed his face, took bath, dressed himself well,
and being thirsty, hastened (the attendants)
for drinks that would boost his vigor.
6.60.91 அ
6.60.91 ஆ
6.60.91 இ
6.60.91 ஈ ததஸ்தே த்வரிதாஸ்தஸ்ய
ராக்ஷஸா ராவணாஜ்ஞயா ।
மத்யகும்பாம்ஸ்ச விவிதாந்
க்ஷிப்ரமேவோபஹாரயந் ॥
And the Rākshasas, in a hurry because
of the orders of Rāvaṇa, immediately arranged
for pots containing different kinds of liquor.
6.60.92 அ
6.60.92 ஆ
6.60.92 இ
6.60.92 ஈ பீத்வா கடஸஹஸ்ரே த்வே
கமநாயோபசக்ரமே ।
ஈஷத்ஸமுத்கடோ மத்த:
தேஜோபலஸமந்வித: ॥
He drank two thousand pots (of liquor) and then started,
adding a bit of exuberance and intoxication
to his innate power and strength.
6.60.93 அ
6.60.93 ஆ
6.60.93 இ
6.60.93 ஈ
6.60.93 உ
6.60.93 ஊ கும்பகர்ணோ பபௌ ருஷ்ட:
காலாந்தகயமோபம: ।
ப்ராது: ஸ பவநம் கச்சந்
ரக்ஷோகணஸமந்வித: ।
கும்பகர்ண: பதந்யாஸை:
அகம்பயத மேதிநீம் ॥
Angry and looking like Yama
who would put to an end to Time,
Kumbhakarṇa, accompanied by the Rākshasa hordes,
went to the palace of his brother,
with the earth shaking under his tread.
6.60.94 அ
6.60.94 ஆ
6.60.94 இ
6.60.94 ஈ ஸ ராஜமார்கம் வபுஷா ப்ரகாஸயந்
ஸஹஸ்ரரஸ்மிர்தரணீமிவாம்ஸுபி: ।
ஜகாம தத்ராஞ்ஜலிமாலயா வ்ருத:
ஸதக்ரதுர்கேஹமிவ ஸ்வயம்புவ: ॥
Lighting up the Royal pathway
with the splendor of his body,
as the sun does the earth with his rays,
he went on his way, adorned with the
garland of palms joined in reverence,
like Indra entering the abode of Self-born.
6.60.95 அ
6.60.95 ஆ
6.60.95 இ
6.60.95 ஈ தம் ராஜமார்கஸ்தமமித்ரகாதிநம்
வநௌகஸஸ்தே ஸஹஸா பஹி: ஸ்திதா: ।
த்ருஷ்ட்வாऽப்ரமேயம் கிரிஸ்ருங்ககல்பம்
விதத்ரஸுஸ்தே ஸஹ யூதபாலை: ॥
Those Vana dwellers who were outside
(the city) got a sudden glimpse of him,
the slayer of the foe, as he
passed through the Royal pathway,
and were terrified, along with
the captains of the Vānara contingents,
seeing him who looked like a mountain peak and
who was beyond everything (they could imagine).
6.60.96 அ
6.60.96 ஆ
6.60.96 இ
6.60.96 ஈ கேசிச்சரண்யம் ஸரணம் ஸ்ம ராமம்
வ்ரஜந்தி கேசித்வ்யதிதா: பதந்தி ।
கேசித்திஸஸ்ச வ்யதிதா: ப்ரயாந்தி
கேசித்பயார்தா புவி ஸேரதே ஸ்ம ॥
Some went seeking protection with
Rāma, their ultimate refuge.
Some collapsed in agony,
some ran in different directions in distress,
while others sank down to the ground, gripped by fear.
6.60.97 அ
6.60.97 ஆ
6.60.97 இ
6.60.97 ஈ தமத்ரிஸ்ருங்கப்ரதிமம் கிரீடிநம்
ஸ்ப்ருஸந்தமாதித்யமிவாத்மதேஜஸா ।
வநௌகஸ: ப்ரேக்ஷ்ய விவ்ருத்தமத்புதம்
பயார்திதா துத்ருவிரே ததஸ்தத: ॥
Looking at him adorned with a crown,
who was like a mountain peak and seeming
to touch the sun as it were with his splendor,
and who seemed to have grown amazingly tall,
the Vana dwellers ran hither and thither
in all directions, oppressed by fear.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
யுத்தகாண்டே ஷஷ்டிதம: ஸர்க:॥
Thus concludes the sixtieth Sarga
in Yuddha Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
Meaning, notes and commentary by: Krishna Sharma