Tweet
Sarga 59 Continues
The Triṡira described here must be different from the Triṡira who was killed in Janasthāna.
6.59.67 இ
6.59.67 ஈ
6.59.68 அ
6.59.68 ஆ
6.59.68 இ
6.59.68 ஈ ததோ மாருதிவாக்யேந
க்ரோதஸ்தஸ்ய ததாऽஜ்வலத் ।
ஸம்ரக்தநயநோ யத்நாத்
முஷ்டிமுத்யம்ய தக்ஷிணம் ।
பாதயாமாஸ வேகேந
வாநரோரஸி வீர்யவாந் ॥
Māruti’s words provoked a blazing wrath in him;
with blood-shot eyes, the valorous one
raised the fist of his right hand
and landed a swift blow on the chest of the Vānara,
putting all his force behind it.
6.59.69 அ
6.59.69 ஆ
6.59.69 இ
6.59.69 ஈ
6.59.70 அ
6.59.70 ஆ ஹநுமாந் வக்ஷஸி வ்யூடே
ஸஞ்சசால புந:புந: ।
விஹ்வலம் தம் ததா த்ருஷ்ட்வா
ஹநுமந்தம் மஹாபலம் ।
ரதேநாதிரத: ஸீக்ரம்
நீலம் ப்ரதி ஸமப்யகாத் ॥
Hanumān reeled and rocked under that blow on his chest.
Seeing that Hanumān of immense strength was dazed,
(and leaving him alone), the mighty charioter
swiftly advanced towards Neela, in his chariot.
6.59.70 இ
6.59.70 ஈ
6.59.71 அ
6.59.71 ஆ
6.59.71 இ
6.59.71 ஈ ராக்ஷஸாநாமதிபதி:
தஸக்ரீவ: ப்ரதாபவாந் ।
பந்நகப்ரதிமைர்பீமை:
பரமர்மாதிபேதநௌ: ।
ஸரைராதீபயாமாஸ
நீலம் ஹரிசமூபதிம் ॥
The valiant Ten-necked overlord of the Rākshasas
burnt Neela, the Commander of the Vānara army,
with fierce arrows that bit like serpents
into the vitals of the foe.
6.59.72 அ
6.59.72 ஆ
6.59.72 இ
6.59.72 ஈ ஸ ஸரௌகஸமாயஸ்த:
நீலோ கபிசமூபதி: ।
கரேணைகேந ஸேலாக்ரம்
ரக்ஷோதிபதயேऽஸ்ருஜத் ॥
Oppressed by that hail of arrows,
Neela, the chief of Vānara army,
lifted a mountain peak with just one hand
and hurled it at the Ruler of the Rākshasas.
6.59.73 அ
6.59.73 ஆ
6.59.73 இ
6.59.73 ஈ
6.59.74 அ
6.59.74 ஆ
6.59.74 இ
6.59.74 ஈ ஹநுமாநபி தேஜஸ்வீ
ஸமாஸ்வஸ்தோ மஹாமநா: ।
விப்ரேக்ஷமாணோ யுத்தேப்ஸு:
ஸரோஷமிதமப்ரவீத் ।
நீலேந ஸஹ ஸம்யுக்தம்
ராவணம் ராக்ஷஸேஸ்வரம் ।
அந்யேந யுத்த்யமாநஸ்ய
ந யுக்தமபிதாவநம் ॥
Meanwhile, the powerful Hanumān
had fully recovered and was ready to fight again;
but noticing that Rāvaṇa was engaged in combat with Neela,
he, one of high principles, vented his annoyance saying,
'it would not be proper to attack one
who is engaged in fighting another'.
6.59.75 அ
6.59.75 ஆ
6.59.75 இ
6.59.75 ஈ ராவணோऽத மஹாதேஜா:
தம் ஸ்ருங்கம் ஸப்தபி: ஸரை: ।
ஆஜகாந ஸுதீக்ஷ்ணாக்ரை:
தத்விகீர்ணம் பபாத ஹ ॥
Rāvaṇa of immense power, hit the mountain peak
(hurled by Neela) with seven extremely sharp arrows,
and it fell down, shivered to bits.
6.59.76 அ
6.59.76 ஆ
6.59.76 இ
6.59.76 ஈ தத்விகீர்ணம் கிரே: ஸ்ருங்கம்
த்ருஷ்ட்வா ஹரிசமூபதி: ।
காலாக்நிரிவ ஜஜ்வால
க்ரோதோந பரவீரஹா ॥
On seeing that mountain peak thus smashed,
the leader of the Vānara army, destroyer of the foe,
became fiery in his wrath, like the
Conflagration that puts an end to the world does.
6.59.77 அ
6.59.77 ஆ
6.59.77 இ
6.59.77 ஈ ஸோऽஸ்வகர்ணாந் தவாந் ஸாலாந்
சூதாம்ஸ்சாபி ஸுபுஷ்பிதாந் ।
அந்யாம்ஸ்ச விவிதாந் வ்ருக்ஷாந்
நீலஸ்சிக்ஷேப ஸம்யுகே ॥
And Neela hurled at the foe many trees like
Aṡwakarṇa, Dhava, Sāla, and Cūta
and others that were in full flower.
6.59.78 அ
6.59.78 ஆ
6.59.78 இ
6.59.78 ஈ ஸ தாந் வ்ருக்ஷாந் ஸமாஸாத்ய
ப்ரதிசிச்சேத ராவண: ।
அப்யவர்ஷத் ஸுகோரேண
ஸரவர்ஷேண பாவகிம் ॥
As those trees came upon him,
Rāvaṇa cut them to pieces and
showered a terrible flood of arrows
on the son of Agni.
6.59.79 அ
6.59.79 ஆ
6.59.79 இ
6.59.79 ஈ அபிவ்ருஷ்ட: ஸரௌகேண
மேகேநேவ மஹாசல: ।
ஹ்ரஸ்வம் க்ருத்வா ததா ரூபம்
த்வஜாக்ரே நிபபாத ஹ ॥
Thus drenched by that flood of arrows
like a great mountain by a raining cloud,
he then shrunk his body and alighted
on the top of the flag-staff (of Rāvaṇa’s chariot).
6.59.80 அ
6.59.80 ஆ
6.59.80 இ
6.59.80 ஈ பாவகாத்மஜமாலோக்ய
த்வஜாக்ரே ஸமுபஸ்திதம் ।
ஜஜ்வால ராவண: க்ரோதாத்
ததோ நீலோ நநாத ச ॥
Seeing the son of Agni settle on top of the flagstaff
Rāvaṇa became fiery with anger, and Neela crowed with delight.
6.59.81 அ
6.59.81 ஆ
6.59.81 இ
6.59.81 ஈ த்வஜாக்ரே தநுஷஸ்சாக்ரே
கிரீடாக்ரே ச தம் ஹரிம் ।
லக்ஷ்மணோऽத ஹநூமாம்ஸ்ச
த்ருஷ்ட்வா ராமஸ்ச விஸ்மிதா: ॥
Seeing that Vānara hop from the flagstaff
on to the top of Rāvaṇa’s bow,
and from that to the top of his crown,
Lakshmaṇa, Hanumān and Rāma were amused.
6.59.82 அ
6.59.82 ஆ
6.59.82 இ
6.59.82 ஈ ராவணோऽத மஹாதேஜா:
கபிலாகவவிஸ்மித: ।
அஸ்த்ரமாஹாரயாமாஸ
தீப்தமாக்நேயமத்புதம் ॥
And Rāvaṇa, amazed at the agility of the Vānara,
invoked the power of the blazing and marvelous
Astra presided over by Agni.
6.59.83 அ
6.59.83 ஆ
6.59.83 இ
6.59.83 ஈ ததஸ்தே சுக்ருஸுர்ஹ்ருஷ்டா
லப்தலக்ஷா: ப்லவங்கமா: ।
நீலலாகவஸம்ப்ராந்தம்
த்ருஷ்ட்வா ராவணமாஹவே ॥
Seeing Rāvaṇa bewildered in that fight
by Neela’s extraordinary agility,
the Vānaras found a reason to cheer up
and chortled with delight.
6.59.84 அ
6.59.84 ஆ
6.59.84 இ
6.59.84 ஈ வாநராணாம் ச நாதேந
ஸம்ரப்தோ ராவணஸ்ததா ।
ஸம்ப்ரமாவிஷ்டஹ்ருதயோ
ந கிஞ்சித் ப்ரத்யபத்யத ॥
Annoyed by the noises made by the Vānaras,
Rāvaṇa, his mind in a whirl, could not think straight.
6.59.85 அ
6.59.85 ஆ
6.59.85 இ
6.59.85 ஈ ஆக்நேயேநாத ஸம்யுக்தம்
க்ருஹீத்வா ராவண: ஸரம் ।
த்வஜஸீர்ஷஸ்திதம் நீலம்
உதைக்ஷத நிஸாசர: ॥
Grasping in his hand the arrow
infused with the energy of Agni,
Rāvaṇa, the Night-Rover, looked at Neela,
who was perched on top of the flagstaff.
6.59.86 அ
6.59.86 ஆ ததோऽப்ரவீந்மஹாதேஜா
ராவணோ ராக்ஷஸேஸ்வர: ॥
Then, Rāvaṇa, the extremely powerful ruler of Rākshasas said:
6.59.86 இ
6.59.86 ஈ
6.59.87 அ
6.59.87 ஆ
6.59.87 இ
6.59.87 ஈ கபே லாகவயுக்தோऽஸி
மாயயா பரயாऽநயா ।
ஜீவிதம் கலு ரக்ஷஸ்வ
யதி ஸக்தோऽஸி வாநர ।
தாநி தாந்யாத்மரூபாணி
ஸ்ருஜஸி த்வமநேகஸ: ॥
O Vānara! You sure are quite skillful
and are good at these exceptional magic tricks!
But try saving your life if you can, O Vānara,
rather than taking up a multitude of forms!
6.59.88 அ
6.59.88 ஆ
6.59.88 இ
6.59.88 ஈ ததாபி த்வாம் மயா யுக்த:
ஸாயகோऽஸ்த்ரப்ரயோஜித: ।
ஜீவதம் பரிரக்ஷந்தம்
ஜீவிதாத் ப்ரம்ஸயிஷ்யதி ॥
This arrow, powered by the Astra,
shot by me shall take your life,
however much you may try to save it!
6.59.89 அ
6.59.89 ஆ
6.59.89 இ
6.59.89 ஈ ஏவமுக்த்வா மஹாபாஹூ
ராவணோ ராக்ஷஸேஸ்வர: ।
ஸந்தாய பாணமஸ்த்ரேண
சமூபதிமதாடயத் ॥
Saying this, Rāvaṇa, ruler of the Rākshasas,
of huge arms, struck the Commander of the Vānaras
with the arrow powered by the Astra.
6.59.90 அ
6.59.90 ஆ
6.59.90 இ
6.59.90 ஈ ஸோऽஸ்த்ரயுக்தேந பாணேந
நீலோ வக்ஷஸி தாடித: ।
நிர்தஹ்யமாந: ஸஹஸா
நிபபாத மஹீதலே ॥
Struck on the chest by that arrow powered by the Astra,
Neela caught fire and tumbled down to the ground instantly.
6.59.91 அ
6.59.91 ஆ
6.59.91 இ
6.59.91 ஈ பித்ருமாஹாத்ம்யஸம்யோகாத்
ஆத்மநஸ்சாபி தேஜஸா ।
ஜாநுப்யாமபதத்பூமௌ
ந ச ப்ராணைர்வ்யயுஜ்யத ॥
Thanks to the miraculous powers of his father,
and his own exceptional strength,
he did not lose his life, but only fell on his knees.
The arrow was powered by the Astra presided by Agni.
However, Agni being the father of Neela,
saw to it that its impact on him was minimal.
6.59.92 அ
6.59.92 ஆ
6.59.92 இ
6.59.92 ஈ விஸஞ்ஜ்ஞம் வாநரம் த்ருஷ்ட்வா
தஸக்ரீவோ ரணோத்ஸுக: ।
ரதேநாம்புதநாதேந
ஸௌமித்ரிமபிதுத்ருவே ॥
Seeing that the Vānara had swooned,
the Ten-necked, ravening for a fight,
bore down upon Sowmitri, seated in his
chariot which rumbled like a cloud.
6.59.93 அ
6.59.93 ஆ
6.59.93 இ
6.59.93 ஈ ஆஸாத்ய ரணமத்யே தம்
வாரயித்வா ஸ்திதோ ஜ்வலந் ।
தநுர்விஸ்பாரயாமாஸ
கம்பயந்நிவ மேதிநீம் ॥
Reaching him in the thick of the fray,
and stopping him (from his onslaught),
he stood blazing, twanging his bow,
which seemed to shake the earth.
6.59.94 அ
6.59.94 ஆ
6.59.94 இ
6.59.94 ஈ தமாஹ ஸௌமித்ரிரதீநஸத்த்வோ
விஸ்பாரயந்தம் தநுரப்ரமேயம் ।
அப்யேஹி மாமேவ நிஸாசரேந்த்ர
ந வாநராம்ஸ்த்வம் ப்ரதியோத்துமர்ஹ: ॥
As he twanged his peerless bow,
the dauntless Sowmitri said to him,
‘Come along and engage me, O lord of Rākshasas,
you should not be fighting with Vānaras!'
6.59.95 அ
6.59.95 ஆ
6.59.95 இ
6.59.95 ஈ ஸ தஸ்ய வாக்யம் ப்ரதிபூர்ணகோஷம்
ஜ்யாஸப்தமுக்ரம் ச நிஸம்ய ராஜா ।
ஆஸாத்ய ஸௌமித்ரிமவஸ்திதம் தம்
கோபாந்விதோ வாக்யமுவாச ரக்ஷ: ॥
Hearing that full-throated challenge and
the fierce twanging of his bow (that accompanied it),
the Rākshasa King went near Sowmitri
who stood (like a rock)
and said these words angrily:
6.59.96 அ
6.59.96 ஆ
6.59.96 இ
6.59.96 ஈ திஷ்ட்யாऽஸி மே ராகவ த்ருஷ்டிமார்கம்
ப்ராப்தோऽந்தகாமீ விபரீதபுத்தி: ।
அஸ்மிந் க்ஷணே யாஸ்யஸி ம்ருத்யுலோகம்
ஸம்ஸாத்யமாநோ மம பாணஜாலை: ॥
As Providence would have it, O scion of the Raghus,
you, in your perverse eagerness to meet your end,
have fallen in the line of my eyesight.
You shall go to the World of the Dead this very minute,
tormented by the volleys of arrows I shall fire at you.
6.59.97 அ
6.59.97 ஆ தமாஹ ஸௌமித்ரிரவிஸ்மயாநோ
கர்ஜந்தமுத்வ்ருத்தஸிதாக்ரதம்ஷ்ட்ரம் ॥
Not amused in the least, Sowmitri said to him
who was roaring and baring the white tips of his teeth:
6.59.97 இ
6.59.97 ஈ
6.59.98 அ
6.59.98 ஆ
6.59.98 இ
6.59.98 ஈ ராஜந்ந கர்ஜந்தி மஹாப்ரபாவா
விகத்தஸே பாபக்ருதாம் வரிஷ்ட ।
ஜாநாமி வீர்யம் தவ ராக்ஷஸேந்த்ர
பலம் ப்ரதாபம் ச பராக்ரமம் ச ।
அவஸ்திதோऽஹம் ஸரசாபபாணி:
ஆகச்ச கிம் மோகவிகத்தநேந ॥
Men of real prowess do not vaunt themselves thus, O King!
You bluster thus, being the foremost of the sinners.
O king of Rākshasas, I know all about your
valor, strength, mettle and prowess.
Come along, here I stand with bow and arrows
in my hand, why rant in vain!
6.59.99 அ
6.59.99 ஆ
6.59.99 இ
6.59.99 ஈ ஸ ஏவமுக்த: குபித: ஸஸர்ஜ
ரக்ஷோதிப: ஸப்த ஸராந் ஸுபுங்காந் ।
தாந் லக்ஷ்மண: காஞ்சநசித்ரபுங்கை:
சிச்சேத பாணைர்நிஸிதாக்ரதாரை: ॥
Thus taunted, the Rākshasa King in his rage
let off seven arrows with splendid rings on the shafts.
Lakshmaṇa cut them down with sharp-edged arrows
whose rings on the shafts were made of gold.
6.59.100 அ
6.59.100 ஆ
6.59.100 இ
6.59.100 ஈ தாந் ப்ரேக்ஷமாண: ஸஹஸா நிக்ருத்தாந்
நிக்ருத்தபோகாநிவ பந்நகேந்த்ராந் ।
லங்கேஸ்வர: க்ரோதவஸம் ஜகாம
ஸஸர்ஜ சாந்யாந்நிஸிதாந் ப்ருஷத்காந் ॥
Seeing them instantly cut down
and falling like the severed hoods
of the lords of serpents,
the ruler of Laṅkā became furious
and shot a few more sharp arrows.
6.59.101 அ
6.59.101 ஆ
6.59.101 இ
6.59.101 ஈ ஸ பாணவர்ஷம் து வவர்ஷ தீவ்ரம்
ராமாநுஜ: கார்முகஸம்ப்ரயுக்தம் ।
க்ஷுரார்தசந்த்ரோத்தமகர்ணிபல்லை:
ஸராம்ஸ்ச சிச்சேத ந சுக்ஷுபே ச ॥
The younger brother of Rāma,
remaining wholly unperturbed,
discharged a torrential shower of arrows from his bow.
And he cut down the arrows (of Rāvaṇa)
with a variety of arrows, like the razor-sharp ones,
the crescent-headed ones, the excellent Karṇis and the Bhallas.
6.59.102 அ
6.59.102 ஆ
6.59.102 இ
6.59.102 ஈ ஸ பாணஜாலாந்யத தாநி தாநி
மோகாநி பஸ்யம் ஸ்த்ரிதஸாரிராஜ: ।
விஸிஸ்மயே லக்ஷ்மணலாகவேந
புநஸ்ச பாணாந்நிஸிதாந் முமோச ॥
Astounded at the dexterity of Lakshmaṇa
that rendered his torrent of arrows futile,
the King of the foes of the Dēvas
shot again more sharp arrows.
6.59.103 அ
6.59.103 ஆ
6.59.103 இ
6.59.103 ஈ ஸ லக்ஷ்மணஸ்சாஸு ஸராந் ஸிதாக்ராந்
மஹேந்த்ரவஜ்ராஸநிதுல்யவேகாந் ।
ஸந்தாய சாபே ஜ்வலநப்ரகாஸாந்
ஸஸர்ஜ ரக்ஷோதிபதேர்வதாய ॥
Lakshmaṇa immediately mounted
sharp-edged arrows that flew as fast
as Mahēndra’s Vajra and thunderbolt
and that glowed like fire
on his bow and released them to take
the life of the King of Rākshasas.
6.59.104 அ
6.59.104 ஆ
6.59.104 இ
6.59.104 ஈ ஸ தாந் ப்ரசிச்சேத ஹி ராக்ஷஸேந்த்ர:
ஸிதாந் ஸராந் லக்ஷ்மணமாஜகாந ।
ஸரேண காலாக்நிஸமப்ரபேண
ஸ்வயம்புதத்தேந லலாடதேஸே ॥
The lord of the Rākshasas
cut those sharp arrows to pieces,
and then hit Lakshmaṇa on the forehead
with an arrow given to him by the Self-Born,
which was as potent as the
Fire of Dissolution that puts an end to the worlds.
6.59.105 அ
6.59.105 ஆ
6.59.105 இ
6.59.105 ஈ ஸ லக்ஷ்மணோ ராவணஸாயகார்த:
சசால சாபம் ஸிதிலம் ப்ரக்ருஹ்ய ।
புநஸ்ச ஸஞ்ஜ்ஞாம் ப்ரதிலப்ய க்ருச்ச்ராத்
சிச்சேத சாபம் த்ரிதஸேந்த்ரஸத்ரோ: ॥
Lakshmaṇa, oppressed by that arrow shot by Rāvaṇa,
trembled and lost the grip of his bow.
Then, regaining control with quite an effort,
he broke the bow of the
enemy of the king of the Dēvas.
6.59.106 அ
6.59.106 ஆ
6.59.106 இ
6.59.106 ஈ நிக்ருத்தசாபம் த்ரிபிராஜகாந
பாணைஸ்ததா தாஸரதி: ஸிதாக்ர: ।
ஸ ஸாயகார்தோ விசசால ராஜா
க்ருச்ச்ராச்ச ஸஞ்ஜ்ஞாம் புநராஸஸாத ॥
The son of Daṡaratha struck him,
whose bow was severed,
with three sharp edged arrows.
And the king (of Rākshasas),
oppressed by those arrows, was shaken.
With great difficulty, he then steadied himself.
6.59.107 அ
6.59.107 ஆ
6.59.107 இ
6.59.107 ஈ ஸ க்ருத்தசாப: ஸரதாடிதஸ்ச
மேதார்த்ரகாத்ரோ ருதிராவஸிக்த: ।
ஜக்ராஹ ஸக்திம் ஸமுதக்ரஸக்தி:
ஸ்வயம்புதத்தாம் யுதி தேவஸத்ரு: ॥
Struck by the arrows, bow broken,
body wet with his own fat and drenched in blood,
but possessing great energy innately,
he grabbed a Ṡakti given to him by the Self-Born.
6.59.108 அ
6.59.108 ஆ
6.59.108 இ
6.59.108 ஈ ஸ தாம் விதூமாநலஸந்நிகாஸாம்
வித்ராஸிநீம் வாநரவாஹிநீநாம் ।
சிக்ஷேப ஸக்திம் தரஸாஜ்வலந்தீம்
ஸௌமித்ரயே ராக்ஷஸராஷ்ட்ரநாத: ॥
And the ruler of the Rākshasa kingdom
hurled at Sowmitri, with all his force,
that blazing Ṡakti which glowed like smokeless fire,
striking terror in the hearts of the Vānara hosts.
6.59.109 அ
6.59.109 ஆ
6.59.109 இ
6.59.109 ஈ தாமாபதந்தீம் பரதாநுஜோக்ரை:
ஜகாந பாணைஸ்ச ஹுதாக்நிகல்பை: ।
ததாபி ஸா தஸ்ய விவேஸ ஸக்தி:
புஜாந்தரம் தாஸரதேர்விஸாலம் ॥
As it came along, the younger brother of Bharata
assailed it with fierce arrows that blazed like
the tongues of fire coming out of a Yajña pit.
And yet it struck the son of Daṡaratha
right in the center of his spacious chest.
6.59.110 அ
6.59.110 ஆ
6.59.110 இ
6.59.110 ஈ ஸ ஸக்திமாந் ஸக்திஸமாஹத: ஸந்
ஜஜ்வால பூமௌ ஸ ரகுப்ரவீர: ।
தம் விஹ்வலந்தம் ஸஹஸாऽப்யுபேத்ய
ஜக்ராஹ ராஜா தரஸா புஜாப்யாம் ॥
Even after falling down on the ground
having been struck by the Ṡakti,
that great warrior of the Raghus
continued to glow with splendor.
But as he reeled (under the impact),
the King quickly caught him with his arms
using all the force at his command.
6.59.111 அ
6.59.111 ஆ
6.59.111 இ
6.59.111 ஈ ஹிமவாந் மந்தரோ மேரு:
த்ரைலோக்யம் வா ஸஹாமரை: ।
ஸக்யம் புஜாப்யாமுத்தர்தும்
ந ஸக்யோ பரதாநுஜ: ॥
He could have, with his arms, lifted
the Himālaya, the Mandara and the Mēru mountains
and all the three worlds along with the Dēvas,
but not the younger brother of Bharata.
6.59.112 அ
6.59.112 ஆ
6.59.112 இ
6.59.112 ஈ ஸக்த்யா ப்ராஹ்ம்யாऽபி ஸௌமித்ரி:
தாடிதஸ்து ஸ்தநாந்தரே ।
விஷ்ணோரசிந்த்யம் ஸ்வம் பாகம்
ஆத்மாநம் ப்ரத்யநுஸ்மரத் ॥
Though struck between the nipples
by Ṡakti that was infused
with the power of Brahma Himself,
Sowmitri reminded himself that he was
an inalienable part of Vishṇu. This Ṡlōka, which refers to the divine nature of Lakshmaṇa is considered unauthentic.
6.59.113 அ
6.59.113 ஆ
6.59.113 இ
6.59.113 ஈ
6.59.114 அ
6.59.114 ஆ ததோ தாநவதர்பக்நம்
ஸௌமித்ரிம் தேவகண்டக: ।
தம் பீடயித்வா பாஹுப்யாம்
ந ப்ரபுர்லங்கநேऽபவத் ।
அதைவம் வைஷ்ணவம் பாகம்
மாநுஷம் தேஹமாஸ்திதம் ॥
He, who was a thorn in the side of the Dēvas,
used all the power of his arms to crush,
but could not even overpower
Sowmitri, queller of the pride of Dānavas,
in whom an Amṡa of Vishnu was housed.
6.59.114 இ
6.59.114 ஈ
6.59.115 அ
6.59.115 ஆ தத: வாயுஸுத: க்ருத்தோ
ராவணம் ஸமபித்ரவத் ।
ஆஜகாநோரஸி க்ருத்தோ
வஜ்ரகல்பேந முஷ்டிநா ॥
At that moment the enraged son of Vāyu
attacked Rāvaṇa and gave him a blow on the chest
with his fist, whose impact was like that of Vajra.
6.59.115 இ
6.59.115 ஈ
6.59.116 அ
6.59.116 ஆ தேந முஷ்டிப்ரஹாரேண
ராவணோ ராக்ஷஸேஸ்வர: ।
ஜாநுப்யாமபதத்பூமௌ
சசால ச பபாத ச ॥
By that blow of the fist,
Rāvaṇa, the lord of Rākshasas,
fell down on the ground on his knees.
He tumbled down, shaking violently.
6.59.116 இ
6.59.116 ஈ
6.59.117 அ
6.59.117 ஆ
6.59.117 இ
6.59.117 ஈ ஆஸ்யைஸ்ச நேத்ரை: ஸ்ரவணை:
பபாத ருதிரம் பஹு ।
விகூர்ணமாநோ நிஸ்சேஷ்டோ
ரதோபஸ்த உபாவிஸத் ।
விஸஞ்ஜ்ஞோ மூர்ச்சிதஸ்சாஸீத்
ந ச ஸ்தாநம் ஸமாலபத் ॥
Streams of blood gushed out of
his face, eyes and ears.
His head in a whirl, he lay motionless,
collapsed on the seat of the chariot.
He became unconscious and fallen into a swoon,
and could not stand firmly on his feet.
6.59.118 அ
6.59.118 ஆ
6.59.118 இ
6.59.118 ஈ விஸஞ்ஜ்ஞம் ராவணம் த்ருஷ்ட்வா
ஸமரே பீமவிக்ரமம் ।
ருஷயோ வாநரா: ஸர்வே
நேதுர்தேவா: ஸவாஸவா: ॥
Seeing that Rāvaṇa, of fierce prowess in fight,
fallen unconscious, all the Ṛshis, the Vānaras
and Dēvas including Indra, shouted in excitement.
6.59.119 அ
6.59.119 ஆ
6.59.119 இ
6.59.119 ஈ ஹநுமாநத தேஜஸ்வீ
லக்ஷ்மணம் ராவணார்திதம் ।
அநயத்ராகவாப்யாஸம்
பாஹுப்யாம் பரிக்ருஹ்ய தம் ॥
Then, Hanumān of immense power lifted Lakshmaṇa,
who was oppressed by Rāvaṇa,
with his hands, and took him to Rāma.
6.59.120 அ
6.59.120 ஆ
6.59.120 இ
6.59.120 ஈ வாயுஸூநோ: ஸுஹ்ருத்த்வேந
பக்த்யா பரமயா ச ஸ: ।
ஸத்ரூணாமப்ரகம்ப்யோऽபி
லகுத்வமகமத் கபே: ॥
He, whom enemies found difficult to even move,
became very light for the son of Vāyu,
because of the affection and exceptional devotion
that Vānara showed towards him.
6.59.121 அ
6.59.121 ஆ
6.59.121 இ
6.59.121 ஈ தம் ஸமுத்ஸ்ருஜ்ய ஸா ஸக்தி:
ஸௌமித்ரிம் யுதி துர்ஜயம் ।
ராவணஸ்ய ரதே தஸ்மிந்
ஸ்தாநம் புநருபாகதா ॥
After thus subduing Sowmitri in that battle,
the Ṡakti left him and returned
to its place in Rāvaṇa’s chariot.
6.59.122 அ
6.59.122 ஆ
6.59.122 இ
6.59.122 ஈ ஆஸ்வஸ்தஸ்ச விஸல்யஸ்ச
லக்ஷ்மண: ஸத்ருஸூதந: ।
விஷ்ணோர்பாகமமீமாம்ஸ்யம்
ஆத்மாநம் ப்ரத்யநுஸ்மரந் ॥
As Lakshmaṇa, slayer of the foe,
recalled that he was an inalienable part of Vishṇu,
his wounds became healed and he became normal. This Ṡlōka, which refers to the divine nature of Lakshmaṇa is considered unauthentic.
6.59.123 அ
6.59.123 ஆ
6.59.123 இ
6.59.123 ஈ ராவணோऽபி மஹாதேஜா:
ப்ராப்ய ஸஞ்ஜ்ஞாம் மஹாஹவே ।
ஆததே நிஸிதாந் பாணாந்
ஜக்ராஹ ச மஹத்தநு: ॥
Rāvaṇa, of immense power, too,
having regained consciousness in that great battle,
took up a huge bow and sharp arrows.
6.59.124 அ
6.59.124 ஆ
6.59.124 இ
6.59.124 ஈ நிபாதிதமஹாவீராம்
வாநராணாம் மஹாசமூம் ।
ராகவஸ்து ரணே த்ருஷ்ட்வா
ராவணம் ஸமபித்ரவத் ॥
Seeing that the great Veeras of the great Vānara army
were struck down in that battle,
Rāghava dashed toward Rāvaṇa.
6.59.125 அ
6.59.125 ஆ அதைநமுபஸங்கம்ய
ஹநுமாந் வாக்யமப்ரவீத் ॥
Then Hanumān came up to him and said these words:
6.59.125 இ
6.59.125 ஈ
6.59.126 அ
6.59.126 ஆ மம ப்ருஷ்டம் ஸமாருஹ்ய
ராக்ஷஸம் ஸாஸ்துமர்ஹஸி ।
விஷ்ணுர்யதா கருத்மந்தம்
ஆருஹ்யாமரவைரிணம் ॥
Get upon my back and strike the Rākshasa,
as Vishṇu did the foe of the Dēvas riding on Garuḍa.
6.59.126 இ
6.59.126 ஈ
6.59.127 அ
6.59.127 ஆ
6.59.127 இ
6.59.127 ஈ தச்சுத்வா ராகவோ வாக்யம்
வாயுபுத்ரேண பாஷிதம் ।
அதாருரோஹ ஸஹஸா
ஹநூமந்தம் மஹாகபிம் ।
ரதஸ்தம் ராவணம் ஸங்க்யே
ததர்ஸ மநுஜாதிப: ॥
Hearing those words spoken by the son of Vāyu,
Rāghava, the lord of people,
got on the shoulders of Hanumān, the great Vānara,
and beheld Rāvaṇa who was seated
in his chariot in that battlefield.
6.59.128 அ
6.59.128 ஆ
6.59.128 இ
6.59.128 ஈ தமாலோக்ய மாஹாதேஜா:
ப்ரதுத்ராவ ஸ ராவணம் ।
வைரோசநமிவ க்ருத்தோ
விஷ்ணுரப்யுத்யதாயுத: ॥
He of immense power saw Rāvaṇa and
rushed upon him in rage holding up his weapons,
like Vishṇu did upon Virōcana.
6.59.129 அ
6.59.129 ஆ
6.59.129 இ
6.59.129 ஈ ஜ்யாஸப்தமகரோத்தீவம்
வஜ்ரநிஷ்பேஷநிஸ்வநம் ।
கிரா கம்பீரயா ராமோ
ராக்ஷஸேந்த்ரமுவாச ஹ ॥
Twanging his bowstring sharply,
whose noise fell like thunder on the ear,
Rāma addressed the King of Rākshasas
in a deep booming voice, telling him:
6.59.130 அ
6.59.130 ஆ
6.59.130 இ
6.59.130 ஈ திஷ்ட திஷ்ட மம த்வம் ஹி
க்ருத்வா விப்ரியமீத்தஸம் ।
க்வ நு ராக்ஷஸஸார்தூல
கதோ மோக்ஷமவாப்ஸ்யஸி ॥
Stop right there! Having done such harm to me,
where can you go to find relief,
O tiger among Rākshasas?
6.59.131 அ
6.59.131 ஆ
6.59.131 இ
6.59.131 ஈ யதீந்த்ரவைவஸ்வதபாஸ்கராந் வா
ஸ்வயம்புவைஸ்வாநரஸங்கராந் வா ।
கமிஷ்யஸி த்வம் தஸ வா திஸோऽதவா
ததாபி மே நாத்ய கதோ விமோக்ஷ்யஸே ॥
Now that you have come within my hold,
you cannot find relief regardless of where you go -
to Indra, Vaivaswata or Bhāskara, or
to the Self-Born, Vaiṡwānara or Ṡaṅkara,
or flee in any of the ten directions.
6.59.132 அ
6.59.132 ஆ
6.59.132 இ
6.59.132 ஈ யஸ்சைஷ ஸக்த்யா நிஹதஸ்த்வயாऽத்ய
கச்சந்விஷாதம் ஸஹஸாऽப்யுபேத்ய ।
ஸ ஏஷ ரக்ஷோகணராஜ ம்ருத்யு:
ஸபுத்ரபௌத்ரஸ்ய தவாத்யயுத்தே ॥
He who is suffering struck by your Ṡakti,
will rise in no time and would be the death
for you, your children and grandchildren
on the battle-field this very day,
O Ruler of the Rākshasa race!
6.59.133 அ
6.59.133 ஆ
6.59.133 இ
6.59.133 ஈ ஏதேந சாத்யத்புததர்ஸநாநி
ஸரைர்ஜநஸ்தாநக்ருதாலயாநி ।
சதுர்தஸாந்யாத்தவராயுதாநி
ரக்ஷஸ்ஸஹஸ்ராணி நிஷூதிதாநி ॥
It is by these very arrows that
the fourteen thousand Rākshasas
who had Janasthāna for their abode,
who presented a marvelous appearance and
who were armed with superb weapons, were killed.
6.59.134 அ
6.59.134 ஆ
6.59.134 இ
6.59.134 ஈ
6.59.135 அ
6.59.135 ஆ
6.59.135 இ
6.59.135 ஈ ராகவஸ்ய வச: ஸ்ருத்வா
ராக்ஷஸேந்த்ரோ மஹாபல: ।
வாயுபுத்ரம் மஹாவேகம்
வஹந்தம் ராகவம் ரணே ।
ரோஷேண மஹராவிஷ்ட:
பூர்வவௌரமநுஸ்மரந் ।
ஆஜகாந ஸரைஸ்தீக்ஷ்ணை:
காலாநலஸிகோபமை: ॥
Hearing what Rāghava said,
the ruler of the Rākshasas of immense strength
became extremely furious and
struck the son of Vāyu, who
served as his mount in that battle,
remembering the past brush with him,
with arrows sharp as the tongues of
the flames of the fire of the Dissolution.
6.59.136 அ
6.59.136 ஆ
6.59.136 இ
6.59.136 ஈ ராக்ஷஸேநாஹவே தஸ்ய
தாடிதஸ்யாபி ஸாயகை: ।
ஸ்வபாவதேஜோயுக்தஸ்ய
பூயஸ்தேஜோऽப்யவர்தத ॥
The arrows of the Rākshasa
that struck him in the battle,
helped only enhance the natural power
he was endowed with.
6.59.137 அ
6.59.137 ஆ
6.59.137 இ
6.59.137 ஈ ததோ ராமோ மஹாதேஜா
ராவணேந க்ருதவ்ரணம் ।
த்ருஷ்ட்வா ப்லவகஸார்தூலம்
கோபஸ்ய வஸமேயிவாந் ॥
Seeing that a wound was inflicted
on the tiger among Vānaras by Rāvaṇa,
Rāma of immense power was infuriated.
6.59.138 அ
6.59.138 ஆ
6.59.138 இ
6.59.138 ஈ தஸ்யாபிசங்க்ரம்ய ரதம் ஸசக்ரம்
ஸாஸ்வத்வஜச்சத்ரமஹாபதாகம் ।
ஸஸாரதிம் ஸாஸநிஸூலகட்கம்
ராம: ப்ரசிச்சேத ஸரை: ஸுபுங்கை: ॥
Rāma then rushed upon him and,
with his arrows bearing splendid rings on the shafts,
tore apart his chariot along with its wheels,
horses, flag-staff, umbrella, great flag,
charioteer, Vajras, spears and swords.
6.59.139 அ
6.59.139 ஆ
6.59.139 இ
6.59.139 ஈ அதேந்த்ரஸத்ரும் தரஸா ஜகாந
பாணேந வஜ்ராஸநிஸந்நிபேந ।
புஜாந்தரே வ்யூடஸுஜாதரூபே
வஜ்ரேண மேரும் பகவாநிவேந்த்ர: ॥
Then, with an arrow that fell like
Indra’s Vajra and thunderbolt,
he struck Indra’s foe on his broad
and imposing breast, as
Indra did the Mēru mountain with his Vajra.
6.59.140 அ
6.59.140 ஆ
6.59.140 இ
6.59.140 ஈ யோ வஜ்ரபாதாஸநிஸந்நிபாதாத்
ந சுக்ஷுபே நாபி சசால ராஜா ।
ஸ ராமபாணாபிஹதோ ப்ருஸார்த:
சசால சாபம் ச முமோச வீர: ॥
The valiant King, who had never been shaken or
perturbed by the strike of even Vajra and thunderbolt,
felt quite distressed, struck by the arrow of Rāma;
and the bow fell from his hand as he tottered.
6.59.141 அ
6.59.141 ஆ
6.59.141 இ
6.59.141 ஈ தம் விஹ்வலந்தம் ப்ரஸமீக்ஷ்ய ராம:
ஸமாததே தீப்தமதார்தசந்த்ரம் ।
தேநார்கவர்ணம் ஸஹஸா கிரீடம்
சிச்சேத ரக்ஷோதிபதேர்மஹாத்மா ॥
Seeing him quite shaken, Rāma, a Mahātma,
took out a blazing arrow with a crescent head,
and, with it, shivered the crown of the king of Rākshasas
that was brilliant like the sun.
6.59.142 அ
6.59.142 ஆ
6.59.142 இ
6.59.142 ஈ தம் நிர்விஷாஸீவிஷஸந்நிகாஸம்
ஸாந்தார்சிஷம் ஸூர்யமிவாப்ரகாஸம் ।
கதஸ்ரியம் க்ருத்தகிரீடகூடம்
உவாச ராமோ யுதி ராக்ஷஸேந்த்ரம் ॥
Then Rāma, in that battle, said to
the Ruler of the Rākshasas who
lost his glow with the crown being smashed,
rendered powerless like a serpent that had lost its venom,
and dull like the sun who had lost
his brilliance, with his rays dimmed:
6.59.143 அ
6.59.143 ஆ
6.59.143 இ
6.59.143 ஈ க்ருதம் த்வயா கர்ம மஹத் ஸுபீமம்
ஹதப்ரவீரஸ்ச க்ருதஸ்த்வயாऽஹம் ।
தஸ்மாத்பரிஸ்ராந்த இவ வ்யவஸ்ய
ந த்வாம் ஸரைர்ம்ருத்யுவஸம் நயாமி ॥
You have indeed accomplished quite a terrific feat
in having many of my warriors killed;
so, I take it that you are quite exhausted, and
I spare you from being sent to the throws of death.
6.59.144 அ
6.59.144 ஆ
6.59.144 இ
6.59.144 ஈ ப்ரயாஹி ஜாநாமி ரணார்திதஸ்த்வம்
ப்ரவிஸ்ய ராத்ரிம்சரராஜ லங்காம் ।
ஆஸ்வாஸ்ய நிர்யாஹி ரதீ ச தந்வீ
ததா பலம் த்ரக்ஷ்யஸி மே ரதஸ்த: ॥
Go, O king of Night-rovers, I know
you are exhausted by the fight!
Go to Laṅkā, take rest, recover,
and then come back with chariot and bow;
then, from your chariot, you can witness my strength!
6.59.145 அ
6.59.145 ஆ
6.59.145 இ
6.59.145 ஈ ஸ ஏவமுக்தோ ஹததர்பஹர்ஷோ
நிக்ருத்தசாப: ஸ ஹதாஸ்வஸூத: ।
ஸரார்தித: க்ருத்தமஹாகிரீடோ
விவேஸ லங்காம் ஸஹஸா ஸ ராஜா ॥
Thus told, the King hurried back to Laṅkā,
his pride and high spirits flogged out of him,
his bow broken, his horses and charioteer slain,
himself sore and oppressed by the battering arrows,
and his great crown smashed.
6.59.146 அ
6.59.146 ஆ
6.59.146 இ
6.59.146 ஈ தஸ்மிந் ப்ரவிஷ்டே ரஜநீசரேந்த்ரே
மஹாபலே தாநவதேவஸத்ரௌ ।
ஹரீந் விஸல்யாந் ஸஹ லக்ஷ்மணேந
சகார ராம: பரமாஹவாக்ரே ॥
At the height of that fierce battle,
when the King of the Rākshasas of immense strength,
the foe of the Dēvas and the Dānavas, had gone back,
Rāma saw to it that Lakshmaṇa and the Vānaras
were healed of their wounds.
6.59.147 அ
6.59.147 ஆ
6.59.147 இ
6.59.147 ஈ தஸ்மிந் ப்ரபிந்நே த்ரிதஸேந்த்ரஸத்ரௌ
ஸுராஸுரா பூதகணா திஸஸ்ச ।
ஸஸாகரா: ஸர்ஷிமஹோராகாஸ்ச
ததைவ பூம்யம்புசராஸ்ச ஹ்ருஷ்டா: ॥
With the foe of the Lord of the Dēvas thus vanquished,
the Suras, the Asuras, the hosts of elementals,
the cardinals, the seas, the Ṛshis, the great Uragas
and the denizens of earth and water rejoiced.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
யுத்தகாண்டே ஏகோநஷஷ்டிதம: ஸர்க:॥
Thus concludes the fifty ninth Sarga
in Yuddha Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.