Yuddha Kaanda Sargas 29
Yuddha Kaanda - Sarga 29
In this Sarga, on seeing the Vānara chiefs shown by Ṡuka, Rāvaṇa’s heart sinks a little. He becomes angry with Ṡuka and Sāraṇa for extolling the enemy forces. He rebukes and dismisses them immediately. Then he sends more spies led by Ṡārdūla to find out everything about Rāma.
Those seasoned spies find Rāma camped with his army by the Suvēla mountain. But soon, they get caught by Vibheeshaṇa and get harried by Vānaras. Released by Rāma, who is kind enough to let them go, they return to Laṅkā and present themselves to Rāvaṇa.
6.29.1 அ
6.29.1 ஆ
6.29.1 இ
6.29.1 ஈ
6.29.2 அ
6.29.2 ஆ
6.29.2 இ
6.29.2 ஈ
6.29.3 அ
6.29.3 ஆ
6.29.3 இ
6.29.3 ஈ
6.29.4 அ
6.29.4 ஆ
6.29.4 இ
6.29.4 ஈ
6.29.5 அ
6.29.5 ஆ
6.29.5 இ
6.29.5 ஈ
ஸுகேந து ஸமாக்யாதாந்
தாந் த்ருஷ்ட்வா ஹரியூதபாந் ।
ஸமீபஸ்தம் ச ராமஸ்ய
ப்ராதரம் ஸ்வம் விபீஷணம் ।
லக்ஷ்மணம் ச மஹாவீர்யம்
புஜம் ராமஸ்ய தக்ஷிணம் ।
ஸர்வவாநரராஜம் ச
ஸுக்ரீவம் பீமவிக்ரமம் ।
அங்கதம் சாபி பலிநம்
வஜ்ரஹஸ்தாத்மஜாத்மஜம் ।
ஹநூமந்தம் ச விக்ராந்தம்
ஜாம்பவந்தம் ச துர்ஜயம் ।
ஸுஷேணம் குமுதம் நீலம்
நலம் ச ப்லவகர்ஷபம் ।
கஜம் கவà க்ஷமம் ஸரபம்
மைந்தம் ச த்விவிதம் ததா ।
கிஞ்சிதாவிக்நஹ்ருதயோ
ஜாதக்ரோதஸ்ச ராவண: ।
பர்த்ஸயாமாஸ தௌ வீரௌ
கதாந்தே ஸுகஸாரணௌ ॥
ṡukēna tu samākhyātān
tān dṛṣṭvā hariyūthapān ।
samīpasthaṃ ca rāmasya
bhrātaraṃ svaṃ vibhīṣaṇam ।
lakṣmaṇaṃ ca mahāvīryam
bhujaṃ rāmasya dakṣiṇam ।
sarvavānararājaṃ ca
sugrīvaṃ bhīmavikramam ।
aṅgadaṃ cāpi balinam
vajrahastātmajātmajam ।
hanūmantaṃ ca vikrāntam
jāmbavantaṃ ca durjayam ।
suṣēṇaṃ kumudaṃ nīlaṃ
nalaṃ ca plavagarṣabham ।
gajaṃ gavākṣamaṃ ṡarabham
maindaṃ ca dvividaṃ tathā ।
kiñcidāvignahṛdayō
jātakrōdhaṡca rāvaṇaḥ ।
bhartsayāmāsa tau vīrau
kathāntē ṡukasāraṇau ॥
On seeing the Vānara commanders shown by Ṡuka,
Lakshmaṇa of immense valor and the right hand of Rāma,
Vibheeshaṇa, his brother, who stood by the side of Rāma,
Sugreeva, the king of Vānara kingdom, of terrifying prowess,
Aṅgada, the strong one, the son of the son of Indra,
Hanumān of great prowess, Jāmbavan the invincible one,
and also other bulls among Vānaras like
Sushēṇa, Kumuda, Neela, Nala, Gaja,
Gavāksha, Ṡarabha, Mainda and Dwivida,
Rāvaṇa's heart sank a little.
After those valorous ones completed their narration,
he was annoyed with them and chastised them.
6.29.6 அ
6.29.6 ஆ
6.29.6 இ
6.29.6 ஈ
அதோமுகௌ தௌ ப்ரணதௌ
அப்ரவீச்சுகஸாரணௌ ।
ரோஷகத்கதயா வாசா
ஸம்ரப்த: பருஷம் வச: ॥
adhōmukhau tau praṇatau
abravīcchukasāraṇau ।
rōṣagadgadayā vācā
saṃrabdhaḥ paruṣaṃ vacaḥ ॥
As Ṡuka and Sāraṇa stood before him
saluting and hanging their heads down,
he spoke harshly to them
in a voice choked with outrage,
and in a tone that was harsh and resentful:
6.29.7 அ
6.29.7 ஆ
6.29.7 இ
6.29.7 ஈ
ந தாவத் ஸத்ருஸம் நாம
ஸசிவைருபஜீவிபி: ।
விப்ரியம் ந்ருபதேர்வக்தும்
நிக்ரஹப்ரக்ரஹே ப்ரபோ: ॥
na tāvat sadṛṡaṃ nāma
sacivairupajīvibhiḥ ।
vipriyaṃ nṛpatērvaktum
nigrahapragrahē prabhōḥ ॥
It is not expected of counselors,
who live on the bounty of their lord
who can punish or reward them at his pleasure,
to say something that is so annoying to their king.
6.29.8 அ
6.29.8 ஆ
6.29.8 இ
6.29.8 ஈ
ரிபூணாம் ப்ரதிகூலாநாம்
யுத்தார்தமபிவர்ததாம் ।
உபாப்யாம் ஸத்ருஸம் நாம
வக்துமப்ரஸ்தவே ஸ்தவம் ॥
ripūṇāṃ pratikūlānām
yuddhārthamabhivartatām ।
ubhābhyāṃ sadṛṡaṃ nāma
vaktumaprastavē stavam ॥
Is it proper for you both to praise
the enemies who are against and
and are on their way to attack us,
without the occasion calling for it?
6.29.9 அ
6.29.9 ஆ
6.29.9 இ
6.29.9 ஈ
ஆசார்யா குரவோ வ்ருத்தா
வ்ருதா வாம் பர்யுபாஸிதா: ।
ஸாரம் யத்ராஜஸாஸ்த்ராணாம்
அநுஜீவ்யம் ந க்ருஹ்யதே ॥
ācāryā guravō vṛddhā
vṛthā vāṃ paryupāsitāḥ ।
sāraṃ yadrājaṡāstrāṇām
anujīvyaṃ na gṛhyatē ॥
The (efforts of the) teachers, elders and
wise men are wasted on you, for you failed to
grasp the essence of administration and
governance that truly matters in real life.
6.29.10 அ
6.29.10 ஆ
6.29.10 இ
6.29.10 ஈ
க்ருஹீதோ வா ந விஜ்ஞாதோ
பாரோ ஜ்ஞாநஸ்ய வோஹ்யதே ।
ஈத்ருஸை: ஸசிவைர்யுக்தோ
மூர்கைர்திஷ்ட்யா தராம்யஹம் ॥
gṛhītō vā na vijñātō
bhārō jñānasya vōhyatē ।
īdṛṡaiḥ sacivairyuktō
mūrkhairdiṣṭyā dharāmyaham ॥
May be you just heard, but not understood (them)!
You are just carrying it like a weight (on your shoulders)!
It is only by the grace of providence that
I am able to carry on, having fools like these for advisors!
6.29.11 அ
6.29.11 ஆ
6.29.11 இ
6.29.11 ஈ
கிந்நு ம்ருத்யோர்பயம் நாஸ்தி
வக்தும் மாம் பருஷம் வச: ।
யஸ்ய மே ஸாஸதோ ஜிஹ்வா
ப்ரயச்சதி ஸுபாஸுபம் ॥
kinnu mṛtyōrbhayaṃ nāsti
vaktuṃ māṃ paruṣaṃ vacaḥ ।
yasya mē ṡāsatō jihvā
prayacchati ṡubhāṡubham ॥
Do you not have any fear of death
that you speak so bluntly to me,
whose command, even by the slip of the tongue,
can make or break things for you!
6.29.12 அ
6.29.12 ஆ
6.29.12 இ
6.29.12 ஈ
அப்யேவ தஹநம் ஸ்ப்ருஷ்ட்வா
வநே திஷ்டந்தி பாதபா: ।
ராஜ தண்ட பராம்ருஷ்டா:
திஷ்டந்தே நாபராதிந: ॥
apyēva dahanaṃ spṛṣṭvā
vanē tiṣṭhanti pādapāḥ ।
rāja daṇḍa parāmṛṣṭāḥ
tiṣṭhantē nāparādhinaḥ ॥
Trees that have been attacked
by the forest fire may survive,
but not men who have committed an offense and
ended up at the long end of the rod of the king.
6.29.13 அ
6.29.13 ஆ
6.29.13 இ
6.29.13 ஈ
ஹந்யாமஹம் த்விமௌ பாபௌ
ஸத்ருபக்ஷ ப்ரஸம்ஸகௌ ।
யதி பூர்வோபகாரைஸ்து
ந க்ரோதோ ம்ருதுதாம் வ்ரஜேத் ॥
hanyāmahaṃ tvimau pāpau
ṡatrupakṣa praṡaṃsakau ।
yadi pūrvōpakāraistu
na krōdhō mṛdutāṃ vrajēt ॥
I could have killed these sinners (by now)
for singing the praises of the enemy,
had the services rendered by them
in the past not toned down my anger.
6.29.14 அ
6.29.14 ஆ
6.29.14 இ
6.29.14 ஈ
6.29.15 அ
6.29.15 ஆ
அபத்வம்ஸத நஸ்யத்வம்
ஸந்நிகர்ஷாதிதோ மம ।
நஹி வாம் ஹந்துமிச்சாமி
ஸ்மராம்யுபக்ருதாநி வாம் ।
ஹதாவேவ க்ருதக்நௌ தௌ
மயி ஸ்நேஹபராங்முகௌ ॥
apadhvaṃsata naṡyadhvam
sannikarṣāditō mama ।
nahi vāṃ hantumicchāmi
smarāmyupakṛtāni vām ।
hatāvēva kṛtaghnau tau
mayi snēhaparāṅmukhau ॥
Go away from my presence,
never shall you be seen again!
I cannot bring myself to kill you,
remembering the services you rendered (in the past).
With all my pleasure towards you lost,
you two ingrates are as good as killed!
6.29.15 இ
6.29.15 ஈ
6.29.16 அ
6.29.16 ஆ
ஏவமுக்தௌ து ஸவ்ரீடௌ
தாவுபௌ ஸுகஸாரணௌ ।
ராவணம் ஜயஸப்தேந
ப்ரதிநந்த்யாபிநிஸ்ஸ்ருதௌ ॥
ēvamuktau tu savrīḍau
tāvubhau ṡukasāraṇau ।
rāvaṇaṃ jayaṡabdēna
pratinandyābhinissṛtau ॥
Abashed by this rebuke, Ṡuka and Sāraṇa left,
after hailing victory for Rāvaṇa.
6.29.16 இ
6.29.16 ஈ
அப்ரவீத்து தஸக்ரீவ:
ஸமீபஸ்தம் மஹோதரம் ॥
abravīttu daṡagrīvaḥ
samīpasthaṃ mahōdaram ॥
And then the Ten-Necked told Mahōdara,
who was standing near him:
6.29.17 அ
6.29.17 ஆ
உபஸ்தாபய மே ஸீக்ரம்
சாராந்நீதிவிஸாரதாந் ॥
upasthāpaya mē ṡīghram
cārānnītiviṡāradān ॥
Bring here quick, spies who are
well-versed with the affairs of kings!
6.29.17 இ
6.29.17 ஈ
6.29.18 அ
6.29.18 ஆ
6.29.18 இ
6.29.18 ஈ
மஹோதரஸ்ததோக்தஸ்து
ஸீக்ரமாஜ்ஞாபயச்சராந் ।
ததஸ்சாரா: ஸந்த்வரிதா:
ப்ராப்தா: பார்திவஸாஸநாத் ।
உபஸ்திதா: ப்ராஞ்ஜலயோ
வர்தயித்வா ஜயாஸிஷா ॥
mahōdarastathōktastu
ṡīghramājñāpayaccarān ।
tataṡcārāḥ santvaritāḥ
prāptāḥ pārthivaṡāsanāt ।
upasthitāḥ prāñjalayō
vardhayitvā jayāṡiṣā ॥
Thus told, Mahōdara summoned the spies at once.
And they, summoned by the King’s orders,
hurried and stood in his presence
with palms joined in reverence,
hailing victory for him.
6.29.19 அ
6.29.19 ஆ
6.29.19 இ
6.29.19 ஈ
தாநப்ரவீத்ததோ வாக்யம்
ராவணோ ராக்ஷஸாதிப: ।
சாராந் ப்ரத்யாயிதாந் ஸூராந்
பக்தாந் விகதஸாத்வஸாந் ॥
tānabravīttatō vākyam
rāvaṇō rākṣasādhipaḥ ।
cārān pratyāyitān ṡūrān
bhaktān vigatasādhvasān ॥
And then Rāvaṇa, the lord of Rākshasas
told those trustworthy, valiant and devoted spies,
who were free from any kind of fear:
6.29.20 அ
6.29.20 ஆ
6.29.20 இ
6.29.20 ஈ
இதோ கச்சத ராமஸ்ய
வ்யவஸாயம் பரீக்ஷத ।
மந்த்ரிஷ்வப்யந்தரா யேऽஸ்ய
ப்ரீத்யா தேந ஸமாகதா: ॥
itō gacchata rāmasya
vyavasāyaṃ parīkṣatha ।
mantriṣvabhyantarā yē'sya
prītyā tēna samāgatāḥ ॥
Go from here and measure out
the seriousness of the endeavor of Rāma!
Find out who are his closest advisors
and with whom he likes to confer!
6.29.21 அ
6.29.21 ஆ
6.29.21 இ
6.29.21 ஈ
கதம் ஸ்வபிதி ஜாகர்தி
கிமந்யச்ச கரிஷ்யதி ।
விஜ்ஞாய நிபுணம் ஸர்வம்
ஆகந்தவ்யமஸேஷத: ॥
kathaṃ svapiti jāgarti
kimanyacca kariṣyati ।
vijñāya nipuṇaṃ sarvam
āgantavyamaṡēṣataḥ ॥
Use your skills to fish out everything
about him, leaving out nothing -
how he sleeps, how he wakes up,
and whatever else he does!
6.29.22 அ
6.29.22 ஆ
6.29.22 இ
6.29.22 ஈ
சாரேண விதித: ஸத்ரு:
பண்டிதைர்வஸுதாதிபை: ।
யுத்தே ஸ்வல்பேந யத்நேந
ஸமாஸாத்ய நிரஸ்யதே ॥
cārēṇa viditaḥ ṡatruḥ
paṇḍitairvasudhādhipaiḥ ।
yuddhē svalpēna yatnēna
samāsādya nirasyatē ॥
Astute lords of earth, kept well-informed
by their spies about their enemy,
attack and defeat the enemy with the least effort.
6.29.23 அ
6.29.23 ஆ
6.29.23 இ
6.29.23 ஈ
சாராஸ்து தே ததேத்யுக்த்வா
ப்ரஹ்ருஷ்டா ராக்ஷஸேஸ்வரம் ।
ஸார்தூலமக்ரத: க்ருத்வா
ததஸ்சக்ரு: ப்ரதக்ஷிணம் ॥
cārāstu tē tathētyuktvā
prahṛṣṭā rākṣasēsvaram ।
ṡārdūlamagrataḥ kṛtvā
tataṡcakruḥ pradakṣiṇam ॥
The spies, in high spirits,
said ‘Yes, it will be done so’.
With Ṡārdūla leading them,
they circumambulated him in reverence.
6.29.24 அ
6.29.24 ஆ
6.29.24 இ
6.29.24 ஈ
ததஸ்தே தம் மஹாத்மாநம்
சாரா ராக்ஷஸஸத்தமம் ।
க்ருத்வா ப்ரதக்ஷிணம் ஜக்மு:
யத்ர ராம: ஸலக்ஷ்மண: ॥
tatastē taṃ mahātmānam
cārā rākṣasasattamam ।
kṛtvā pradakṣiṇaṃ jagmuḥ
yatra rāmaḥ salakṣmaṇaḥ ॥
After circumambulating that Mahātma,
an eminent Rākshasa, they went to
the place where Rāma and Lakshmaṇa were.
6.29.25 அ
6.29.25 ஆ
6.29.25 இ
6.29.25 ஈ
தே ஸுவேலஸ்ய ஸைலஸ்ய
ஸமீபே ராமலக்ஷ்மணௌ ।
ப்ரச்சந்நா தத்ருஸுர்கத்வா
ஸஸுக்ரீவவிபீஷணௌ ॥
tē suvēlasya ṡailasya
samīpē rāmalakṣmaṇau ।
pracchannā dadṛṡurgatvā
sasugrīvavibhīṣaṇau ॥
Hiding themselves from view,
they found Rāma and Lakshmaṇa
and also Sugreeva and Vibheeshaṇa
near the mountain Suvēla.
6.29.26 அ
6.29.26 ஆ
6.29.26 இ
6.29.26 ஈ
ப்ரேக்ஷமாணாஸ்சமூம் தாம் ச
பபூவுர்பயவிக்லவா: ।
தே து தர்மாத்மநா த்ருஷ்டா
ராக்ஷஸேந்த்ரேண ராக்ஷஸா: ॥
prēkṣamāṇāṡcamūṃ tāṃ ca
babhūvurbhayaviklavāḥ ।
tē tu dharmātmanā dṛṣṭā
rākṣasēndrēṇa rākṣasāḥ ॥
And as they reconnoitered the troops,
they were bedazzled and terrified.
The Rākshasas were then seen by (Vibheeshaṇa),
the Dharmātma, a lord of Rākshasas.
6.29.27 அ
6.29.27 ஆ
6.29.27 இ
6.29.27 ஈ
விபீஷணேந தத்ரஸ்தா
நிக்ருஹீதா யத்ருச்சயா ।
ஸார்தூலோ க்ராஹிதஸ்த்வேக:
பாபோऽயமிதி ராக்ஷஸ: ॥
vibhīṣaṇēna tatrasthā
nigṛhītā yadṛcchayā ।
ṡārdūlō grāhitastvēkaḥ
pāpō'yamiti rākṣasaḥ ॥
From among those who were thus
caught accidentally by Vibheeshaṇa,
Ṡārdūla alone who was considered the most wicked,
was taken into custody.
6.29.28 அ
6.29.28 ஆ
6.29.28 இ
6.29.28 ஈ
மோசித: ஸோऽபி ராமேண
வத்யமாந: ப்லவங்கமை: ।
ஆந்ருஸம்ஸ்யேந ராமஸ்ய
மோசிதா ராக்ஷிஸா: பரே ॥
mōcitaḥ sō'pi rāmēṇa
vadhyamānaḥ plavaṅgamaiḥ ।
ānṛṡaṃsyēna rāmasya
mōcitā rākṣisāḥ parē ॥
Rāma, however, had him released
while the Vānaras almost killed him.
Rāma was kind enough to let off
the other Rākshasas too.
6.29.29 அ
6.29.29 ஆ
6.29.29 இ
6.29.29 ஈ
வாநரைரர்திதாஸ்தே து
விக்ராந்தைர்லகுவிக்ரமை: ।
புநர்லங்காமநுப்ராப்தா:
ஸ்வஸந்தோ நஷ்டசேதஸ: ॥
vānarairarditāstē tu
vikrāntairlaghuvikramaiḥ ।
punarlaṅkāmanuprāptāḥ
ṡvasantō naṣṭacētasaḥ ॥
Thus they managed to return to Laṅkā,
freeing themselves from the
Vānaras of swift prowess who harried them,
heaving great sighs and their senses numbed.
6.29.30 அ
6.29.30 ஆ
6.29.30 இ
6.29.30 ஈ
ததோ தஸக்ரீவமுபஸ்திதாஸ்து தே
சாரா பஹிர்நித்யசரா நிஸாசரா: ।
கிரே: ஸுவேலஸ்ய ஸமீபவாஸிநம்
ந்யவேதயந் ராமபலம் மஹாபலா: ॥
tatō daṡagrīvamupasthitāstu tē
cārā bahirnityacarā niṡācarāḥ ।
girēḥ suvēlasya samīpavāsinaṃ
nyavēdayan rāmabalaṃ mahābalāḥ ॥
Presenting themselves before Rāvaṇa,
those spies, the night-rovers of immense strength,
who constantly spy in every other place,
told him of the army of Rāma
that had camped near Suvēla.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
யுத்தகாண்டே ஏகோநத்ரிம்ஸ: ஸர்க:॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
yuddhakāṇḍē ēkōnatriṃṡaḥ sargaḥ॥
Thus concludes the Sarga
in Yuddha Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
Yuddha Kaanda - Sarga 29
In this Sarga, on seeing the Vānara chiefs shown by Ṡuka, Rāvaṇa’s heart sinks a little. He becomes angry with Ṡuka and Sāraṇa for extolling the enemy forces. He rebukes and dismisses them immediately. Then he sends more spies led by Ṡārdūla to find out everything about Rāma.
Those seasoned spies find Rāma camped with his army by the Suvēla mountain. But soon, they get caught by Vibheeshaṇa and get harried by Vānaras. Released by Rāma, who is kind enough to let them go, they return to Laṅkā and present themselves to Rāvaṇa.
6.29.1 அ
6.29.1 ஆ
6.29.1 இ
6.29.1 ஈ
6.29.2 அ
6.29.2 ஆ
6.29.2 இ
6.29.2 ஈ
6.29.3 அ
6.29.3 ஆ
6.29.3 இ
6.29.3 ஈ
6.29.4 அ
6.29.4 ஆ
6.29.4 இ
6.29.4 ஈ
6.29.5 அ
6.29.5 ஆ
6.29.5 இ
6.29.5 ஈ
ஸுகேந து ஸமாக்யாதாந்
தாந் த்ருஷ்ட்வா ஹரியூதபாந் ।
ஸமீபஸ்தம் ச ராமஸ்ய
ப்ராதரம் ஸ்வம் விபீஷணம் ।
லக்ஷ்மணம் ச மஹாவீர்யம்
புஜம் ராமஸ்ய தக்ஷிணம் ।
ஸர்வவாநரராஜம் ச
ஸுக்ரீவம் பீமவிக்ரமம் ।
அங்கதம் சாபி பலிநம்
வஜ்ரஹஸ்தாத்மஜாத்மஜம் ।
ஹநூமந்தம் ச விக்ராந்தம்
ஜாம்பவந்தம் ச துர்ஜயம் ।
ஸுஷேணம் குமுதம் நீலம்
நலம் ச ப்லவகர்ஷபம் ।
கஜம் கவà க்ஷமம் ஸரபம்
மைந்தம் ச த்விவிதம் ததா ।
கிஞ்சிதாவிக்நஹ்ருதயோ
ஜாதக்ரோதஸ்ச ராவண: ।
பர்த்ஸயாமாஸ தௌ வீரௌ
கதாந்தே ஸுகஸாரணௌ ॥
ṡukēna tu samākhyātān
tān dṛṣṭvā hariyūthapān ।
samīpasthaṃ ca rāmasya
bhrātaraṃ svaṃ vibhīṣaṇam ।
lakṣmaṇaṃ ca mahāvīryam
bhujaṃ rāmasya dakṣiṇam ।
sarvavānararājaṃ ca
sugrīvaṃ bhīmavikramam ।
aṅgadaṃ cāpi balinam
vajrahastātmajātmajam ।
hanūmantaṃ ca vikrāntam
jāmbavantaṃ ca durjayam ।
suṣēṇaṃ kumudaṃ nīlaṃ
nalaṃ ca plavagarṣabham ।
gajaṃ gavākṣamaṃ ṡarabham
maindaṃ ca dvividaṃ tathā ।
kiñcidāvignahṛdayō
jātakrōdhaṡca rāvaṇaḥ ।
bhartsayāmāsa tau vīrau
kathāntē ṡukasāraṇau ॥
On seeing the Vānara commanders shown by Ṡuka,
Lakshmaṇa of immense valor and the right hand of Rāma,
Vibheeshaṇa, his brother, who stood by the side of Rāma,
Sugreeva, the king of Vānara kingdom, of terrifying prowess,
Aṅgada, the strong one, the son of the son of Indra,
Hanumān of great prowess, Jāmbavan the invincible one,
and also other bulls among Vānaras like
Sushēṇa, Kumuda, Neela, Nala, Gaja,
Gavāksha, Ṡarabha, Mainda and Dwivida,
Rāvaṇa's heart sank a little.
After those valorous ones completed their narration,
he was annoyed with them and chastised them.
6.29.6 அ
6.29.6 ஆ
6.29.6 இ
6.29.6 ஈ
அதோமுகௌ தௌ ப்ரணதௌ
அப்ரவீச்சுகஸாரணௌ ।
ரோஷகத்கதயா வாசா
ஸம்ரப்த: பருஷம் வச: ॥
adhōmukhau tau praṇatau
abravīcchukasāraṇau ।
rōṣagadgadayā vācā
saṃrabdhaḥ paruṣaṃ vacaḥ ॥
As Ṡuka and Sāraṇa stood before him
saluting and hanging their heads down,
he spoke harshly to them
in a voice choked with outrage,
and in a tone that was harsh and resentful:
6.29.7 அ
6.29.7 ஆ
6.29.7 இ
6.29.7 ஈ
ந தாவத் ஸத்ருஸம் நாம
ஸசிவைருபஜீவிபி: ।
விப்ரியம் ந்ருபதேர்வக்தும்
நிக்ரஹப்ரக்ரஹே ப்ரபோ: ॥
na tāvat sadṛṡaṃ nāma
sacivairupajīvibhiḥ ।
vipriyaṃ nṛpatērvaktum
nigrahapragrahē prabhōḥ ॥
It is not expected of counselors,
who live on the bounty of their lord
who can punish or reward them at his pleasure,
to say something that is so annoying to their king.
6.29.8 அ
6.29.8 ஆ
6.29.8 இ
6.29.8 ஈ
ரிபூணாம் ப்ரதிகூலாநாம்
யுத்தார்தமபிவர்ததாம் ।
உபாப்யாம் ஸத்ருஸம் நாம
வக்துமப்ரஸ்தவே ஸ்தவம் ॥
ripūṇāṃ pratikūlānām
yuddhārthamabhivartatām ।
ubhābhyāṃ sadṛṡaṃ nāma
vaktumaprastavē stavam ॥
Is it proper for you both to praise
the enemies who are against and
and are on their way to attack us,
without the occasion calling for it?
6.29.9 அ
6.29.9 ஆ
6.29.9 இ
6.29.9 ஈ
ஆசார்யா குரவோ வ்ருத்தா
வ்ருதா வாம் பர்யுபாஸிதா: ।
ஸாரம் யத்ராஜஸாஸ்த்ராணாம்
அநுஜீவ்யம் ந க்ருஹ்யதே ॥
ācāryā guravō vṛddhā
vṛthā vāṃ paryupāsitāḥ ।
sāraṃ yadrājaṡāstrāṇām
anujīvyaṃ na gṛhyatē ॥
The (efforts of the) teachers, elders and
wise men are wasted on you, for you failed to
grasp the essence of administration and
governance that truly matters in real life.
6.29.10 அ
6.29.10 ஆ
6.29.10 இ
6.29.10 ஈ
க்ருஹீதோ வா ந விஜ்ஞாதோ
பாரோ ஜ்ஞாநஸ்ய வோஹ்யதே ।
ஈத்ருஸை: ஸசிவைர்யுக்தோ
மூர்கைர்திஷ்ட்யா தராம்யஹம் ॥
gṛhītō vā na vijñātō
bhārō jñānasya vōhyatē ।
īdṛṡaiḥ sacivairyuktō
mūrkhairdiṣṭyā dharāmyaham ॥
May be you just heard, but not understood (them)!
You are just carrying it like a weight (on your shoulders)!
It is only by the grace of providence that
I am able to carry on, having fools like these for advisors!
6.29.11 அ
6.29.11 ஆ
6.29.11 இ
6.29.11 ஈ
கிந்நு ம்ருத்யோர்பயம் நாஸ்தி
வக்தும் மாம் பருஷம் வச: ।
யஸ்ய மே ஸாஸதோ ஜிஹ்வா
ப்ரயச்சதி ஸுபாஸுபம் ॥
kinnu mṛtyōrbhayaṃ nāsti
vaktuṃ māṃ paruṣaṃ vacaḥ ।
yasya mē ṡāsatō jihvā
prayacchati ṡubhāṡubham ॥
Do you not have any fear of death
that you speak so bluntly to me,
whose command, even by the slip of the tongue,
can make or break things for you!
6.29.12 அ
6.29.12 ஆ
6.29.12 இ
6.29.12 ஈ
அப்யேவ தஹநம் ஸ்ப்ருஷ்ட்வா
வநே திஷ்டந்தி பாதபா: ।
ராஜ தண்ட பராம்ருஷ்டா:
திஷ்டந்தே நாபராதிந: ॥
apyēva dahanaṃ spṛṣṭvā
vanē tiṣṭhanti pādapāḥ ।
rāja daṇḍa parāmṛṣṭāḥ
tiṣṭhantē nāparādhinaḥ ॥
Trees that have been attacked
by the forest fire may survive,
but not men who have committed an offense and
ended up at the long end of the rod of the king.
6.29.13 அ
6.29.13 ஆ
6.29.13 இ
6.29.13 ஈ
ஹந்யாமஹம் த்விமௌ பாபௌ
ஸத்ருபக்ஷ ப்ரஸம்ஸகௌ ।
யதி பூர்வோபகாரைஸ்து
ந க்ரோதோ ம்ருதுதாம் வ்ரஜேத் ॥
hanyāmahaṃ tvimau pāpau
ṡatrupakṣa praṡaṃsakau ।
yadi pūrvōpakāraistu
na krōdhō mṛdutāṃ vrajēt ॥
I could have killed these sinners (by now)
for singing the praises of the enemy,
had the services rendered by them
in the past not toned down my anger.
6.29.14 அ
6.29.14 ஆ
6.29.14 இ
6.29.14 ஈ
6.29.15 அ
6.29.15 ஆ
அபத்வம்ஸத நஸ்யத்வம்
ஸந்நிகர்ஷாதிதோ மம ।
நஹி வாம் ஹந்துமிச்சாமி
ஸ்மராம்யுபக்ருதாநி வாம் ।
ஹதாவேவ க்ருதக்நௌ தௌ
மயி ஸ்நேஹபராங்முகௌ ॥
apadhvaṃsata naṡyadhvam
sannikarṣāditō mama ।
nahi vāṃ hantumicchāmi
smarāmyupakṛtāni vām ।
hatāvēva kṛtaghnau tau
mayi snēhaparāṅmukhau ॥
Go away from my presence,
never shall you be seen again!
I cannot bring myself to kill you,
remembering the services you rendered (in the past).
With all my pleasure towards you lost,
you two ingrates are as good as killed!
6.29.15 இ
6.29.15 ஈ
6.29.16 அ
6.29.16 ஆ
ஏவமுக்தௌ து ஸவ்ரீடௌ
தாவுபௌ ஸுகஸாரணௌ ।
ராவணம் ஜயஸப்தேந
ப்ரதிநந்த்யாபிநிஸ்ஸ்ருதௌ ॥
ēvamuktau tu savrīḍau
tāvubhau ṡukasāraṇau ।
rāvaṇaṃ jayaṡabdēna
pratinandyābhinissṛtau ॥
Abashed by this rebuke, Ṡuka and Sāraṇa left,
after hailing victory for Rāvaṇa.
6.29.16 இ
6.29.16 ஈ
அப்ரவீத்து தஸக்ரீவ:
ஸமீபஸ்தம் மஹோதரம் ॥
abravīttu daṡagrīvaḥ
samīpasthaṃ mahōdaram ॥
And then the Ten-Necked told Mahōdara,
who was standing near him:
6.29.17 அ
6.29.17 ஆ
உபஸ்தாபய மே ஸீக்ரம்
சாராந்நீதிவிஸாரதாந் ॥
upasthāpaya mē ṡīghram
cārānnītiviṡāradān ॥
Bring here quick, spies who are
well-versed with the affairs of kings!
6.29.17 இ
6.29.17 ஈ
6.29.18 அ
6.29.18 ஆ
6.29.18 இ
6.29.18 ஈ
மஹோதரஸ்ததோக்தஸ்து
ஸீக்ரமாஜ்ஞாபயச்சராந் ।
ததஸ்சாரா: ஸந்த்வரிதா:
ப்ராப்தா: பார்திவஸாஸநாத் ।
உபஸ்திதா: ப்ராஞ்ஜலயோ
வர்தயித்வா ஜயாஸிஷா ॥
mahōdarastathōktastu
ṡīghramājñāpayaccarān ।
tataṡcārāḥ santvaritāḥ
prāptāḥ pārthivaṡāsanāt ।
upasthitāḥ prāñjalayō
vardhayitvā jayāṡiṣā ॥
Thus told, Mahōdara summoned the spies at once.
And they, summoned by the King’s orders,
hurried and stood in his presence
with palms joined in reverence,
hailing victory for him.
6.29.19 அ
6.29.19 ஆ
6.29.19 இ
6.29.19 ஈ
தாநப்ரவீத்ததோ வாக்யம்
ராவணோ ராக்ஷஸாதிப: ।
சாராந் ப்ரத்யாயிதாந் ஸூராந்
பக்தாந் விகதஸாத்வஸாந் ॥
tānabravīttatō vākyam
rāvaṇō rākṣasādhipaḥ ।
cārān pratyāyitān ṡūrān
bhaktān vigatasādhvasān ॥
And then Rāvaṇa, the lord of Rākshasas
told those trustworthy, valiant and devoted spies,
who were free from any kind of fear:
6.29.20 அ
6.29.20 ஆ
6.29.20 இ
6.29.20 ஈ
இதோ கச்சத ராமஸ்ய
வ்யவஸாயம் பரீக்ஷத ।
மந்த்ரிஷ்வப்யந்தரா யேऽஸ்ய
ப்ரீத்யா தேந ஸமாகதா: ॥
itō gacchata rāmasya
vyavasāyaṃ parīkṣatha ।
mantriṣvabhyantarā yē'sya
prītyā tēna samāgatāḥ ॥
Go from here and measure out
the seriousness of the endeavor of Rāma!
Find out who are his closest advisors
and with whom he likes to confer!
6.29.21 அ
6.29.21 ஆ
6.29.21 இ
6.29.21 ஈ
கதம் ஸ்வபிதி ஜாகர்தி
கிமந்யச்ச கரிஷ்யதி ।
விஜ்ஞாய நிபுணம் ஸர்வம்
ஆகந்தவ்யமஸேஷத: ॥
kathaṃ svapiti jāgarti
kimanyacca kariṣyati ।
vijñāya nipuṇaṃ sarvam
āgantavyamaṡēṣataḥ ॥
Use your skills to fish out everything
about him, leaving out nothing -
how he sleeps, how he wakes up,
and whatever else he does!
6.29.22 அ
6.29.22 ஆ
6.29.22 இ
6.29.22 ஈ
சாரேண விதித: ஸத்ரு:
பண்டிதைர்வஸுதாதிபை: ।
யுத்தே ஸ்வல்பேந யத்நேந
ஸமாஸாத்ய நிரஸ்யதே ॥
cārēṇa viditaḥ ṡatruḥ
paṇḍitairvasudhādhipaiḥ ।
yuddhē svalpēna yatnēna
samāsādya nirasyatē ॥
Astute lords of earth, kept well-informed
by their spies about their enemy,
attack and defeat the enemy with the least effort.
6.29.23 அ
6.29.23 ஆ
6.29.23 இ
6.29.23 ஈ
சாராஸ்து தே ததேத்யுக்த்வா
ப்ரஹ்ருஷ்டா ராக்ஷஸேஸ்வரம் ।
ஸார்தூலமக்ரத: க்ருத்வா
ததஸ்சக்ரு: ப்ரதக்ஷிணம் ॥
cārāstu tē tathētyuktvā
prahṛṣṭā rākṣasēsvaram ।
ṡārdūlamagrataḥ kṛtvā
tataṡcakruḥ pradakṣiṇam ॥
The spies, in high spirits,
said ‘Yes, it will be done so’.
With Ṡārdūla leading them,
they circumambulated him in reverence.
6.29.24 அ
6.29.24 ஆ
6.29.24 இ
6.29.24 ஈ
ததஸ்தே தம் மஹாத்மாநம்
சாரா ராக்ஷஸஸத்தமம் ।
க்ருத்வா ப்ரதக்ஷிணம் ஜக்மு:
யத்ர ராம: ஸலக்ஷ்மண: ॥
tatastē taṃ mahātmānam
cārā rākṣasasattamam ।
kṛtvā pradakṣiṇaṃ jagmuḥ
yatra rāmaḥ salakṣmaṇaḥ ॥
After circumambulating that Mahātma,
an eminent Rākshasa, they went to
the place where Rāma and Lakshmaṇa were.
6.29.25 அ
6.29.25 ஆ
6.29.25 இ
6.29.25 ஈ
தே ஸுவேலஸ்ய ஸைலஸ்ய
ஸமீபே ராமலக்ஷ்மணௌ ।
ப்ரச்சந்நா தத்ருஸுர்கத்வா
ஸஸுக்ரீவவிபீஷணௌ ॥
tē suvēlasya ṡailasya
samīpē rāmalakṣmaṇau ।
pracchannā dadṛṡurgatvā
sasugrīvavibhīṣaṇau ॥
Hiding themselves from view,
they found Rāma and Lakshmaṇa
and also Sugreeva and Vibheeshaṇa
near the mountain Suvēla.
6.29.26 அ
6.29.26 ஆ
6.29.26 இ
6.29.26 ஈ
ப்ரேக்ஷமாணாஸ்சமூம் தாம் ச
பபூவுர்பயவிக்லவா: ।
தே து தர்மாத்மநா த்ருஷ்டா
ராக்ஷஸேந்த்ரேண ராக்ஷஸா: ॥
prēkṣamāṇāṡcamūṃ tāṃ ca
babhūvurbhayaviklavāḥ ।
tē tu dharmātmanā dṛṣṭā
rākṣasēndrēṇa rākṣasāḥ ॥
And as they reconnoitered the troops,
they were bedazzled and terrified.
The Rākshasas were then seen by (Vibheeshaṇa),
the Dharmātma, a lord of Rākshasas.
6.29.27 அ
6.29.27 ஆ
6.29.27 இ
6.29.27 ஈ
விபீஷணேந தத்ரஸ்தா
நிக்ருஹீதா யத்ருச்சயா ।
ஸார்தூலோ க்ராஹிதஸ்த்வேக:
பாபோऽயமிதி ராக்ஷஸ: ॥
vibhīṣaṇēna tatrasthā
nigṛhītā yadṛcchayā ।
ṡārdūlō grāhitastvēkaḥ
pāpō'yamiti rākṣasaḥ ॥
From among those who were thus
caught accidentally by Vibheeshaṇa,
Ṡārdūla alone who was considered the most wicked,
was taken into custody.
6.29.28 அ
6.29.28 ஆ
6.29.28 இ
6.29.28 ஈ
மோசித: ஸோऽபி ராமேண
வத்யமாந: ப்லவங்கமை: ।
ஆந்ருஸம்ஸ்யேந ராமஸ்ய
மோசிதா ராக்ஷிஸா: பரே ॥
mōcitaḥ sō'pi rāmēṇa
vadhyamānaḥ plavaṅgamaiḥ ।
ānṛṡaṃsyēna rāmasya
mōcitā rākṣisāḥ parē ॥
Rāma, however, had him released
while the Vānaras almost killed him.
Rāma was kind enough to let off
the other Rākshasas too.
6.29.29 அ
6.29.29 ஆ
6.29.29 இ
6.29.29 ஈ
வாநரைரர்திதாஸ்தே து
விக்ராந்தைர்லகுவிக்ரமை: ।
புநர்லங்காமநுப்ராப்தா:
ஸ்வஸந்தோ நஷ்டசேதஸ: ॥
vānarairarditāstē tu
vikrāntairlaghuvikramaiḥ ।
punarlaṅkāmanuprāptāḥ
ṡvasantō naṣṭacētasaḥ ॥
Thus they managed to return to Laṅkā,
freeing themselves from the
Vānaras of swift prowess who harried them,
heaving great sighs and their senses numbed.
6.29.30 அ
6.29.30 ஆ
6.29.30 இ
6.29.30 ஈ
ததோ தஸக்ரீவமுபஸ்திதாஸ்து தே
சாரா பஹிர்நித்யசரா நிஸாசரா: ।
கிரே: ஸுவேலஸ்ய ஸமீபவாஸிநம்
ந்யவேதயந் ராமபலம் மஹாபலா: ॥
tatō daṡagrīvamupasthitāstu tē
cārā bahirnityacarā niṡācarāḥ ।
girēḥ suvēlasya samīpavāsinaṃ
nyavēdayan rāmabalaṃ mahābalāḥ ॥
Presenting themselves before Rāvaṇa,
those spies, the night-rovers of immense strength,
who constantly spy in every other place,
told him of the army of Rāma
that had camped near Suvēla.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
யுத்தகாண்டே ஏகோநத்ரிம்ஸ: ஸர்க:॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
yuddhakāṇḍē ēkōnatriṃṡaḥ sargaḥ॥
Thus concludes the Sarga
in Yuddha Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.