Yuddha Kaanda Sarga 4 Continues
6.4.31 இ
6.4.31 ஈ
6.4.32 அ
6.4.32 ஆ
மத்யே து ராஜா ஸுக்ரீவோ
ராமோ லக்ஷ்மண ஏவ ச ।
பஹுபிர்பலிபிர்பூமை:
வ்ருதா: ஸத்ருநிபர்ஹணா: ॥
madhyē tu rājā sugrīvō
rāmō lakṣmaṇa ēva ca ।
bahubhirbalibhirbhūmaiḥ
vṛtāḥ ṡatrunibarhaṇāḥ ॥
The King Sugreeva, Rāma and Lakshmaṇa,
destroyers of foe, were at the center (of that army)
surrounded by the many Vānaras of formidable strength.
6.4.32 இ
6.4.32 ஈ
6.4.33 அ
6.4.33 ஆ
ஹரி: ஸதபலிர்வீர:
கோடீபிர்தஸபிர்வ்ருத: ।
ஸர்வாமேகோ ஹ்யவஷ்டப்ய
ரரக்ஷ ஹரிவாஹிநீம் ॥
hariḥ ṡatabalirvīraḥ
kōṭībhirdaṡabhirvṛtaḥ ।
sarvāmēkō hyavaṣṭabhya
rarakṣa harivāhinīm ॥
The valiant Vānara, Ṡatabali,
supported by ten crores of Vānaras,
was in complete charge of supervising
and protecting the entire Vānara army.
6.4.33 இ
6.4.33 ஈ
6.4.34 அ
6.4.34 ஆ
கோடீஸதபரீவார:
கேஸரீ பநஸோ கஜ: ।
அர்கஸ்சாதிபல: பார்ஸ்வம்
ஏகம் தஸ்யாபிரக்ஷதி ॥
kōṭīṡataparīvāraḥ
kēsarī panasō gajaḥ ।
arkaṡcātibalaḥ pārṡvam
ēkaṃ tasyābhirakṣati ॥
Kēsari, Panasa, Gaja and the mighty strong Arka,
supported by a force of a hundred crores,
protected one of the sides (of the army).
6.4.34 இ
6.4.34 ஈ
6.4.35 அ
6.4.35 ஆ
ஸுஷேணோ ஜாம்பவாம்ஸ்சைவ
ருக்ஷைஸ்ச பஹுபிர்வ்ருதௌ ।
ஸுக்ரீவம் புரத: க்ருத்வா
ஜகநம் ஸம்ரரக்ஷது: ॥
suṣēṇō jāmbavāṃṡcaiva
ṛkṣaiṡca bahubhirvṛtau ।
sugrīvaṃ purataḥ kṛtvā
jaghanaṃ saṃrarakṣatuḥ ॥
Sushēṇa and Jāmbavan, supported
by a large contingent of bears,
protected the rear (of the army), led by Sugreeva.
6.4.35 இ
6.4.35 ஈ
6.4.36 அ
6.4.36 ஆ
தேஷாம் ஸேநாபதிர்வீரோ
நீலோ வாநரபுங்கவ: ।
ஸம்யதஸ்சரதாம் ஸ்ரேஷ்ட:
தத்பலம் பர்யபாலயத் ॥
tēṣāṃ sēnāpatirvīrō
nīlō vānarapuṅgavaḥ ।
saṃyataṡcaratāṃ ṡrēṣṭhaḥ
tadbalaṃ paryapālayat ॥
Neela, the Commander-in-Chief,
a bull among Vānaras, of great composure,
who was the best among all creatures,
commanded that army.
6.4.36 இ
6.4.36 ஈ
6.4.37 அ
6.4.37 ஆ
வலீமுக: ப்ரஜங்கஸ்ச
ஜம்போऽத ரபஸ: கபி: ।
ஸர்வதஸ்ச யயுர்வீரா:
த்வரயந்த: ப்லவங்கமாந் ॥
valīmukhaḥ prajaṅghaṡca
jambhō'tha rabhasaḥ kapiḥ ।
sarvataṡca yayurvīrāḥ
tvarayantaḥ plavaṅgamān ॥
Valeemukha and Prajaṅgha, Jambha and the Vānara Rabhasa
went everywhere hastening the Vānaras (to march quickly).
6.4.37 இ
6.4.37 ஈ
6.4.38 அ
6.4.38 ஆ
6.4.38 இ
6.4.38 ஈ
ஏவம் தே ஹரிஸார்தூலா:
கச்சந்தோ பலதர்பிதா: ।
அபஸ்யம்ஸ்தே கிரிஸ்ரேஷ்டம்
ஸஹ்ய துமலதாயுதம் ।
ஸராம்ஸி ச ஸுபுல்லாநி
தடாகாநி வநாநி ச ॥
ēvaṃ tē hariṡārdūlāḥ
gacchantō baladarpitāḥ ।
apaṡyaṃstē giriṡrēṣṭham
sahya dumalatāyutam ।
sarāṃsi ca suphullāni
taṭākāni vanāni ca ॥
Advancing thus, those tigers among Vānaras,
filled with the pride of their strength,
saw the great Sahya mountain with its
trees and creepers, ponds, woods and lakes
with flowers in full bloom.
6.4.39 அ
6.4.39 ஆ
6.4.39 இ
6.4.39 ஈ
6.4.40 அ
6.4.40 ஆ
6.4.40 இ
6.4.40 ஈ
ராமஸ்ய ஸாஸநம் ஜ்ஞாத்வா
பீமகோபஸ்ய பீதவத் ।
வர்ஜயந்நகராப்யாஸாந்
ததா ஜநபதாநபி ।
ஸாகரௌகநிபம் பீமம்
தத்வாநரபலம் மஹத் ।
உத்ஸஸர்ப மஹாகோஷம்
பீமகோஷ இவார்ணவ: ॥
rāmasya ṡāsanaṃ jñātvā
bhīmakōpasya bhītavat ।
varjayannagarābhyāṡān
tathā janapadānapi ।
sāgaraughanibhaṃ bhīmam
tadvānarabalaṃ mahat ।
utsasarpa mahāghōṣam
bhīmaghōṣa ivārṇavaḥ ॥
That mighty Vānara army,
surging like a huge ocean,
and raising a mighty din that
resembled the roar of the ocean,
avoided, with trepidation, getting anywhere
near a city and entering a populous country-side,
being well aware of the orders of Rāma,
and how terrible his anger could be.
6.4.41 அ
6.4.41 ஆ
6.4.41 இ
6.4.41 ஈ
தஸ்ய தாஸரதே: பார்ஸ்வே
ஸூராஸ்தே கபிகுஞ்ஜரா: ।
தூர்ணமாபுப்லுவு: ஸர்வே
ஸதஸ்வா இவ சோதிதா: ॥
tasya dāṡarathēḥ pārṡvē
ṡūrāstē kapikuñjarāḥ ।
tūrṇamāpupluvuḥ sarvē
sadaṡvā iva cōditāḥ ॥
The valorous elephants among Vānaras
swiftly marched by the side of the son of Daṡaratha,
like noble steeds that feel the spur.
6.4.42 அ
6.4.42 ஆ
6.4.42 இ
6.4.42 ஈ
கபிப்யாமுஹ்யமாநௌ தௌ
ஸுஸுபாதே நரோத்தமௌ ।
மஹத்ப்யாமிவ ஸம்ஸ்ப்ருஷ்டௌ
க்ரஹாப்யாம் சந்த்ரபாஸ்கரௌ ॥
kapibhyāmuhyamānau tau
ṡuṡubhātē narōttamau ।
mahadbhyāmiva saṃspṛṣṭau
grahābhyāṃ candrabhāskarau ॥
Carried by the two Vānaras, the two
(Rāma and Lakshmaṇa) shone like
the sun and the moon in
conjunction with the great planets.
6.4.43 அ
6.4.43 ஆ
6.4.43 இ
6.4.43 ஈ
ததோ வாநரராஜேந
லக்ஷ்மணேந ச பூஜித: ।
ஜகாம ராமோ தர்மாத்மா
ஸஸைந்யோ தக்ஷிணாம் திஸம் ॥
tatō vānararājēna
lakṣmaṇēna ca pūjitaḥ ।
jagāma rāmō dharmātmā
sasainyō dakṣiṇāṃ diṡam ॥
Hailed by the king of Vānaras and by Lakshmaṇa,
Rāma, the Dharmātma, thus marched
in the southern direction with the army.
6.4.44 அ
6.4.44 ஆ
6.4.44 இ
6.4.44 ஈ
தமங்கதகதோ ராமம்
லக்ஷ்மண: ஸுபயா கிரா ।
உவாச பரிபூர்ணார்த:
பூர்ணார்தப்ரதிபாநவாந் ॥
tamaṅgadagatō rāmam
lakṣmaṇaḥ ṡubhayā girā ।
uvāca paripūrṇārthaḥ
pūrṇārthapratibhānavān ॥
And Lakshmaṇa, mounted on Aṅgada,
skilled in making meaningful conversation,
said these auspicious words to Rāma,
each one dense in its feel and meaning.
6.4.45 அ
6.4.45 ஆ
6.4.45 இ
6.4.45 ஈ
ஹ்ருதாமவாப்ய வைதேஹீம்
க்ஷிப்ரம் ஹத்வா ச ராவணம் ।
ஸம்ருத்தார்தஸ்ஸம்ருத்தார்தாம்
அயோத்யாம் ப்ரதியாஸ்யஸி ॥
hṛtāmavāpya vaidēhīm
kṣipraṃ hatvā ca rāvaṇam ।
samṛddhārthassamṛddhārthām
ayōdhyāṃ pratiyāsyasi ॥
You shall soon slay Rāvaṇa and
regain the abducted Vaidēhi.
With your object fulfilled you
shall soon return to Ayōdhyā
that is plentiful in everything.
6.4.46 அ
6.4.46 ஆ
6.4.46 இ
6.4.46 ஈ
மஹாந்தி ச நிமித்தாநி
திவி பூமௌ ச ராகவ ।
ஸுபாநி தவ பஸ்யாமி
ஸர்வாண்யேவார்தஸித்தயே ॥
mahānti ca nimittāni
divi bhūmau ca rāghava ।
ṡubhāni tava paṡyāmi
sarvāṇyēvārthasiddhayē ॥
I see prominent omens up in the sky
and down on the earth that presage
success for you in all objects.
6.4.47 அ
6.4.47 ஆ
6.4.47 இ
6.4.47 ஈ
6.4.48 அ
6.4.48 ஆ
அநுவாதி ஸுபோ வாயு:
ஸேநாம் ம்ருதுஹித: ஸுக: ।
பூர்ணவல்குஸ்வராஸ்சேமே
ப்ரவதந்தி ம்ருகத்விஜா: ।
ப்ரஸந்நாஸ்ச திஸ: ஸர்வா
விமலஸ்ச திவாகர: ॥
anuvāti ṡubhō vāyuḥ
sēnāṃ mṛduhitaḥ sukhaḥ ।
pūrṇavalgusvarāṡcēmē
pravadanti mṛgadvijāḥ ।
prasannāṡca diṡaḥ sarvā
vimalaṡca divākaraḥ ॥
The nice breeze blows gently
comforting the army with kindness.
These beasts and birds utter
full-throated melodious cries.
The four quarters are pleasant
and the sun shines clear.
6.4.48 இ
6.4.48 ஈ
6.4.49 அ
6.4.49 ஆ
6.4.49 இ
6.4.49 ஈ
உஸநாச ப்ரஸந்நார்சி:
அநு த்வாம் பார்கவோ கத: ।
ப்ரஹ்மராஸிர்விஸுத்தஸ்ச
ஸுத்தாஸ்ச பரமர்ஷம: ।
அர்சிஷ்மந்த: ப்ரகாஸந்தே
த்ருவம் ஸர்வே ப்ரதக்ஷிணம் ॥
uṡanāca prasannārciḥ
anu tvāṃ bhārgavō gataḥ ।
brahmarāṡirviṡuddhaṡca
ṡuddhāṡca paramarṣamaḥ ।
arciṣmantaḥ prakāṡantē
dhruvaṃ sarvē pradakṣiṇam ॥
Uṡanas, son of Bhṛgu, of pleasant shine, follows you.
The constellation of Brahma is serene.
The clear constellation of the Maharshis,
shining bright, circumambulates the star Dhruva.
Uṡanas is Venus.
6.4.50 அ
6.4.50 ஆ
6.4.50 இ
6.4.50 ஈ
த்ரிஸங்குர்விமலோ பாதி
ராஜர்ஷி: ஸபுரோஹித: ।
பிதாமஹவரோऽஸ்மாகம்
இக்ஷ்வாகூணாம் மஹாத்மநாம் ॥
triṡaṅkurvimalō bhāti
rājarṣiḥ sapurōhitaḥ ।
pitāmahavarō'smākam
ikṣvākūṇāṃ mahātmanām ॥
Triṡaṅku, our ancestor, a Rājarshi of Ikshwāku lineage,
along with his Purōhita, shines resplendently.
6.4.51 அ
6.4.51 ஆ
6.4.51 இ
6.4.51 ஈ
விமலே ச ப்ரகாஸேதே
விஸாகே நிருபத்ரவே ।
நக்ஷத்ரவரமஸ்மாகம்
இக்ஷ்வாகூணாம் மஹாத்மநாம் ॥
vimalē ca prakāṡētē
viṡākhē nirupadravē ।
nakṣatravaramasmākam
ikṣvākūṇāṃ mahātmanām ॥
The twin constellation Viṡākha,
a special constellation for the great Ikshwākus,
is bright, uncrossed by malignant planets.
6.4.52 அ
6.4.52 ஆ
6.4.52 இ
6.4.52 ஈ
நைர்ருதம் நைர்ருதாநாம் ச
நக்ஷத்ரமபிபீட்யதே ।
மூலோ மூலவதா ஸ்ப்ருஷ்டோ
தூப்யதே தூமகேதுநா ॥
nairṛtaṃ nairṛtānāṃ ca
nakṣatramabhipīḍyatē ।
mūlō mūlavatā spṛṣṭō
dhūpyatē dhūmakētunā ॥
The star Moola of the Rākshasas,
which is presided over by Niṛṛti,
is severely afflicted by the comet
that is rooted in close proximity.
6.4.53 அ
6.4.53 ஆ
6.4.53 இ
6.4.53 ஈ
ஸர்வம் சைதத்விநாஸாய
ராக்ஷஸாநாமுபஸ்திதம் ।
காலே காலக்ருஹீதாநாம்
நக்ஷத்ரம் க்ரஹபீடிதம் ॥
sarvaṃ caitadvināṡāya
rākṣasānāmupasthitam ।
kālē kālagṛhītānām
nakṣatraṃ grahapīḍitam ॥
Everything is set for the
destruction of all Rākshasas.
Their days are numbered
with their stars afflicted by planets.
6.4.54 அ
6.4.54 ஆ
6.4.54 இ
6.4.54 ஈ
ப்ரஸந்நா: ஸுரஸாஸ்சாபோ
வநாநி பலவந்தி ச ।
ப்ரவாந்த்யப்யதிகம் கந்தாந்
யயர்துகுஸுமா த்ருமா: ॥
prasannāḥ surasāṡcāpō
vanāni phalavanti ca ।
pravāntyabhyadhikaṃ gandhān
yayartukusumā drumāḥ ॥
The waters are pleasant and tasty,
the woods are abundant in fruit,
the scent-laden breeze blows mildly,
and the trees bear seasonal flowers.
6.4.55 அ
6.4.55 ஆ
6.4.55 இ
6.4.55 ஈ
6.4.56 அ
6.4.56 ஆ
வ்யூடாநி கபிஸைந்யாநி
ப்ரகாஸந்தேऽதிகம் ப்ரபோ ।
தேவாநாமிவ ஸைந்யாநி
ஸங்க்ராமே தாரகாமயே ।
ஏவமார்ய ஸமீக்ஷ்யைதாந்
ப்ரீதோ பவிதுமர்ஹிஸி ॥
vyūḍhāni kapisainyāni
prakāṡantē'dhikaṃ prabhō ।
dēvānāmiva sainyāni
saṅgrāmē tārakāmayē ।
ēvamārya samīkṣyaitān
prītō bhavitumarhisi ॥
The Vānara army, marching in formation,
my lord, is exceedingly splendid
like the army of the Dēvas
that killed Tāraka in battle.
Considering all this,
you should feel pleased, O noble one!
6.4.56 இ
6.4.56 ஈ
இதி ப்ராதரமாஸ்வாஸ்ய
ஹ்ருஷ்ட: ஸௌமித்ரிரப்ரவீத் ॥
iti bhrātaramāṡvāsya
hṛṣṭaḥ saumitrirabravīt ॥
Thus spoke the delighted Sowmitri,
cheering up his brother.
6.4.57 அ
6.4.57 ஆ
6.4.57 இ
6.4.57 ஈ
அதாவ்ருத்ய மஹீம் க்ருத்ஸ்நாம்
ஜகாம மஹதீ சமூ: ।
ருக்ஷவாநரஸார்தூலை:
நகதம்ஷ்ட்ராயுதைர்வ்ருதா ॥
athāvṛtya mahīṃ kṛtsnām
jagāma mahatī camūḥ ।
ṛkṣavānaraṡārdūlaiḥ
nakhadaṃṣṭrāyudhairvṛtā ॥
And that massive army of tigers among bears and Vānaras,
marched on, covering the face of the earth,
with only their talons and fangs for weapons.
6.4.58 அ
6.4.58 ஆ
6.4.58 இ
6.4.58 ஈ
கராக்ரைஸ்சரணாக்ரைஸ்ச
வாநரைருத்திதம் ரஜ: ।
பீமமந்தர்ததே லோகம்
நிவார்ய ஸவிது: ப்ரபாம் ॥
karāgraiṡcaraṇāgraiṡca
vānarairutthitaṃ rajaḥ ।
bhīmamantardadhē lōkam
nivārya savituḥ prabhām ॥
The humongous pall of dust raised
by the hands and feet of the Vānaras
covered the world and
obscured the brightness of the sun.
6.4.59 அ
6.4.59 ஆ
6.4.59 இ
6.4.59 ஈ
ஸபர்வதவநாகாஸாம்
தக்ஷிணாம் ஹரிவாஹிநீ ।
சாதயந்தீ யயௌ பீமா
த்யாமிவாம்புதஸந்ததி: ॥
saparvatavanākāṡām
dakṣiṇāṃ harivāhinī ।
chādayantī yayau bhīmā
dyāmivāmbudasantatiḥ ॥
The formidable Vānara army marched on,
as if it was going to blot the entire
southern direction, including its
forests, mountains and the skies,
like banks of clouds blotting the sky.
6.4.60 அ
6.4.60 ஆ
6.4.60 இ
6.4.60 ஈ
உத்தரந்த்யாஸ்ச ஸேநாயா:
ஸததம் பஹுயோஜநம் ।
நதீஸ்ரோதாம்ஸி ஸர்வாணி
ஸஸ்யந்துர்விபரீதவத் ॥
uttarantyāṡca sēnāyāḥ
satataṃ bahuyōjanam ।
nadīsrōtāṃsi sarvāṇi
sasyandurviparītavat ॥
With the (massive) army taking forever
to cross the rivers and streams,
their flow, obstructed, turned backwards
for a distance of many Yōjanas.
To be continued
6.4.31 இ
6.4.31 ஈ
6.4.32 அ
6.4.32 ஆ
மத்யே து ராஜா ஸுக்ரீவோ
ராமோ லக்ஷ்மண ஏவ ச ।
பஹுபிர்பலிபிர்பூமை:
வ்ருதா: ஸத்ருநிபர்ஹணா: ॥
madhyē tu rājā sugrīvō
rāmō lakṣmaṇa ēva ca ।
bahubhirbalibhirbhūmaiḥ
vṛtāḥ ṡatrunibarhaṇāḥ ॥
The King Sugreeva, Rāma and Lakshmaṇa,
destroyers of foe, were at the center (of that army)
surrounded by the many Vānaras of formidable strength.
6.4.32 இ
6.4.32 ஈ
6.4.33 அ
6.4.33 ஆ
ஹரி: ஸதபலிர்வீர:
கோடீபிர்தஸபிர்வ்ருத: ।
ஸர்வாமேகோ ஹ்யவஷ்டப்ய
ரரக்ஷ ஹரிவாஹிநீம் ॥
hariḥ ṡatabalirvīraḥ
kōṭībhirdaṡabhirvṛtaḥ ।
sarvāmēkō hyavaṣṭabhya
rarakṣa harivāhinīm ॥
The valiant Vānara, Ṡatabali,
supported by ten crores of Vānaras,
was in complete charge of supervising
and protecting the entire Vānara army.
6.4.33 இ
6.4.33 ஈ
6.4.34 அ
6.4.34 ஆ
கோடீஸதபரீவார:
கேஸரீ பநஸோ கஜ: ।
அர்கஸ்சாதிபல: பார்ஸ்வம்
ஏகம் தஸ்யாபிரக்ஷதி ॥
kōṭīṡataparīvāraḥ
kēsarī panasō gajaḥ ।
arkaṡcātibalaḥ pārṡvam
ēkaṃ tasyābhirakṣati ॥
Kēsari, Panasa, Gaja and the mighty strong Arka,
supported by a force of a hundred crores,
protected one of the sides (of the army).
6.4.34 இ
6.4.34 ஈ
6.4.35 அ
6.4.35 ஆ
ஸுஷேணோ ஜாம்பவாம்ஸ்சைவ
ருக்ஷைஸ்ச பஹுபிர்வ்ருதௌ ।
ஸுக்ரீவம் புரத: க்ருத்வா
ஜகநம் ஸம்ரரக்ஷது: ॥
suṣēṇō jāmbavāṃṡcaiva
ṛkṣaiṡca bahubhirvṛtau ।
sugrīvaṃ purataḥ kṛtvā
jaghanaṃ saṃrarakṣatuḥ ॥
Sushēṇa and Jāmbavan, supported
by a large contingent of bears,
protected the rear (of the army), led by Sugreeva.
6.4.35 இ
6.4.35 ஈ
6.4.36 அ
6.4.36 ஆ
தேஷாம் ஸேநாபதிர்வீரோ
நீலோ வாநரபுங்கவ: ।
ஸம்யதஸ்சரதாம் ஸ்ரேஷ்ட:
தத்பலம் பர்யபாலயத் ॥
tēṣāṃ sēnāpatirvīrō
nīlō vānarapuṅgavaḥ ।
saṃyataṡcaratāṃ ṡrēṣṭhaḥ
tadbalaṃ paryapālayat ॥
Neela, the Commander-in-Chief,
a bull among Vānaras, of great composure,
who was the best among all creatures,
commanded that army.
6.4.36 இ
6.4.36 ஈ
6.4.37 அ
6.4.37 ஆ
வலீமுக: ப்ரஜங்கஸ்ச
ஜம்போऽத ரபஸ: கபி: ।
ஸர்வதஸ்ச யயுர்வீரா:
த்வரயந்த: ப்லவங்கமாந் ॥
valīmukhaḥ prajaṅghaṡca
jambhō'tha rabhasaḥ kapiḥ ।
sarvataṡca yayurvīrāḥ
tvarayantaḥ plavaṅgamān ॥
Valeemukha and Prajaṅgha, Jambha and the Vānara Rabhasa
went everywhere hastening the Vānaras (to march quickly).
6.4.37 இ
6.4.37 ஈ
6.4.38 அ
6.4.38 ஆ
6.4.38 இ
6.4.38 ஈ
ஏவம் தே ஹரிஸார்தூலா:
கச்சந்தோ பலதர்பிதா: ।
அபஸ்யம்ஸ்தே கிரிஸ்ரேஷ்டம்
ஸஹ்ய துமலதாயுதம் ।
ஸராம்ஸி ச ஸுபுல்லாநி
தடாகாநி வநாநி ச ॥
ēvaṃ tē hariṡārdūlāḥ
gacchantō baladarpitāḥ ।
apaṡyaṃstē giriṡrēṣṭham
sahya dumalatāyutam ।
sarāṃsi ca suphullāni
taṭākāni vanāni ca ॥
Advancing thus, those tigers among Vānaras,
filled with the pride of their strength,
saw the great Sahya mountain with its
trees and creepers, ponds, woods and lakes
with flowers in full bloom.
6.4.39 அ
6.4.39 ஆ
6.4.39 இ
6.4.39 ஈ
6.4.40 அ
6.4.40 ஆ
6.4.40 இ
6.4.40 ஈ
ராமஸ்ய ஸாஸநம் ஜ்ஞாத்வா
பீமகோபஸ்ய பீதவத் ।
வர்ஜயந்நகராப்யாஸாந்
ததா ஜநபதாநபி ।
ஸாகரௌகநிபம் பீமம்
தத்வாநரபலம் மஹத் ।
உத்ஸஸர்ப மஹாகோஷம்
பீமகோஷ இவார்ணவ: ॥
rāmasya ṡāsanaṃ jñātvā
bhīmakōpasya bhītavat ।
varjayannagarābhyāṡān
tathā janapadānapi ।
sāgaraughanibhaṃ bhīmam
tadvānarabalaṃ mahat ।
utsasarpa mahāghōṣam
bhīmaghōṣa ivārṇavaḥ ॥
That mighty Vānara army,
surging like a huge ocean,
and raising a mighty din that
resembled the roar of the ocean,
avoided, with trepidation, getting anywhere
near a city and entering a populous country-side,
being well aware of the orders of Rāma,
and how terrible his anger could be.
6.4.41 அ
6.4.41 ஆ
6.4.41 இ
6.4.41 ஈ
தஸ்ய தாஸரதே: பார்ஸ்வே
ஸூராஸ்தே கபிகுஞ்ஜரா: ।
தூர்ணமாபுப்லுவு: ஸர்வே
ஸதஸ்வா இவ சோதிதா: ॥
tasya dāṡarathēḥ pārṡvē
ṡūrāstē kapikuñjarāḥ ।
tūrṇamāpupluvuḥ sarvē
sadaṡvā iva cōditāḥ ॥
The valorous elephants among Vānaras
swiftly marched by the side of the son of Daṡaratha,
like noble steeds that feel the spur.
6.4.42 அ
6.4.42 ஆ
6.4.42 இ
6.4.42 ஈ
கபிப்யாமுஹ்யமாநௌ தௌ
ஸுஸுபாதே நரோத்தமௌ ।
மஹத்ப்யாமிவ ஸம்ஸ்ப்ருஷ்டௌ
க்ரஹாப்யாம் சந்த்ரபாஸ்கரௌ ॥
kapibhyāmuhyamānau tau
ṡuṡubhātē narōttamau ।
mahadbhyāmiva saṃspṛṣṭau
grahābhyāṃ candrabhāskarau ॥
Carried by the two Vānaras, the two
(Rāma and Lakshmaṇa) shone like
the sun and the moon in
conjunction with the great planets.
6.4.43 அ
6.4.43 ஆ
6.4.43 இ
6.4.43 ஈ
ததோ வாநரராஜேந
லக்ஷ்மணேந ச பூஜித: ।
ஜகாம ராமோ தர்மாத்மா
ஸஸைந்யோ தக்ஷிணாம் திஸம் ॥
tatō vānararājēna
lakṣmaṇēna ca pūjitaḥ ।
jagāma rāmō dharmātmā
sasainyō dakṣiṇāṃ diṡam ॥
Hailed by the king of Vānaras and by Lakshmaṇa,
Rāma, the Dharmātma, thus marched
in the southern direction with the army.
6.4.44 அ
6.4.44 ஆ
6.4.44 இ
6.4.44 ஈ
தமங்கதகதோ ராமம்
லக்ஷ்மண: ஸுபயா கிரா ।
உவாச பரிபூர்ணார்த:
பூர்ணார்தப்ரதிபாநவாந் ॥
tamaṅgadagatō rāmam
lakṣmaṇaḥ ṡubhayā girā ।
uvāca paripūrṇārthaḥ
pūrṇārthapratibhānavān ॥
And Lakshmaṇa, mounted on Aṅgada,
skilled in making meaningful conversation,
said these auspicious words to Rāma,
each one dense in its feel and meaning.
6.4.45 அ
6.4.45 ஆ
6.4.45 இ
6.4.45 ஈ
ஹ்ருதாமவாப்ய வைதேஹீம்
க்ஷிப்ரம் ஹத்வா ச ராவணம் ।
ஸம்ருத்தார்தஸ்ஸம்ருத்தார்தாம்
அயோத்யாம் ப்ரதியாஸ்யஸி ॥
hṛtāmavāpya vaidēhīm
kṣipraṃ hatvā ca rāvaṇam ।
samṛddhārthassamṛddhārthām
ayōdhyāṃ pratiyāsyasi ॥
You shall soon slay Rāvaṇa and
regain the abducted Vaidēhi.
With your object fulfilled you
shall soon return to Ayōdhyā
that is plentiful in everything.
6.4.46 அ
6.4.46 ஆ
6.4.46 இ
6.4.46 ஈ
மஹாந்தி ச நிமித்தாநி
திவி பூமௌ ச ராகவ ।
ஸுபாநி தவ பஸ்யாமி
ஸர்வாண்யேவார்தஸித்தயே ॥
mahānti ca nimittāni
divi bhūmau ca rāghava ।
ṡubhāni tava paṡyāmi
sarvāṇyēvārthasiddhayē ॥
I see prominent omens up in the sky
and down on the earth that presage
success for you in all objects.
6.4.47 அ
6.4.47 ஆ
6.4.47 இ
6.4.47 ஈ
6.4.48 அ
6.4.48 ஆ
அநுவாதி ஸுபோ வாயு:
ஸேநாம் ம்ருதுஹித: ஸுக: ।
பூர்ணவல்குஸ்வராஸ்சேமே
ப்ரவதந்தி ம்ருகத்விஜா: ।
ப்ரஸந்நாஸ்ச திஸ: ஸர்வா
விமலஸ்ச திவாகர: ॥
anuvāti ṡubhō vāyuḥ
sēnāṃ mṛduhitaḥ sukhaḥ ।
pūrṇavalgusvarāṡcēmē
pravadanti mṛgadvijāḥ ।
prasannāṡca diṡaḥ sarvā
vimalaṡca divākaraḥ ॥
The nice breeze blows gently
comforting the army with kindness.
These beasts and birds utter
full-throated melodious cries.
The four quarters are pleasant
and the sun shines clear.
6.4.48 இ
6.4.48 ஈ
6.4.49 அ
6.4.49 ஆ
6.4.49 இ
6.4.49 ஈ
உஸநாச ப்ரஸந்நார்சி:
அநு த்வாம் பார்கவோ கத: ।
ப்ரஹ்மராஸிர்விஸுத்தஸ்ச
ஸுத்தாஸ்ச பரமர்ஷம: ।
அர்சிஷ்மந்த: ப்ரகாஸந்தே
த்ருவம் ஸர்வே ப்ரதக்ஷிணம் ॥
uṡanāca prasannārciḥ
anu tvāṃ bhārgavō gataḥ ।
brahmarāṡirviṡuddhaṡca
ṡuddhāṡca paramarṣamaḥ ।
arciṣmantaḥ prakāṡantē
dhruvaṃ sarvē pradakṣiṇam ॥
Uṡanas, son of Bhṛgu, of pleasant shine, follows you.
The constellation of Brahma is serene.
The clear constellation of the Maharshis,
shining bright, circumambulates the star Dhruva.
Uṡanas is Venus.
6.4.50 அ
6.4.50 ஆ
6.4.50 இ
6.4.50 ஈ
த்ரிஸங்குர்விமலோ பாதி
ராஜர்ஷி: ஸபுரோஹித: ।
பிதாமஹவரோऽஸ்மாகம்
இக்ஷ்வாகூணாம் மஹாத்மநாம் ॥
triṡaṅkurvimalō bhāti
rājarṣiḥ sapurōhitaḥ ।
pitāmahavarō'smākam
ikṣvākūṇāṃ mahātmanām ॥
Triṡaṅku, our ancestor, a Rājarshi of Ikshwāku lineage,
along with his Purōhita, shines resplendently.
6.4.51 அ
6.4.51 ஆ
6.4.51 இ
6.4.51 ஈ
விமலே ச ப்ரகாஸேதே
விஸாகே நிருபத்ரவே ।
நக்ஷத்ரவரமஸ்மாகம்
இக்ஷ்வாகூணாம் மஹாத்மநாம் ॥
vimalē ca prakāṡētē
viṡākhē nirupadravē ।
nakṣatravaramasmākam
ikṣvākūṇāṃ mahātmanām ॥
The twin constellation Viṡākha,
a special constellation for the great Ikshwākus,
is bright, uncrossed by malignant planets.
6.4.52 அ
6.4.52 ஆ
6.4.52 இ
6.4.52 ஈ
நைர்ருதம் நைர்ருதாநாம் ச
நக்ஷத்ரமபிபீட்யதே ।
மூலோ மூலவதா ஸ்ப்ருஷ்டோ
தூப்யதே தூமகேதுநா ॥
nairṛtaṃ nairṛtānāṃ ca
nakṣatramabhipīḍyatē ।
mūlō mūlavatā spṛṣṭō
dhūpyatē dhūmakētunā ॥
The star Moola of the Rākshasas,
which is presided over by Niṛṛti,
is severely afflicted by the comet
that is rooted in close proximity.
6.4.53 அ
6.4.53 ஆ
6.4.53 இ
6.4.53 ஈ
ஸர்வம் சைதத்விநாஸாய
ராக்ஷஸாநாமுபஸ்திதம் ।
காலே காலக்ருஹீதாநாம்
நக்ஷத்ரம் க்ரஹபீடிதம் ॥
sarvaṃ caitadvināṡāya
rākṣasānāmupasthitam ।
kālē kālagṛhītānām
nakṣatraṃ grahapīḍitam ॥
Everything is set for the
destruction of all Rākshasas.
Their days are numbered
with their stars afflicted by planets.
6.4.54 அ
6.4.54 ஆ
6.4.54 இ
6.4.54 ஈ
ப்ரஸந்நா: ஸுரஸாஸ்சாபோ
வநாநி பலவந்தி ச ।
ப்ரவாந்த்யப்யதிகம் கந்தாந்
யயர்துகுஸுமா த்ருமா: ॥
prasannāḥ surasāṡcāpō
vanāni phalavanti ca ।
pravāntyabhyadhikaṃ gandhān
yayartukusumā drumāḥ ॥
The waters are pleasant and tasty,
the woods are abundant in fruit,
the scent-laden breeze blows mildly,
and the trees bear seasonal flowers.
6.4.55 அ
6.4.55 ஆ
6.4.55 இ
6.4.55 ஈ
6.4.56 அ
6.4.56 ஆ
வ்யூடாநி கபிஸைந்யாநி
ப்ரகாஸந்தேऽதிகம் ப்ரபோ ।
தேவாநாமிவ ஸைந்யாநி
ஸங்க்ராமே தாரகாமயே ।
ஏவமார்ய ஸமீக்ஷ்யைதாந்
ப்ரீதோ பவிதுமர்ஹிஸி ॥
vyūḍhāni kapisainyāni
prakāṡantē'dhikaṃ prabhō ।
dēvānāmiva sainyāni
saṅgrāmē tārakāmayē ।
ēvamārya samīkṣyaitān
prītō bhavitumarhisi ॥
The Vānara army, marching in formation,
my lord, is exceedingly splendid
like the army of the Dēvas
that killed Tāraka in battle.
Considering all this,
you should feel pleased, O noble one!
6.4.56 இ
6.4.56 ஈ
இதி ப்ராதரமாஸ்வாஸ்ய
ஹ்ருஷ்ட: ஸௌமித்ரிரப்ரவீத் ॥
iti bhrātaramāṡvāsya
hṛṣṭaḥ saumitrirabravīt ॥
Thus spoke the delighted Sowmitri,
cheering up his brother.
6.4.57 அ
6.4.57 ஆ
6.4.57 இ
6.4.57 ஈ
அதாவ்ருத்ய மஹீம் க்ருத்ஸ்நாம்
ஜகாம மஹதீ சமூ: ।
ருக்ஷவாநரஸார்தூலை:
நகதம்ஷ்ட்ராயுதைர்வ்ருதா ॥
athāvṛtya mahīṃ kṛtsnām
jagāma mahatī camūḥ ।
ṛkṣavānaraṡārdūlaiḥ
nakhadaṃṣṭrāyudhairvṛtā ॥
And that massive army of tigers among bears and Vānaras,
marched on, covering the face of the earth,
with only their talons and fangs for weapons.
6.4.58 அ
6.4.58 ஆ
6.4.58 இ
6.4.58 ஈ
கராக்ரைஸ்சரணாக்ரைஸ்ச
வாநரைருத்திதம் ரஜ: ।
பீமமந்தர்ததே லோகம்
நிவார்ய ஸவிது: ப்ரபாம் ॥
karāgraiṡcaraṇāgraiṡca
vānarairutthitaṃ rajaḥ ।
bhīmamantardadhē lōkam
nivārya savituḥ prabhām ॥
The humongous pall of dust raised
by the hands and feet of the Vānaras
covered the world and
obscured the brightness of the sun.
6.4.59 அ
6.4.59 ஆ
6.4.59 இ
6.4.59 ஈ
ஸபர்வதவநாகாஸாம்
தக்ஷிணாம் ஹரிவாஹிநீ ।
சாதயந்தீ யயௌ பீமா
த்யாமிவாம்புதஸந்ததி: ॥
saparvatavanākāṡām
dakṣiṇāṃ harivāhinī ।
chādayantī yayau bhīmā
dyāmivāmbudasantatiḥ ॥
The formidable Vānara army marched on,
as if it was going to blot the entire
southern direction, including its
forests, mountains and the skies,
like banks of clouds blotting the sky.
6.4.60 அ
6.4.60 ஆ
6.4.60 இ
6.4.60 ஈ
உத்தரந்த்யாஸ்ச ஸேநாயா:
ஸததம் பஹுயோஜநம் ।
நதீஸ்ரோதாம்ஸி ஸர்வாணி
ஸஸ்யந்துர்விபரீதவத் ॥
uttarantyāṡca sēnāyāḥ
satataṃ bahuyōjanam ।
nadīsrōtāṃsi sarvāṇi
sasyandurviparītavat ॥
With the (massive) army taking forever
to cross the rivers and streams,
their flow, obstructed, turned backwards
for a distance of many Yōjanas.
To be continued