Tweet
Sundara Kaanda - Sarga 32
In this Sarga, Seetā is bewildered to the point of her senses going numb, unable to believe what she saw and heard.
She wonders whether she is dreaming. But she argues to herself that it cannot be a dream because she does not sleep even a wink.
Then she wonders whether it is her imagination, a reflection of her thoughts. But she argues to herself that it cannot be her imagination because she sees and hears him (Hanumān) so clearly.
She prays to the Dēvas that what she sees and hears should come true.
5.32.1 அ
5.32.1 ஆ
5.32.1 இ
5.32.1 ஈ ததஸ்ஸாகாந்தரே லீநம்
த்ருஷ்ட்வா சலிதமாநஸா ।
வேஷ்டிதார்ஜுநவஸ்த்ரம் தம்
வித்யுத்ஸங்காதபிங்கலம் ॥
tataṡṡākhāntarē līnam
dṛṣṭvā calitamānasā ।
vēṣṭitārjunavastraṃ tam
vidyutsaṅghātapiṅgalam ॥
She was taken aback seeing him,
who was shining with yellow complexion,
bright like a cluster of lightning,
wrapped in a white cloth and
hidden between the branches.
5.32.2 அ
5.32.2 ஆ
5.32.2 இ
5.32.2 ஈ ஸா ததர்ஸ கபிம் தத்ர
ப்ரஸ்ரிதம் ப்ரியவாதிநம் ।
புல்லாஸோகோத்கராபாஸம்
தப்தசாமீகரேக்ஷணம் ॥
sā dadarṡa kapiṃ tatra
praṡritaṃ priyavādinam ।
phullāṡōkōtkarābhāsam
taptacāmīkarēkṣaṇam ॥
She saw the Vānara
who spoke pleasantly in a humble manner,
who shone like a mass of Aṡōka flowers and
whose eyes shone like gold purified in fire.
5.32.3 அ
5.32.3 ஆ
5.32.3 இ
5.32.3 ஈ
5.32.4 அ
5.32.4 ஆ மைதிலீ சிந்தயாமாஸ
விஸ்மயம் பரமம் கதா ।
அஹோ பீமமிதம் ரூபம்
வாநரஸ்ய துராஸதம் ।
துர்நிரீக்ஷமிதி ஜ்ஞாத்வா
புநரேவ முமோஹ ஸா ॥
maithilī cintayāmāsa
vismayaṃ paramaṃ gatā ।
ahō bhīmamidaṃ rūpam
vānarasya durāsadam ।
durnirīkṣamiti jñātvā
punarēva mumōha sā ॥
Extremely amazed, Maithili thought,
“Aha! What a daunting and majestic
personality does this Vānara have!”
Finding it very difficult even to behold him
she was bewildered again.
5.32.4 இ
5.32.4 ஈ
5.32.5 அ
5.32.5 ஆ
5.32.5 இ
5.32.5 ஈ விலலாப ப்ருஸம் ஸீதா
கருணம் பயமோஹிதா ।
ராமராமேதி து:கார்தா
லக்ஷ்மணேதி ச பாமிநீ ।
ருரோத பஹுதா ஸீதா
மந்தம் மந்தஸ்வரா ஸதீ ॥
vilalāpa bhṛṡaṃ sītā
karuṇaṃ bhayamōhitā ।
rāmarāmēti duḥkhārtā
lakṣmaṇēti ca bhāminī ।
rurōda bahudhā sītā
mandaṃ mandasvarā satī ॥
Seetā, the pretty woman, cried in many ways
heavily, bitterly and pitifully in a subdued voice,
taken over by fear and feeling distressed,
saying, ‘O Rāma! O Rāma! O Lakshmaṇa!’ This Ṡlōka seems to be out of place, again due perhaps to shuffled palm leaves. This would properly belong to Sarga 25.
5.32.6 அ
5.32.6 ஆ
5.32.6 இ
5.32.6 ஈ ஸா தம் த்ருஷ்ட்வா ஹரிஸ்ரேஷ்டம்
விநீதவதுபஸ்திதம் ।
மைதிலீ சிந்தயாமாஸ
ஸ்வப்நோऽயமிதி பாமிநீ ॥
sā taṃ dṛṣṭvā hariṡrēṣṭham
vinītavadupasthitam ।
maithilī cintayāmāsa
svapnō'yamiti bhāminī ॥
Seeing that best of Vānaras,
who was sitting unpretentiously,
Maithili, the pretty woman
thought, ‘This must be a dream’.
5.32.7 அ
5.32.7 ஆ
5.32.7 இ
5.32.7 ஈ ஸா வீக்ஷமாணா ப்ருதுபுக்நவக்த்ரம்
ஸாகாம்ருகேந்த்ரஸ்ய யதோக்தகாரம் ।
ததர்ஸ பிங்காதிபதேரமாத்யம்
வாதாத்மஜம் புத்திமதாம் வரிஷ்டம் ॥
sā vīkṣamāṇā pṛthubhugnavaktraṃ
ṡākhāmṛgēndrasya yathōktakāram ।
dadarṡa piṅgādhipatēramātyaṃ
vātātmajaṃ buddhimatāṃ variṣṭham ॥
Looking around, she saw (clearly)
the wide-faced son of Vāyu,
minister of the Vānara lord,
best among the astute ones,
who sincerely carried out the orders of
the lord of beasts of the branches.
5.32.8 அ
5.32.8 ஆ
5.32.8 இ
5.32.8 ஈ ஸா தம் ஸமீக்ஷ்யைவ ப்ருஸம் விஸம்ஜ்ஞா
கதாஸுகல்பேந பபூவ ஸீதா ।
சிரேண ஸம்ஜ்ஞாம் ப்ரதிலப்ய பூயோ
விசிந்தயாமாஸ விஸாலநேத்ரா ॥
sā taṃ samīkṣyaiva bhṛṡaṃ visaṃjñā
gatāsukalpēna babhūva sītā ।
cirēṇa saṃjñāṃ pratilabhya bhūyō
vicintayāmāsa viṡālanētrā ॥
As soon as she saw him,
Seetā was so bewildered that
it seemed as if she lost her consciousness.
The wide-eyed regained her senses
after a while and thought:
5.32.9 அ
5.32.9 ஆ
5.32.9 இ
5.32.9 ஈ ஸ்வப்நே மயாऽயம் விக்ருதோऽத்ய த்ருஷ்ட:
ஸாகாம்ருகஸ்ஸாஸ்த்ரகணைர்நிஷித்த: ।
ஸ்வஸ்த்யஸ்து ராமாய ஸ லக்ஷ்மணாய
ததா பிதுர்மே ஜநகஸ்ய ராஜ்ஞ: ॥
svapnē mayā'yaṃ vikṛtō'dya dṛṣṭaḥ
ṡākhāmṛgaṡṡāstragaṇairniṣiddhaḥ ।
svastyastu rāmāya sa lakṣmaṇāya
tathā piturmē janakasya rājñaḥ ॥
I now have seen in my dream
an ugly beast of the branches,
which many Sastras do not agree (as a good omen).
May all be well with Rāma and Lakshmaṇa
as well as with my father, king Janaka!
5.32.10 அ
5.32.10 ஆ
5.32.10 இ
5.32.10 ஈ ஸ்வப்நோऽபி நாயம் நஹி மேऽஸ்தி நித்ரா
ஸோகேந து:கேந ச பீடிதாயா: ।
ஸுகம் ஹி மே நாஸ்தி யதோऽஸ்மி ஹீநா
தேநேந்துபூர்ணப்ரதிமாநநேந ॥
svapnō'pi nāyaṃ nahi mē'sti nidrā
ṡōkēna duḥkhēna ca pīḍitāyāḥ ।
sukhaṃ hi mē nāsti yatō'smi hīnā
tēnēndupūrṇapratimānanēna ॥
But this cannot be a dream
for I do not at all fall asleep
stressed out by grief and crying!
I am not at all at ease
having been separated from
that man of full-moon like face!
5.32.11 அ
5.32.11 ஆ
5.32.11 இ
5.32.11 ஈ ராமேதி ராமேதி ஸதைவ புத்த்யா
விசிந்த்ய வாசா ப்ருவதீ தமேவ ।
தஸ்யாநுரூபாம் ச கதாம் ததர்தாம்
ஏவம் ப்ரபஸ்யாமி ததா ஸ்ருணோமி ॥
rāmēti rāmēti sadaiva buddhyā
vicintya vācā bruvatī tamēva ।
tasyānurūpāṃ ca kathāṃ tadarthām
ēvaṃ prapaṡyāmi tathā ṡṛṇōmi ॥
Since I have been thinking in my mind
and uttering the words ‘Rāma, Rāma!’ constantly
I am perhaps seeing and hearing the
same stories with the same theme.
5.32.12 அ
5.32.12 ஆ
5.32.12 இ
5.32.12 ஈ அஹம் ஹி தஸ்யாத்ய மநோபவேந
ஸம்பீடிதா தத்கதஸர்வபாவா ।
விசிந்தயந்தீ ஸததம் தமேவ
ததைவ பஸ்யாமி ததா ஸ்ருணோமி ॥
ahaṃ hi tasyādya manōbhavēna
sampīḍitā tadgatasarvabhāvā ।
vicintayantī satataṃ tamēva
tathaiva paṡyāmi tathā ṡṛṇōmi ॥
Tormented by love for him,
all my thoughts go to him now.
Thinking nothing else but him always,
I imagine seeing and hearing nothing but him.
5.32.13 அ
5.32.13 ஆ
5.32.13 இ
5.32.13 ஈ மநோரதஸ்ஸ்யாதிதி சிந்தயாமி
ததாபி புத்த்யா ச விதர்கயாமி ।
கிம் காரணம் தஸ்ய ஹி நாஸ்தி ரூபம்
ஸுவ்யக்தரூபஸ்ச வதத்யயம் மாம் ॥
manōrathassyāditi cintayāmi
tathāpi buddhyā ca vitarkayāmi ।
kiṃ kāraṇaṃ tasya hi nāsti rūpaṃ
suvyaktarūpaṡca vadatyayaṃ mām ॥
I fancy my wish coming true.
My mind also reasons the same,
for my fancy cannot take a form
like the one I see so clearly,
and that too speaking to me directly.
5.32.14 அ
5.32.14 ஆ
5.32.14 இ
5.32.14 ஈ நமோऽஸ்து வாசஸ்பதயே ஸவஜ்ரிணே
ஸ்வயம்புவே சைவ ஹுதாஸநாய ச ।
அநேந சோக்தம் யதிதம் மமாக்ரதோ
வநௌகஸா தச்ச ததாஸ்து நாந்யதா ॥
namō'stu vācaspatayē savajriṇē
svayaṃbhuvē caiva hutāṡanāya ca ।
anēna cōktaṃ yadidaṃ mamāgratō
vanaukasā tacca tathāstu nānyathā ॥
I make prostrations to
Bṛhaspati, Indra, Brahma and Agni;
May what this Vana-dweller said,
right in front of me, come
true and may nothing happen otherwise!
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
ஸுந்தரகாண்டே த்வாத்ரிம்ஸஸ்ஸர்க:॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
sundarakāṇḍē dvātriṃṡassargaḥ॥
Thus concludes the thirty second Sarga
in Sundara Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
You have completed reading 12782 Ṡlōkas out of ~24,000 Ṡlōkas of Vālmeeki Rāmāyaṇa.
Meaning, notes and commentary by: Krishna Sharma.