Tweet
Kishkindha Kaanda Sargas 56
Kishkindha Kaanda - Sarga 56
In this Sarga, Sampāti, the brother of Jaṭāyu, happens to come to the place where the Vānaras are. Sampāti thinks of devouring them one by one as they die. Aṅgada wonders whether Yama has come in the form of the eagle to put an end to them. He tells all the Vānaras that all of them are meant to die in the cause of Rāma, just as Jaṭāyu did. They reminisce all the events, from the boon given to Kaikēyee, to Seetā accompanying Rāma and Lakshmana to the forest, to the abduction of Seetā, to the death of Vāli.
Sampāti feels happy hearing about Jaṭāyu, but he is also shocked hearing of his death. He then requests the Vānaras to tell about Jaṭāyu and his death.
4.56.1 அ
4.56.1 ஆ
4.56.1 இ
4.56.1 ஈ
4.56.2 அ
4.56.2 ஆ
4.56.2 இ
4.56.2 ஈ உபவிஷ்டாஸ்து தே ஸர்வே
யஸ்மிந்ப்ராயம் கிரிஸ்தலே ।
ஹரயோ க்ருத்ரராஜஸ்ச
தம் தேஸமுபசக்ரமே ।
ஸம்பாதிர்நாம நாம்நா து
சிரஞ்ஜீவீ விஹங்கம: ।
ப்ராதா ஜடாயுஷ: ஸ்ரீமாந்
விக்யாதபலபௌருஷ: ॥
upaviṣṭāstu tē sarvē
yasminprāyaṃ giristhalē ।
harayō gṛdhrarājaṡca
taṃ dēṡamupacakramē ।
sampātirnāma nāmnā tu
cirañjīvī vihaṅgamaḥ ।
bhrātā jaṭāyuṣaḥ ṡrīmān
vikhyātabalapauruṣaḥ ॥
To the place on the great mountain
where the Vānaras had lain down
with the intention of starving to death,
came the king of eagles,
a blessed bird of venerable age
known to fame as Sampāti, brother of Jaṭāyu,
celebrated for his strength and valor.
4.56.3 அ
4.56.3 ஆ
4.56.3 இ
4.56.3 ஈ கந்தராதபிநிஷ்க்ரம்ய
ஸ விந்த்யஸ்ய மஹாகிரே: ।
உபவிஷ்டாந்ஹரீந்த்ருஷ்ட்வா
ஹ்ருஷ்டாத்மா கிரமப்ரவீத் ॥
kandarādabhiniṣkramya
sa vindhyasya mahāgirēḥ ।
upaviṣṭānharīndṛṣṭvā
hṛṣṭātmā giramabravīt ॥
As he came out of the cave of the
great mountain of Vindhya and
saw the Vānaras who sat there,
he felt happy and said these words:
4.56.4 அ
4.56.4 ஆ
4.56.4 இ
4.56.4 ஈ விதி: கில நரம் லோகே
விதாநேநாநுவர்ததே ।
யதாऽயம் விஹிதோ பக்ஷ்ய:
சிராந்மஹ்யமுபாகத: ॥
vidhiḥ kila naraṃ lōkē
vidhānēnānuvartatē ।
yathā'yaṃ vihitō bhakṣyaḥ
cirānmahyamupāgataḥ ॥
Truly, destiny follows a person
diligently in this world, for
this food meant for me came to me
(even though it is) after a long while.
4.56.5 அ
4.56.5 ஆ
4.56.5 இ
4.56.5 ஈ பரம்பராணாம் பக்ஷிஷ்யே
வாநராணாம் ம்ருதம் ம்ருதம் ।
உவாசைதத்வச: பக்ஷீ
தாந்நிரீக்ஷ்ய ப்லவங்கமாந் ॥
paramparāṇāṃ bhakṣiṣyē
vānarāṇāṃ mṛtaṃ mṛtam ।
uvācaitadvacaḥ pakṣī
tānnirīkṣya plavaṅgamān ॥
'I will eat them up one by one as they die'
said that bird looking at those Vānaras.
4.56.6 அ
4.56.6 ஆ
4.56.6 இ
4.56.6 ஈ தஸ்ய தத்வசநம் ஸ்ருத்வா
பக்ஷ்யலுப்தஸ்ய பக்ஷிண: ।
அங்கத: பரமாயஸ்தோ
ஹநூமந்தமதாப்ரவீத் ॥
tasya tadvacanaṃ ṡrutvā
bhakṣyalubdhasya pakṣiṇaḥ ।
aṅgadaḥ paramāyastō
hanūmantamathābravīt ॥
Hearing the words of the bird that was looking for food,
Aṅgada, highly agitated, said to Hanumān:
4.56.7 அ
4.56.7 ஆ
4.56.7 இ
4.56.7 ஈ பஸ்ய க்ருத்ராபதேஸேந
ஸாக்ஷாத்வைவஸ்வதோ யம: ।
இமம் தேஸமநுப்ராப்தோ
வாநராணாம் விபத்தயே ॥
paṡya gṛdhrāpadēṡēna
sākṣādvaivasvatō yamaḥ ।
imaṃ dēṡamanuprāptō
vānarāṇāṃ vipattayē ॥
Yama, the son of Vivaswan himself
has come in the guise of this eagle
for the destruction of the Vānaras.
4.56.8 அ
4.56.8 ஆ
4.56.8 இ
4.56.8 ஈ ராமஸ்ய ந க்ருதம் கார்யம்
ந க்ருதம் ராஜஸாஸநம் ।
ஹரீணாமியமஜ்ஞாதா
விபத்திஸ்ஸஹஸாऽऽகதா ॥
rāmasya na kṛtaṃ kāryam
na kṛtaṃ rājaṡāṡanam ।
harīṇāmiyamajñātā
vipattissahasā''gatā ॥
Neither is the task of Rāma accomplished
nor are the orders of the king carried out;
and here comes this disaster
upon the Vānaras all of a sudden.
4.56.9 அ
4.56.9 ஆ
4.56.9 இ
4.56.9 ஈ வைதேஹ்யா: ப்ரியகாமேந
க்ருதம் கர்ம ஜடாயுஷா ।
க்ருத்ராராஜேந யத்தத்ர
ஸ்ருதம் வஸ்ததஸேஷத: ॥
vaidēhyāḥ priyakāmēna
kṛtaṃ karma jaṭāyuṣā ।
gṛdhrārājēna yattatra
ṡrutaṃ vastadaṡēṣataḥ ॥
All of you have heard, in full,
what the king of the eagles, Jaṭāyu
did to please Vaidēhi.
4.56.10 அ
4.56.10 ஆ
4.56.10 இ
4.56.10 ஈ ததா ஸர்வாணி பூதாநி
திர்யக்யோநிகதாந்யபி ।
ப்ரியம் குர்வந்தி ராமஸ்ய
த்யக்த்வா ப்ராணாந்யதா வயம் ॥
tathā sarvāṇi bhūtāni
tiryagyōnigatānyapi ।
priyaṃ kurvanti rāmasya
tyaktvā prāṇānyathā vayam ॥
Thus all creatures, even those of humble birth,
try to please Rāma, even if they
have to die, as we are going to.
4.56.11 அ
4.56.11 ஆ
4.56.11 இ
4.56.11 ஈ அந்யோऽந்யமுபகுர்வந்தி
ஸ்நேஹகாருண்யயந்த்ரிதா: ।
ததஸ்தஸ்யோபகாரார்தம்
த்யஜதாऽத்மாநமாத்மநா ॥
anyō'nyamupakurvanti
snēhakāruṇyayantritāḥ ।
tatastasyōpakārārtham
tyajatā'tmānamātmanā ॥
Moved by friendship and compassion,
(all creatures) help each other.
Hence, give up your life for his sake.
4.56.12 அ
4.56.12 ஆ
4.56.12 இ
4.56.12 ஈ
4.56.13 அ
4.56.13 ஆ ப்ரியம் க்ருதம் ஹி ராமஸ்ய
தர்மஜ்ஞேந ஜடாயுஷா ।
ராகவார்தே பரிஸ்ராந்தா
வயம் ஸந்த்யக்தஜீவிதா: ।
காந்தாராணி ப்ரபந்நா: ஸ்ம
ந ச பஸ்யாம மைதிலீம் ॥
priyaṃ kṛtaṃ hi rāmasya
dharmajñēna jaṭāyuṣā ।
rāghavārthē pariṡrāntā
vayaṃ santyaktajīvitāḥ ।
kāntārāṇi prapannāḥ sma
na ca paṡyāma maithilīm ॥
Jaṭāyu, who knew Dharma, did
(what he could) to please Rāma.
We too exhausted ourselves
in the task of Rāma and
have all but given up our lives.
We ended up in the forest,
but did not find Maithili.
4.56.13 இ
4.56.13 ஈ
4.56.14 அ
4.56.14 ஆ ஸ ஸுகீ க்ருத்ரராஜஸ்து
ராவணேந ஹதோ ரணே ।
முக்தஸ்ச ஸுக்ரீவபயாத்
கதஸ்ச பரமாம் கதிம் ॥
sa sukhī gṛdhrarājastu
rāvaṇēna hatō raṇē ।
muktaṡca sugrīvabhayāt
gataṡca paramāṃ gatim ॥
Fortunate, indeed, was the king of eagles,
who was killed by Rāvaṇa in the fight.
He had no Sugreeva to fear and
he attained the highest of the worlds.
4.56.14 இ
4.56.14 ஈ
4.56.15 அ
4.56.15 ஆ ஜடாயுஷோ விநாஸேந
ராஜ்ஞோ தஸரதஸ்ய ச ।
ஹரணேந ச வைதேஹ்யா:
ஸம்ஸயம் ஹரயோ கதா: ॥
jaṭāyuṣō vināṡēna
rājñō daṡarathasya ca ।
haraṇēna ca vaidēhyāḥ
saṃṡayaṃ harayō gatāḥ ॥
(We), the Vānaras are in this uncertain plight
because of the death of Jaṭāyu and Daṡaratha
and because Vaidēhi was abducted.
4.56.15 இ
4.56.15 ஈ
4.56.16 அ
4.56.16 ஆ
4.56.16 இ
4.56.16 ஈ
4.56.17 அ
4.56.17 ஆ ராமலக்ஷ்மணயோர்வாஸ:
அரண்யே ஸஹ ஸீதயா ।
ராகவஸ்ய ச பாணேந
வாலிநஸ்ச ததா வத: ।
ராமகோபாதஸேஷாணாம்
ரக்ஷஸாம் ச ததா வத: ।
கைகேய்யா வரதாநேந
இதம் ச விக்ருதம் க்ருதம் ॥
rāmalakṣmaṇayōrvāsa:
araṇyē saha sītayā ।
rāghavasya ca bāṇēna
vālinaṡca tathā vadhaḥ ।
rāmakōpādaṡēṣāṇām
rakṣasāṃ ca tathā vadhaḥ ।
kaikēyyā varadānēna
idaṃ ca vikṛtaṃ kṛtam ॥
Rāma and Lakshmaṇa living
in the forest along with Seetā,
the death of Vāli by the arrow of Rāghava,
the killing of the Rakshasas
in their entirety by Rāma in his wrath,
the granting of boons to Kaikēyee –
all together put us in this weird situation.
4.56.17 இ
4.56.17 ஈ
4.56.18 அ
4.56.18 ஆ ததஸுகமநுகீர்திதம் வசோ
புவி பதிதாம்ஸ்ச ஸமீக்ஷ்ய வாநராந் ।
ப்ருஸசகிதமதிர்மஹாமதி:
க்ருபணமுதாஹ்ருதவாந் ஸ க்ருத்ரராட் ॥
tadasukhamanukīrtitaṃ vacō
bhuvi patitāṃṡca samīkṣya vānarān ।
bhṛṡacakitamatirmahāmatiḥ
kṛpaṇamudāhṛtavān sa gṛdhrarāṭ ॥
Hearing those grievous tidings
conveyed by those words,
the sagacious king of eagles
was greatly shocked and
spoke in a pitiful manner.
4.56.18 இ
4.56.18 ஈ
4.56.19 அ
4.56.19 ஆ தத்து ஸ்ருத்வா ததா வாக்யம்
அம்கதஸ்ய முகோத்கதம் | ।
அப்ரவீத்வசநம் க்ருத்ர:
தீக்ஷ்ணதுண்டோ மஹாஸ்வந: || ॥
tattu ṡrutvā tathā vākyam
aṃgadasya mukhōdgatam | ।
abravīdvacanam gṛdhraḥ
tīkṣṇatuṇḍō mahāsvanaḥ || ॥
Hearing those words that
came out of the mouth of Aṅgada,
the eagle of sharp beak and great voice
said these words:
4.56.19 இ
4.56.19 ஈ
4.56.20 அ
4.56.20 ஆ கோऽயம் கிரா கோஷயதி
ப்ராணை: ப்ரியதமஸ்ய மே ।
ஜடாயுஷோ வதம் ப்ராது:
கம்பயந்நிவ மே மந: ॥
kō'yaṃ girā ghōṣayati
prāṇaiḥ priyatamasya mē ।
jaṭāyuṣō vadhaṃ bhrātuḥ
kampayanniva mē manaḥ ॥
Who is it that thus proclaims
the death of my brother Jaṭāyu,
who was dearer to me than my own life,
shaking me from the depths of my heart?
4.56.20 இ
4.56.20 ஈ
4.56.21 அ
4.56.21 ஆ கதமாஸீஜ்ஜநஸ்தாநே
யுத்தம் ராக்ஷஸக்ருத்ரயோ: ।
நாமதேயமிதம் ப்ராது:
சிரஸ்யாத்ய மயா ஸ்ருதம் ॥
kathamāsījjanasthānē
yuddhaṃ rākṣasagṛdhrayōḥ ।
nāmadhēyamidaṃ bhrātuḥ
cirasyādya mayā ṡrutam ॥
How did a fight come about between the
Rākshasa and the eagle in Janasthāna?
It is after a long time that
I hear the name of my brother spoken.
4.56.21 இ
4.56.21 ஈ
4.56.22 அ
4.56.22 ஆ
4.56.22 இ
4.56.22 ஈ இச்சேயம் கிரிதுர்காச்ச
பவத்பிரவதாரிதும் ।
யவீயஸோ குணஜ்ஞஸ்ய
ஸ்லாகநீயஸ்ய விக்ரமை: ।
அதிதீர்கஸ்ய காலஸ்ய
பரிதுஷ்டோऽஸ்மி கீர்தநாத் ॥
icchēyaṃ giridurgācca
bhavadbhiravatāritum ।
yavīyasō guṇajñasya
ṡlāghanīyasya vikramaiḥ ।
atidīrghasya kālasya
parituṣṭō'smi kīrtanāt ॥
I would like you to take me down
from this inaccessible mountain.
I am very happy to hear, after a long time,
about my younger brother,
who was of laudable prowess
and who knew all about great qualities.
4.56.23 அ
4.56.23 ஆ
4.56.23 இ
4.56.23 ஈ ததிச்சேயமஹம் ஸ்ரோதும்
விநாஸம் வாநரர்ஷபா: ।
ப்ராதுர்ஜடாயுஷஸ்தஸ்ய
ஜநஸ்தாநநிவாஸிந: ॥
tadicchēyamahaṃ ṡrōtum
vināṡaṃ vānararṣabhāḥ ।
bhrāturjaṭāyuṣastasya
janasthānanivāsinaḥ ॥
Therefore I wish to hear, O bulls among Vānaras,
about how my brother Jaṭāyu,
who lived in Janasthāna, came to die.
4.56.24 அ
4.56.24 ஆ
4.56.24 இ
4.56.24 ஈ தஸ்யைவ ச மம ப்ராது:
ஸகா தஸரத: கதம் ।
யஸ்ய ராம: ப்ரிய: புத்ரோ
ஜ்யேஷ்டோ குருஜநப்ரிய: ॥
tasyaiva ca mama bhrātuḥ
sakhā daṡarathaḥ katham ।
yasya rāmaḥ priyaḥ putrō
jyēṣṭhō gurujanapriyaḥ ॥
And how did Daṡaratha, the friend of my brother,
who has Rāma, a darling of all the elders,
as his beloved eldest son, die?
4.56.25 அ
4.56.25 ஆ
4.56.25 இ
4.56.25 ஈ ஸூர்யாம்ஸுதக்தபக்ஷத்வாத்
ந ஸக்நோமி விஸர்பிதும் ।
இச்சேயம் பர்வதாதஸ்மாத்
அவதர்துமரிந்தமா: ॥
sūryāṃṡudagdhapakṣatvāt
na ṡaknōmi visarpitum ।
icchēyaṃ parvatādasmāt
avatartumarindamāḥ ॥
O Subduers of the foe!
I wish to get down from this mountain.
But with my wings burnt by the heat of
the sun’s rays, I am unable to move.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே ।
கிஷ்கிந்தாகாண்டே ஷட்பஞ்சாஸஸ்ஸர்க:
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē ।
kiṣkindhākāṇḍē ṣaṭpañcāṡassargaḥ
Thus concludes the fifty sixth Sarga
in Kishkindhā Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
Kishkindha Kaanda - Sarga 56
In this Sarga, Sampāti, the brother of Jaṭāyu, happens to come to the place where the Vānaras are. Sampāti thinks of devouring them one by one as they die. Aṅgada wonders whether Yama has come in the form of the eagle to put an end to them. He tells all the Vānaras that all of them are meant to die in the cause of Rāma, just as Jaṭāyu did. They reminisce all the events, from the boon given to Kaikēyee, to Seetā accompanying Rāma and Lakshmana to the forest, to the abduction of Seetā, to the death of Vāli.
Sampāti feels happy hearing about Jaṭāyu, but he is also shocked hearing of his death. He then requests the Vānaras to tell about Jaṭāyu and his death.
4.56.1 அ
4.56.1 ஆ
4.56.1 இ
4.56.1 ஈ
4.56.2 அ
4.56.2 ஆ
4.56.2 இ
4.56.2 ஈ உபவிஷ்டாஸ்து தே ஸர்வே
யஸ்மிந்ப்ராயம் கிரிஸ்தலே ।
ஹரயோ க்ருத்ரராஜஸ்ச
தம் தேஸமுபசக்ரமே ।
ஸம்பாதிர்நாம நாம்நா து
சிரஞ்ஜீவீ விஹங்கம: ।
ப்ராதா ஜடாயுஷ: ஸ்ரீமாந்
விக்யாதபலபௌருஷ: ॥
upaviṣṭāstu tē sarvē
yasminprāyaṃ giristhalē ।
harayō gṛdhrarājaṡca
taṃ dēṡamupacakramē ।
sampātirnāma nāmnā tu
cirañjīvī vihaṅgamaḥ ।
bhrātā jaṭāyuṣaḥ ṡrīmān
vikhyātabalapauruṣaḥ ॥
To the place on the great mountain
where the Vānaras had lain down
with the intention of starving to death,
came the king of eagles,
a blessed bird of venerable age
known to fame as Sampāti, brother of Jaṭāyu,
celebrated for his strength and valor.
4.56.3 அ
4.56.3 ஆ
4.56.3 இ
4.56.3 ஈ கந்தராதபிநிஷ்க்ரம்ய
ஸ விந்த்யஸ்ய மஹாகிரே: ।
உபவிஷ்டாந்ஹரீந்த்ருஷ்ட்வா
ஹ்ருஷ்டாத்மா கிரமப்ரவீத் ॥
kandarādabhiniṣkramya
sa vindhyasya mahāgirēḥ ।
upaviṣṭānharīndṛṣṭvā
hṛṣṭātmā giramabravīt ॥
As he came out of the cave of the
great mountain of Vindhya and
saw the Vānaras who sat there,
he felt happy and said these words:
4.56.4 அ
4.56.4 ஆ
4.56.4 இ
4.56.4 ஈ விதி: கில நரம் லோகே
விதாநேநாநுவர்ததே ।
யதாऽயம் விஹிதோ பக்ஷ்ய:
சிராந்மஹ்யமுபாகத: ॥
vidhiḥ kila naraṃ lōkē
vidhānēnānuvartatē ।
yathā'yaṃ vihitō bhakṣyaḥ
cirānmahyamupāgataḥ ॥
Truly, destiny follows a person
diligently in this world, for
this food meant for me came to me
(even though it is) after a long while.
4.56.5 அ
4.56.5 ஆ
4.56.5 இ
4.56.5 ஈ பரம்பராணாம் பக்ஷிஷ்யே
வாநராணாம் ம்ருதம் ம்ருதம் ।
உவாசைதத்வச: பக்ஷீ
தாந்நிரீக்ஷ்ய ப்லவங்கமாந் ॥
paramparāṇāṃ bhakṣiṣyē
vānarāṇāṃ mṛtaṃ mṛtam ।
uvācaitadvacaḥ pakṣī
tānnirīkṣya plavaṅgamān ॥
'I will eat them up one by one as they die'
said that bird looking at those Vānaras.
4.56.6 அ
4.56.6 ஆ
4.56.6 இ
4.56.6 ஈ தஸ்ய தத்வசநம் ஸ்ருத்வா
பக்ஷ்யலுப்தஸ்ய பக்ஷிண: ।
அங்கத: பரமாயஸ்தோ
ஹநூமந்தமதாப்ரவீத் ॥
tasya tadvacanaṃ ṡrutvā
bhakṣyalubdhasya pakṣiṇaḥ ।
aṅgadaḥ paramāyastō
hanūmantamathābravīt ॥
Hearing the words of the bird that was looking for food,
Aṅgada, highly agitated, said to Hanumān:
4.56.7 அ
4.56.7 ஆ
4.56.7 இ
4.56.7 ஈ பஸ்ய க்ருத்ராபதேஸேந
ஸாக்ஷாத்வைவஸ்வதோ யம: ।
இமம் தேஸமநுப்ராப்தோ
வாநராணாம் விபத்தயே ॥
paṡya gṛdhrāpadēṡēna
sākṣādvaivasvatō yamaḥ ।
imaṃ dēṡamanuprāptō
vānarāṇāṃ vipattayē ॥
Yama, the son of Vivaswan himself
has come in the guise of this eagle
for the destruction of the Vānaras.
4.56.8 அ
4.56.8 ஆ
4.56.8 இ
4.56.8 ஈ ராமஸ்ய ந க்ருதம் கார்யம்
ந க்ருதம் ராஜஸாஸநம் ।
ஹரீணாமியமஜ்ஞாதா
விபத்திஸ்ஸஹஸாऽऽகதா ॥
rāmasya na kṛtaṃ kāryam
na kṛtaṃ rājaṡāṡanam ।
harīṇāmiyamajñātā
vipattissahasā''gatā ॥
Neither is the task of Rāma accomplished
nor are the orders of the king carried out;
and here comes this disaster
upon the Vānaras all of a sudden.
4.56.9 அ
4.56.9 ஆ
4.56.9 இ
4.56.9 ஈ வைதேஹ்யா: ப்ரியகாமேந
க்ருதம் கர்ம ஜடாயுஷா ।
க்ருத்ராராஜேந யத்தத்ர
ஸ்ருதம் வஸ்ததஸேஷத: ॥
vaidēhyāḥ priyakāmēna
kṛtaṃ karma jaṭāyuṣā ।
gṛdhrārājēna yattatra
ṡrutaṃ vastadaṡēṣataḥ ॥
All of you have heard, in full,
what the king of the eagles, Jaṭāyu
did to please Vaidēhi.
4.56.10 அ
4.56.10 ஆ
4.56.10 இ
4.56.10 ஈ ததா ஸர்வாணி பூதாநி
திர்யக்யோநிகதாந்யபி ।
ப்ரியம் குர்வந்தி ராமஸ்ய
த்யக்த்வா ப்ராணாந்யதா வயம் ॥
tathā sarvāṇi bhūtāni
tiryagyōnigatānyapi ।
priyaṃ kurvanti rāmasya
tyaktvā prāṇānyathā vayam ॥
Thus all creatures, even those of humble birth,
try to please Rāma, even if they
have to die, as we are going to.
4.56.11 அ
4.56.11 ஆ
4.56.11 இ
4.56.11 ஈ அந்யோऽந்யமுபகுர்வந்தி
ஸ்நேஹகாருண்யயந்த்ரிதா: ।
ததஸ்தஸ்யோபகாரார்தம்
த்யஜதாऽத்மாநமாத்மநா ॥
anyō'nyamupakurvanti
snēhakāruṇyayantritāḥ ।
tatastasyōpakārārtham
tyajatā'tmānamātmanā ॥
Moved by friendship and compassion,
(all creatures) help each other.
Hence, give up your life for his sake.
4.56.12 அ
4.56.12 ஆ
4.56.12 இ
4.56.12 ஈ
4.56.13 அ
4.56.13 ஆ ப்ரியம் க்ருதம் ஹி ராமஸ்ய
தர்மஜ்ஞேந ஜடாயுஷா ।
ராகவார்தே பரிஸ்ராந்தா
வயம் ஸந்த்யக்தஜீவிதா: ।
காந்தாராணி ப்ரபந்நா: ஸ்ம
ந ச பஸ்யாம மைதிலீம் ॥
priyaṃ kṛtaṃ hi rāmasya
dharmajñēna jaṭāyuṣā ।
rāghavārthē pariṡrāntā
vayaṃ santyaktajīvitāḥ ।
kāntārāṇi prapannāḥ sma
na ca paṡyāma maithilīm ॥
Jaṭāyu, who knew Dharma, did
(what he could) to please Rāma.
We too exhausted ourselves
in the task of Rāma and
have all but given up our lives.
We ended up in the forest,
but did not find Maithili.
4.56.13 இ
4.56.13 ஈ
4.56.14 அ
4.56.14 ஆ ஸ ஸுகீ க்ருத்ரராஜஸ்து
ராவணேந ஹதோ ரணே ।
முக்தஸ்ச ஸுக்ரீவபயாத்
கதஸ்ச பரமாம் கதிம் ॥
sa sukhī gṛdhrarājastu
rāvaṇēna hatō raṇē ।
muktaṡca sugrīvabhayāt
gataṡca paramāṃ gatim ॥
Fortunate, indeed, was the king of eagles,
who was killed by Rāvaṇa in the fight.
He had no Sugreeva to fear and
he attained the highest of the worlds.
4.56.14 இ
4.56.14 ஈ
4.56.15 அ
4.56.15 ஆ ஜடாயுஷோ விநாஸேந
ராஜ்ஞோ தஸரதஸ்ய ச ।
ஹரணேந ச வைதேஹ்யா:
ஸம்ஸயம் ஹரயோ கதா: ॥
jaṭāyuṣō vināṡēna
rājñō daṡarathasya ca ।
haraṇēna ca vaidēhyāḥ
saṃṡayaṃ harayō gatāḥ ॥
(We), the Vānaras are in this uncertain plight
because of the death of Jaṭāyu and Daṡaratha
and because Vaidēhi was abducted.
4.56.15 இ
4.56.15 ஈ
4.56.16 அ
4.56.16 ஆ
4.56.16 இ
4.56.16 ஈ
4.56.17 அ
4.56.17 ஆ ராமலக்ஷ்மணயோர்வாஸ:
அரண்யே ஸஹ ஸீதயா ।
ராகவஸ்ய ச பாணேந
வாலிநஸ்ச ததா வத: ।
ராமகோபாதஸேஷாணாம்
ரக்ஷஸாம் ச ததா வத: ।
கைகேய்யா வரதாநேந
இதம் ச விக்ருதம் க்ருதம் ॥
rāmalakṣmaṇayōrvāsa:
araṇyē saha sītayā ।
rāghavasya ca bāṇēna
vālinaṡca tathā vadhaḥ ।
rāmakōpādaṡēṣāṇām
rakṣasāṃ ca tathā vadhaḥ ।
kaikēyyā varadānēna
idaṃ ca vikṛtaṃ kṛtam ॥
Rāma and Lakshmaṇa living
in the forest along with Seetā,
the death of Vāli by the arrow of Rāghava,
the killing of the Rakshasas
in their entirety by Rāma in his wrath,
the granting of boons to Kaikēyee –
all together put us in this weird situation.
4.56.17 இ
4.56.17 ஈ
4.56.18 அ
4.56.18 ஆ ததஸுகமநுகீர்திதம் வசோ
புவி பதிதாம்ஸ்ச ஸமீக்ஷ்ய வாநராந் ।
ப்ருஸசகிதமதிர்மஹாமதி:
க்ருபணமுதாஹ்ருதவாந் ஸ க்ருத்ரராட் ॥
tadasukhamanukīrtitaṃ vacō
bhuvi patitāṃṡca samīkṣya vānarān ।
bhṛṡacakitamatirmahāmatiḥ
kṛpaṇamudāhṛtavān sa gṛdhrarāṭ ॥
Hearing those grievous tidings
conveyed by those words,
the sagacious king of eagles
was greatly shocked and
spoke in a pitiful manner.
4.56.18 இ
4.56.18 ஈ
4.56.19 அ
4.56.19 ஆ தத்து ஸ்ருத்வா ததா வாக்யம்
அம்கதஸ்ய முகோத்கதம் | ।
அப்ரவீத்வசநம் க்ருத்ர:
தீக்ஷ்ணதுண்டோ மஹாஸ்வந: || ॥
tattu ṡrutvā tathā vākyam
aṃgadasya mukhōdgatam | ।
abravīdvacanam gṛdhraḥ
tīkṣṇatuṇḍō mahāsvanaḥ || ॥
Hearing those words that
came out of the mouth of Aṅgada,
the eagle of sharp beak and great voice
said these words:
4.56.19 இ
4.56.19 ஈ
4.56.20 அ
4.56.20 ஆ கோऽயம் கிரா கோஷயதி
ப்ராணை: ப்ரியதமஸ்ய மே ।
ஜடாயுஷோ வதம் ப்ராது:
கம்பயந்நிவ மே மந: ॥
kō'yaṃ girā ghōṣayati
prāṇaiḥ priyatamasya mē ।
jaṭāyuṣō vadhaṃ bhrātuḥ
kampayanniva mē manaḥ ॥
Who is it that thus proclaims
the death of my brother Jaṭāyu,
who was dearer to me than my own life,
shaking me from the depths of my heart?
4.56.20 இ
4.56.20 ஈ
4.56.21 அ
4.56.21 ஆ கதமாஸீஜ்ஜநஸ்தாநே
யுத்தம் ராக்ஷஸக்ருத்ரயோ: ।
நாமதேயமிதம் ப்ராது:
சிரஸ்யாத்ய மயா ஸ்ருதம் ॥
kathamāsījjanasthānē
yuddhaṃ rākṣasagṛdhrayōḥ ।
nāmadhēyamidaṃ bhrātuḥ
cirasyādya mayā ṡrutam ॥
How did a fight come about between the
Rākshasa and the eagle in Janasthāna?
It is after a long time that
I hear the name of my brother spoken.
4.56.21 இ
4.56.21 ஈ
4.56.22 அ
4.56.22 ஆ
4.56.22 இ
4.56.22 ஈ இச்சேயம் கிரிதுர்காச்ச
பவத்பிரவதாரிதும் ।
யவீயஸோ குணஜ்ஞஸ்ய
ஸ்லாகநீயஸ்ய விக்ரமை: ।
அதிதீர்கஸ்ய காலஸ்ய
பரிதுஷ்டோऽஸ்மி கீர்தநாத் ॥
icchēyaṃ giridurgācca
bhavadbhiravatāritum ।
yavīyasō guṇajñasya
ṡlāghanīyasya vikramaiḥ ।
atidīrghasya kālasya
parituṣṭō'smi kīrtanāt ॥
I would like you to take me down
from this inaccessible mountain.
I am very happy to hear, after a long time,
about my younger brother,
who was of laudable prowess
and who knew all about great qualities.
4.56.23 அ
4.56.23 ஆ
4.56.23 இ
4.56.23 ஈ ததிச்சேயமஹம் ஸ்ரோதும்
விநாஸம் வாநரர்ஷபா: ।
ப்ராதுர்ஜடாயுஷஸ்தஸ்ய
ஜநஸ்தாநநிவாஸிந: ॥
tadicchēyamahaṃ ṡrōtum
vināṡaṃ vānararṣabhāḥ ।
bhrāturjaṭāyuṣastasya
janasthānanivāsinaḥ ॥
Therefore I wish to hear, O bulls among Vānaras,
about how my brother Jaṭāyu,
who lived in Janasthāna, came to die.
4.56.24 அ
4.56.24 ஆ
4.56.24 இ
4.56.24 ஈ தஸ்யைவ ச மம ப்ராது:
ஸகா தஸரத: கதம் ।
யஸ்ய ராம: ப்ரிய: புத்ரோ
ஜ்யேஷ்டோ குருஜநப்ரிய: ॥
tasyaiva ca mama bhrātuḥ
sakhā daṡarathaḥ katham ।
yasya rāmaḥ priyaḥ putrō
jyēṣṭhō gurujanapriyaḥ ॥
And how did Daṡaratha, the friend of my brother,
who has Rāma, a darling of all the elders,
as his beloved eldest son, die?
4.56.25 அ
4.56.25 ஆ
4.56.25 இ
4.56.25 ஈ ஸூர்யாம்ஸுதக்தபக்ஷத்வாத்
ந ஸக்நோமி விஸர்பிதும் ।
இச்சேயம் பர்வதாதஸ்மாத்
அவதர்துமரிந்தமா: ॥
sūryāṃṡudagdhapakṣatvāt
na ṡaknōmi visarpitum ।
icchēyaṃ parvatādasmāt
avatartumarindamāḥ ॥
O Subduers of the foe!
I wish to get down from this mountain.
But with my wings burnt by the heat of
the sun’s rays, I am unable to move.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே ।
கிஷ்கிந்தாகாண்டே ஷட்பஞ்சாஸஸ்ஸர்க:
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē ।
kiṣkindhākāṇḍē ṣaṭpañcāṡassargaḥ
Thus concludes the fifty sixth Sarga
in Kishkindhā Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.