Aranya Kaanda - Sarga 48
In this Sarga, Rāvaṇa boasts to Seetā about his accomplishments, such as defeating Kubēra and snatching his air car named Pushpaka. He tells her how even wind blows softly and rivers become still when he is around. He demeans Rāma by saying that Rāma was thrown out of the kingdom because he was a weakling and Rāma would not count even as much as his finger in a fight. He mentions the opulence of Laṅkā once again and asks her to come and live with him in all luxury which would make her forget Rāma. He says that it is because of her sheer luck that the very lord of Rākshasas has come seeking her.
Seetā taunts him saying that someone like him who boasts of being the brother of Kubēra should not indulge in such inappropriate behavior. She warns him that one might hope to live even abducting Ṡacee the wife of Indra, but one cannot escape by carrying off her, wife of Rāma.
3.48.1 ஏவம் ப்ருவந்த்யாம் ஸீதாயாம்
ஸம்ரப்த: பருஷம் வச: ।
லலாடே ப்ருகுடிம் க்ருத்வா
ராவண: ப்ரத்யுவாச ஹ ॥
ēvaṃ bruvantyāṃ sītāyām
saṃrabdhaḥ paruṣaṃ vacaḥ ।
lalāṭē bhrukuṭiṃ kṛtvā
rāvaṇaḥ pratyuvāca ha ॥
When Seetā spoke thus,
Rāvaṇa, knitting his brows in a frown,
retorted in a harsh tone:
3.48.2 ப்ராதா வைஸ்ரவணஸ்யாஹம்
ஸாபத்ந்யோ வரவர்ணிநி ।
ராவணோ நாம பத்ரம் தே
தஸக்ரீவ: ப்ரதாபவாந் ॥
bhrātā vaiṡravaṇasyāham
sāpatnyō varavarṇini ।
rāvaṇō nāma bhadraṃ tē
daṡagrīvaḥ pratāpavān ॥
O you of excellent complexion!
May all bode well for you!
I am Rāvaṇa, the step brother of Vaiṡravaṇa,
of mighty prowess with ten necks. भद्रं ते – ‘May all bode well for you’, is a common usage, which can be said sincerely, casually or sarcastically.
3.48.3 யஸ்ய தேவாஸ்ஸகந்தர்வா:
பிஸாசபதகோரகா: ।
வித்ரவந்தி பயாத்பீதா
ம்ருத்யோரிவ ஸதா ப்ரஜா: ॥
yasya dēvāssagandharvāḥ
piṡācapatagōragāḥ ।
vidravanti bhayādbhītā
mṛtyōriva sadā prajāḥ ॥
Dēvas, Gandharvas, Piṡācas, birds and reptiles
flee in fear from me, like people do from death.
3.48.4 யேந வைஸ்ரவணோ ராஜா
த்வைமாத்ர: காரணாந்தரே ।
த்வந்த்வமாஸாதித: க்ரோதாத்
ரணே விக்ரம்ய நிர்ஜித: ॥
yēna vaiṡravaṇō rājā
dvaimātraḥ kāraṇāntarē ।
dvandvamāsāditaḥ krōdhāt
raṇē vikramya nirjitaḥ ॥
Enraged, I have, on a different occasion,
subdued in a duel, with my valor,
my step brother and king Vaiṡravaṇa.
3.48.5 யத்பயார்த: பரித்யஜ்ய
ஸ்வமதிஷ்டாநம்ருத்திமத் ।
கைலாஸம் பர்வதஸ்ரேஷ்டம்
அத்யாஸ்தே நரவாஹந: ॥
yadbhayārtaḥ parityajya
svamadhiṣṭhānamṛddhimat ।
kailāsaṃ parvataṡrēṣṭham
adyāstē naravāhanaḥ ॥
Distraught by his fear for me,
Kubēra abandoned his position of riches
and took to Kailāsa, the best of the mountains.
3.48.6 யஸ்ய தத்புஷ்பகம் நாம
விமாநம் காமகம் ஸுபம் ।
வீர்யாதேவார்ஜிதம் பத்ரே
யேந யாமி விஹாயஸம் ॥
yasya tatpuṣpakaṃ nāma
vimānaṃ kāmagaṃ ṡubham ।
vīryādēvārjitaṃ bhadrē
yēna yāmi vihāyasam ॥
My dear! I snatched, by my sheer valor,
his aerial car known as Pushpaka,
the beautiful vehicle that moves wherever one desires,
which I use to traverse the skies.
3.48.7 மம ஸஞ்ஜாதரோஷஸ்ய
முகம் த்ருஷ்ட்வைவ மைதிலி ।
வித்ரவந்தி பரித்ரஸ்தா:
ஸுராஸ்ஸக்ரபுரோகமா: ॥
mama sañjātarōṣasya
mukhaṃ dṛṣṭvaiva maithili ।
vidravanti paritrastāḥ
surāṡṡakrapurōgamāḥ ॥
O Maithili! At the very hint of a frown on my face,
Suras get scared and flee, led by Ṡakra!
3.48.8 யத்ர திஷ்டாம்யஹம் தத்ர
மாருதோ வாதி ஸங்கித: ।
தீவ்ராம்ஸுஸ்ஸிஸிராம்ஸுஸ்ச
பயாத்ஸம்பத்யதே ரவி: ॥
yatra tiṣṭhāmyahaṃ tatra
mārutō vāti ṡaṅkitaḥ ।
tīvrāṃṡuṡṡiṡirāṃṡuṡca
bhayātsampadyatē raviḥ ॥
The wind blows cautiously wherever I am.
The sun cools down his scorching rays fearing me.
3.48.9 நிஷ்கம்பபத்ராஸ்தரவோ
நத்யஸ்ச ஸ்திமிதோதகா: ।
பவந்தி யத்ர யத்ராஹம்
திஷ்டாமி விசராமி ச ॥
niṣkampapatrāstaravō
nadyaṡca stimitōdakāḥ ।
bhavanti yatra yatrāham
tiṣṭhāmi vicarāmi ca ॥
Leaves on tress do not flutter
wherever I happen to be.
Streams become still
wherever I happen to go.
3.48.10 மம பாரே ஸமுத்ரஸ்ய
லங்கா நாம புரீ ஸுபா ।
ஸம்பூர்ணா ராக்ஷஸைர்கோரை:
யதேந்த்ரஸ்யாமராவதீ ॥
mama pārē samudrasya
laṅkā nāma purī ṡubhā ।
sampūrṇā rākṣasairghōraiḥ
yathēndrasyāmarāvatī ॥
My city, by name Laṅkā, which is
on the other side of the ocean,
teems with terrifying Rākshasas and
rivals the city of Amarāvati of Indra
in its splendor!
3.48.11 ப்ராகாரேண பரிக்ஷிப்தா
பாண்டுரேண விராஜதா ।
ஹேமகக்ஷ்யா புரீ ரம்யா
வைடூர்யமயதோரணா ॥
prākārēṇa parikṣiptā
pāṇḍurēṇa virājatā ।
hēmakakṣyā purī ramyā
vaiḍhūryamayatōraṇā ॥
The dazzlingly white city is beautiful
with golden courtyards with lazulite studded gateways.
3.48.12 ஹஸ்த்யஸ்வரதஸம்பாதா
தூர்யநாதவிநாதிதா ।
ஸர்வகாலபலைர்வ்ருக்ஷை:
ஸங்குலோத்யாநஸோபிதா ॥
hastyaṡvarathasambādhā
tūryanādavināditā ।
sarvakālaphalairvṛkṣaiḥ
saṅkulōdyānaṡōbhitā ॥
It is crowded with elephants, horses and chariots.
It reverberates with the sound of trumpets.
It has trees that give fruit perennially.
It is splendid with well populated gardens.
3.48.13 தத்ர த்வம் வஸதீ ஸீதே
ராஜபுத்ரி மயா ஸஹ ।
ந ஸ்மரிஷ்யஸி நாரீணாம்
மாநுஷீணாம் மநஸ்விநி ॥
tatra tvaṃ vasatī sītē
rājaputri mayā saha ।
na smariṣyasi nārīṇām
mānuṣīṇāṃ manasvini ॥
Living there with me,
Seetā, O thoughtful princess,
you would no more think of
women of human species.
3.48.14 புஞ்ஜாநா மாநுஷாந்போகாந்
திவ்யாம்ஸ்ச வரவர்ணிநி ।
ந ஸ்மரிஷ்யஸி ராமஸ்ய
மாநுஷஸ்ய கதாயுஷ: ॥
bhuñjānā mānuṣānbhōgān
divyāṃṡca varavarṇini ।
na smariṣyasi rāmasya
mānuṣasya gatāyuṣaḥ ॥
O you of excellent complexion!
Enjoying every divine luxury
that any human might seek,
you would not think of Rāma,
the mere human who is as good as dead!
3.48.15 ஸ்தாபயித்வா ப்ரியம் புத்ரம்
ராஜ்ஞா தஸரதேந ய: ।
மந்தவீர்யஸ்ஸுதோ ஜ்யேஷ்ட:
தத: ப்ரஸ்தாபிதோ வநம் ॥
sthāpayitvā priyaṃ putram
rājñā daṡarathēna yaḥ ।
mandavīryassutō jyēṣṭhaḥ
tataḥ prasthāpitō vanam ॥
He, the eldest son, the weakling,
was sent away to Vana,
after king Daṡaratha established
his dearest son on the throne.
3.48.16 தேந கிம் ப்ரஷ்டராஜ்யேந
ராமேண கதசேதஸா ।
கரிஷ்யஸி விஸாலாக்ஷி
தாபஸேந தபஸ்விநா ॥
tēna kiṃ bhraṣṭarājyēna
rāmēṇa gatacētasā ।
kariṣyasi viṡālākṣi
tāpasēna tapasvinā ॥
O you of wide eyes! What will you do
with him who lost his kingdom and mind
and who became a Tapasvi out of dejection?
3.48.17 ஸர்வராக்ஷஸபர்தாரம்
காமாத்ஸ்வயமிஹாகதம் ।
ந மந்மதஸராவிஷ்டம்
ப்ரத்யாக்யாதும் த்வமர்ஹஸி ॥
sarvarākṣasabhartāram
kāmātsvayamihāgatam ।
na manmathaṡarāviṣṭam
pratyākhyātuṃ tvamarhasi ॥
You should not dismiss
the supreme lord of all Rākshasas,
who, driven by his passion
and struck by the dart of Love,
has himself come to you.
3.48.18 ப்ரத்யாக்யாய ஹி மாம் பீரு
பரிதாபம் கமிஷ்யஸி ।
சரணேநாபிஹத்யேவ
புரூரவஸமூர்வஸீ ॥
pratyākhyāya hi māṃ bhīru
paritāpaṃ gamiṣyasi ।
caraṇēnābhihatyēva
purūravasamūrvaṡī ॥
O timid one! By spurning me away,
your are going to repent like
Ūrvaṡī did kicking out Purūrava.
3.48.19 அங்குல்யா ந ஸமோ ராமோ
மம யுத்தே ஸ மாநுஷ: ।
தவ பாக்யேந ஸம்ப்ராப்தம்
பஜஸ்வ வரவர்ணிநி ॥
aṅgulyā na samō rāmō
mama yuddhē sa mānuṣaḥ ।
tava bhāgyēna samprāptam
bhajasva varavarṇini ॥
Rāma, that base human, cannot
stand against even my finger, in a fight.
Take what has come to you because of your
sheer luck, O you of excellent complexion!
3.48.20 ஏவமுக்தா து வைதேஹீ
க்ருத்தா ஸம்ரக்தலோசநா ।
அப்ரவீத்பருஷம் வாக்யம்
ரஹிதே ராக்ஷஸாதிபம் ॥
ēvamuktā tu vaidēhī
kruddhā saṃraktalōcanā ।
abravītparuṣaṃ vākyam
rahitē rākṣasādhipam ॥
Spoken to thus, Vaidēhi became
enraged and her eyes turned red.
She responded bluntly to
the lord of Rākshasas in that lonely place:
3.48.21 கதம் வைஸ்ரவணம் தேவம்
ஸர்வபூதநமஸ்க்ருதம் ।
ப்ராதரம் வ்யபதிஸ்ய த்வம்
அஸுபம் கர்துமிச்சஸி ॥
kathaṃ vaiṡravaṇaṃ dēvam
sarvabhūtanamaskṛtam ।
bhrātaraṃ vyapadiṡya tvam
aṡubhaṃ kartumicchasi ॥
How can you think of doing
something so inappropriate,
while boasting of being
the brother of Vaiṡravaṇa,
who is well-regarded by all beings?
3.48.22 அவஸ்யம் விநஸிஷ்யந்தி
ஸர்வே ராவண ராக்ஷஸா: ।
யேஷாம் த்வம் கர்கஸோ ராஜா
துர்புத்திரஜிதேந்த்ரிய: ॥
avaṡyaṃ vinaṡiṣyanti
sarvē rāvaṇa rākṣasāḥ ।
yēṣāṃ tvaṃ karkaṡō rājā
durbuddhirajitēndriyaḥ ॥
O Rāvaṇa! With a wicked and cruel king like you,
who has no mastery over his senses,
all the Rākshasas are going to perish, for sure.
3.48.23 அபஹ்ருத்ய ஸசீம் பார்யாம்
ஸக்யமிந்த்ரஸ்ய ஜீவிதும் ।
ந ச ராமஸ்ய பார்யாம் மாம்
அபநீயாஸ்தி ஜீவிதம் ॥
apahṛtya ṡacīṃ bhāryām
ṡakyamindrasya jīvitum ।
na ca rāmasya bhāryāṃ mām
apanīyāsti jīvitam ॥
One might be able to stay alive
even after abducting Ṡacee, the wife of Indra;
but for one who carries me off, the wife of Rāma,
there is no life any more.
3.48.24 ஜீவேச்சிரம் வஜ்ரதரஸ்ய ஹஸ்தாத்
ஸசீம் ப்ரத்ருஷ்யாப்ரதிரூபரூபாம் ।
ந மாத்ருஸீம் ராக்ஷஸ தூஷயித்வா।
பீதாம்ருதஸ்யாபி தவாஸ்தி மோக்ஷ: ॥
jīvēcciraṃ vajradharasya hastāt
ṡacīṃ pradhṛṣyāpratirūparūpām ।
na mādṛṡīṃ rākṣasa dūṣayitvā।
pītāmṛtasyāpi tavāsti mōkṣaḥ ॥
O Rākshasa! One might perchance live long,
wresting off Ṡacee, the unparalleled beauty
from the hands of the wielder of Vajra,
but by slighting one like me,
you cannot escape, even if you drink Amrita!
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே அஷ்டசத்வாரிம்ஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē aṣṭacatvāriṃṡassargaḥ ॥
Thus concludes the forty eighth Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.