Tweet
Aranya Kaanda - Sarga 31 Continues
3.31.25 பித்த்வா வேலாம் ஸமுத்ரஸ்ய
லோகாநாப்லாவயேத்விபு: ।
வேகம் வாபி ஸமுத்ரஸ்ய
வாயும் வா விதமேச்சரை: ॥
bhittvā vēlāṃ samudrasya
lōkānāplāvayēdvibhuḥ ।
vēgaṃ vāpi samudrasya
vāyuṃ vā vidhamēccharaiḥ ॥
3.31.26 ஸம்ஹ்ருத்ய வா புநர்லோகாந்
விக்ரமேண மஹாயஸா: ।
ஸக்தஸ்ஸபுருஷவ்யாக்ர:
ஸ்ரஷ்டும் புநரபி ப்ரஜா: ॥
saṃhṛtya vā punarlōkān
vikramēṇa mahāyaṡāḥ ।
ṡaktassapuruṣavyāghraḥ
sraṣṭuṃ punarapi prajāḥ ॥
3.31.27 ந ஹி ராமோ தஸக்ரீவ
ஸக்யோ ஜேதும் த்வயா யுதி ।
ரக்ஷஸாம் வாபி லோகேந
ஸ்வர்க: பாபஜநைரிவ ॥
na hi rāmō daṡagrīva
ṡakyō jētuṃ tvayā yudhi ।
rakṣasāṃ vāpi lōkēna
svargaḥ pāpajanairiva ॥
3.31.28 ந தம் வத்யமஹம் மந்யே
ஸர்வைர்தேவாஸுரைரபி ।
அயம் தஸ்ய வதோபாய:
தந்மமைகமநாஸ்ஸ்ருணு ॥
na taṃ vadhyamahaṃ manyē
sarvairdēvāsurairapi ।
ayaṃ tasya vadhōpāyaḥ
tanmamaikamanāṡṡṛṇu ॥
3.31.29 பார்யா தஸ்யோத்தமா லோகே
ஸீதா நாம ஸுமத்யமா ।
ஸ்யாமா ஸமவிபக்தாங்கீ
ஸ்த்ரீரத்நம் ரத்நபூஷிதா ॥
bhāryā tasyōttamā lōkē
sītā nāma sumadhyamā ।
ṡyāmā samavibhaktāṅgī
strīratnaṃ ratnabhūṣitā ॥
3.31.30 நைவ தேவீ ந கந்தர்வீ
நாப்ஸரா நாபி தாநவீ ।
துல்யா ஸீமந்திநீ தஸ்யா
மாநுஷீஷு குதோ பவேத் ॥
naiva dēvī na gandharvī
nāpsarā nāpi dānavī ।
tulyā sīmantinī tasyā
mānuṣīṣu kutō bhavēt ॥
3.31.31 தஸ்யாபஹர பார்யாம்த்வம்
ப்ரமத்ய து மஹாவநே ।
ஸீதயா ரஹித: காமீ
ராமோ ஹாஸ்யதி ஜீவிதம் ॥
tasyāpahara bhāryāṃtvaṃ
pramathya tu mahāvanē ।
sītayā rahitaḥ kāmī
rāmō hāsyati jīvitam ॥
3.31.32 அரோசயத தத்வாக்யம்
ராவணோ ராக்ஷஸாதிப: ।
சிந்தயித்வா மஹாபாஹு:
அகம்பநமுவாச ஹ ॥
arōcayata tadvākyaṃ
rāvaṇō rākṣasādhipaḥ ।
cintayitvā mahābāhuḥ
akampanamuvāca ha ॥
3.31.33 பாடம் கால்யம் கமிஷ்யாமி
ஹ்யேகஸ்ஸாரதிநா ஸஹ ।
ஆநயிஷ்யாமி வைதேஹீம்
இமாம் ஹ்ருஷ்டோ மஹாபுரீம் ॥
bāḍhaṃ kālyaṃ gamiṣyāmi
hyēkassārathinā saha ।
ānayiṣyāmi vaidēhīm
imāṃ hṛṣṭō mahāpurīm ॥
3.31.34 அதைவமுக்த்வா ப்ரயயௌ
கரயுக்தேந ராவண: ।
ரதேநாதித்யவர்ணேந
திஸஸ்ஸர்வா: ப்ரகாஸயந் ॥
athaivamuktvā prayayau
kharayuktēna rāvaṇaḥ ।
rathēnādityavarṇēna
diṡassarvāḥ prakāṡayan ॥
3.31.35 ஸ ரதோ ராக்ஷஸேந்த்ரஸ்ய
நக்ஷத்ரபதகோ மஹாந் ।
ஸஞ்சார்யமாணஸ்ஸுஸுபே
ஜலதே சந்த்ரமா இவ ॥
sa rathō rākṣasēndrasya
nakṣatrapathagō mahān ।
sañcāryamāṇaṡṡuṡubhē
jaladē candramā iva ॥
3.31.36 ஸ மாரீசாஸ்ரமம் ப்ராப்ய
தாடகேயமுபாகமத் ।
மாரீசேநார்சிதோ ராஜா
பக்ஷ்யபோஜ்யைரமாநுஷை: ॥
sa mārīcāṡramaṃ prāpya
tāṭakēyamupāgamat ।
mārīcēnārcitō rājā
bhakṣyabhōjyairamānuṣaiḥ ॥
3.31.37 தம் ஸ்வயம் பூஜயித்வா து
ஆஸநேநோதகேந ச ।
அர்தோபஹிதயா வாசா
மாரீசோ வாக்யமப்ரவீத் ॥
taṃ svayaṃ pūjayitvā tu
āsanēnōdakēna ca ।
arthōpahitayā vācā
mārīcō vākyamabravīt ॥
3.31.38 கச்சித்ஸுகுஸலம் ராஜந்
லோகாநாம் ராக்ஷஸேஸ்வர ।
ஆஸங்கே நாத ஜாநே த்வம்
யதஸ்தூர்ணமிஹாகத: ॥
kaccitsukuṡalaṃ rājan
lōkānāṃ rākṣasēṡvara ।
āṡaṅkē nātha jānē tvaṃ
yatastūrṇamihāgataḥ ॥
3.31.39 ஏவமுக்தோ மஹாதேஜா
மாரீசேந ஸ ராவண: ।
தத: பஸ்சாதிதம் வாக்யம்
அப்ரவீத்வாக்யகோவித: ॥
ēvamuktō mahātējā
mārīcēna sa rāvaṇaḥ ।
tataḥ paṡcādidaṃ vākyam
abravīdvākyakōvidaḥ ॥
3.31.40 ஆரக்ஷோ மே ஹதஸ்தாத
ராமேணாக்லிஷ்டகர்மணா ।
ஜநஸ்தாநமவத்யம் தத்
ஸர்வம் யுதி நிபாதிதம் ॥
தஸ்ய மே குரு ஸாசிவ்யம்
தஸ்ய பார்யாபஹாரணே ।
ārakṣō mē hatastāta
rāmēṇākliṣṭakarmaṇā ।
janasthānamavadyaṃ tat
sarvaṃ yudhi nipātitam ॥
tasya mē kuru sācivyaṃ
tasya bhāryāpahāraṇē ।
3.31.42 ராக்ஷஸேந்த்ரவசஸ்ஸ்ருத்வா
மாரீசோ வாக்யமப்ரவீத் ॥
ஆக்யாதா கேந ஸீதா ஸா
மித்ரரூபேண ஸத்ருணா ।
த்வயா ராக்ஷஸஸார்தூல
கோ ந நந்ததி நந்தித: ॥
rākṣasēndravacaṡṡrutvā
mārīcō vākyamabravīt ॥
ākhyātā kēna sītā sā
mitrarūpēṇa ṡatruṇā ।
tvayā rākṣasaṡārdūla
kō na nandati nanditaḥ ॥
3.31.43 ஸீதாமிஹாநயஸ்வேதி
கோ ப்ரவீதி ப்ரவீஹி மே ।
ரக்ஷோலோகஸ்ய ஸர்வஸ்ய
கஸ்ஸ்ருங்கம் சேத்துமிச்சதி ॥
sītāmihānayasvēti
kō bravīti bravīhi mē ।
rakṣōlōkasya sarvasya
kaṡṡṛṅgaṃ chēttumicchati ॥
3.31.44 ப்ரோத்ஸாஹயதி கஸ்ச த்வாம்
ஸ ச ஸத்ருரஸம்ஸய: ।
அஸீவிஷமுகாத்தம்ஷ்ட்ராம்
உத்தர்தும் சேச்சதி த்வயா ॥
prōtsāhayati kaṡca tvāṃ
sa ca ṡatrurasaṃṡayaḥ ।
aṡīviṣamukhāddaṃṣṭrām
uddhartuṃ cēcchati tvayā ॥
3.31.45 கர்மணா கேந கேநாஸி
காபதம் ப்ரதிபாதித: ।
ஸுகஸுப்தஸ்ய தே ராஜந்
ப்ரஹ்ருதம் கேந மூர்தநி ॥
karmaṇā kēna kēnāsi
kāpathaṃ pratipāditaḥ ।
sukhasuptasya tē rājan
prahṛtaṃ kēna mūrdhani ॥
3.31.46 விஸுத்தவம்ஸாபிஜநாக்ரஹஸ்த
ஸ்தேஜோமதஸ்ஸம்ஸ்திததோர்விஷாண: ।
உதீக்ஷிதும் ராவண நேஹ யுக்த:
ஸ ஸம்யுகே ராகவகந்தஹஸ்தீ ॥
viṡuddhavaṃṡābhijanāgrahasta
stējōmadassaṃsthitadōrviṣāṇaḥ ।
udīkṣituṃ rāvaṇa nēha yuktaḥ
sa saṃyugē rāghavagandhahastī ॥
3.31.47 அஸௌ ரணாந்த: ஸ்திதிஸதநிவாலோ
விதக்தரக்ஷோம்ருகஹா ந்ருஸிம்ஹ: ।
ஸுப்தஸ்த்வயா போதயிதும் ந யுக்த:
ஸராங்கபூர்ணோ நிஸிதாஸிதம்ஷ்ட்ர: ॥
asau raṇāntaḥ sthitisadhanivālō
vidagdharakṣōmṛgahā nṛsiṃhaḥ ।
suptastvayā bōdhayituṃ na yuktaḥ
ṡarāṅgapūrṇō niṡitāsidaṃṣṭraḥ ॥
3.31.48 சாபாபஹாரே புஜவேகபங்கே
ஸரோர்மிமாலே ஸுமஹாஹவௌகே ।
ந ராமபாதாலமுகேऽதிகோரே
ப்ரஸ்கந்திதும் ராக்ஷஸராஜ யுக்தம் ॥
cāpāpahārē bhujavēgapaṅkē
ṡarōrmimālē sumahāhavaughē ।
na rāmapātālamukhē'tighōrē
praskandituṃ rākṣasarāja yuktam ॥
3.31.49
ப்ரஸீத லங்கேஸ்வர ராக்ஷஸேந்த்ர
லங்காம் ப்ரஸந்நோ பவ ஸாது கச்ச ।
த்வம் ஸ்வேஷு தாரேஷு ரமஸ்வ நித்யம்
ராமஸ்ஸபார்யோ ரமதாம் வநேஷு ॥
prasīda laṅkēṡvara rākṣasēndra
laṅkāṃ prasannō bhava sādhu gaccha ।
tvaṃ svēṣu dārēṣu ramasva nityaṃ
rāmassabhāryō ramatāṃ vanēṣu ॥
3.31.50
ஏவமுக்தோ தஸக்ரீவோ
மாரீசேந ஸ ராவண: ।
ந்யவர்தத புரீம் லங்காம்
விவேஸ ச க்ருஹோத்தமம் ॥
ēvamuktō daṡagrīvō
mārīcēna sa rāvaṇaḥ ।
nyavartata purīṃ laṅkāṃ
vivēṡa ca gṛhōttamam ॥
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே ஏகத்ரிம்ஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē ēkatriṃṡassargaḥ ॥
Thus concludes the thirty first Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
You have completed reading 7566 Ṡlōkas out of ~24,000 Ṡlōkas of Vālmeeki Rāmāyaṇa.
Meaning, notes and commentary by: Krishna Sharma.
3.31.25 பித்த்வா வேலாம் ஸமுத்ரஸ்ய
லோகாநாப்லாவயேத்விபு: ।
வேகம் வாபி ஸமுத்ரஸ்ய
வாயும் வா விதமேச்சரை: ॥
bhittvā vēlāṃ samudrasya
lōkānāplāvayēdvibhuḥ ।
vēgaṃ vāpi samudrasya
vāyuṃ vā vidhamēccharaiḥ ॥
3.31.26 ஸம்ஹ்ருத்ய வா புநர்லோகாந்
விக்ரமேண மஹாயஸா: ।
ஸக்தஸ்ஸபுருஷவ்யாக்ர:
ஸ்ரஷ்டும் புநரபி ப்ரஜா: ॥
saṃhṛtya vā punarlōkān
vikramēṇa mahāyaṡāḥ ।
ṡaktassapuruṣavyāghraḥ
sraṣṭuṃ punarapi prajāḥ ॥
3.31.27 ந ஹி ராமோ தஸக்ரீவ
ஸக்யோ ஜேதும் த்வயா யுதி ।
ரக்ஷஸாம் வாபி லோகேந
ஸ்வர்க: பாபஜநைரிவ ॥
na hi rāmō daṡagrīva
ṡakyō jētuṃ tvayā yudhi ।
rakṣasāṃ vāpi lōkēna
svargaḥ pāpajanairiva ॥
3.31.28 ந தம் வத்யமஹம் மந்யே
ஸர்வைர்தேவாஸுரைரபி ।
அயம் தஸ்ய வதோபாய:
தந்மமைகமநாஸ்ஸ்ருணு ॥
na taṃ vadhyamahaṃ manyē
sarvairdēvāsurairapi ।
ayaṃ tasya vadhōpāyaḥ
tanmamaikamanāṡṡṛṇu ॥
3.31.29 பார்யா தஸ்யோத்தமா லோகே
ஸீதா நாம ஸுமத்யமா ।
ஸ்யாமா ஸமவிபக்தாங்கீ
ஸ்த்ரீரத்நம் ரத்நபூஷிதா ॥
bhāryā tasyōttamā lōkē
sītā nāma sumadhyamā ।
ṡyāmā samavibhaktāṅgī
strīratnaṃ ratnabhūṣitā ॥
3.31.30 நைவ தேவீ ந கந்தர்வீ
நாப்ஸரா நாபி தாநவீ ।
துல்யா ஸீமந்திநீ தஸ்யா
மாநுஷீஷு குதோ பவேத் ॥
naiva dēvī na gandharvī
nāpsarā nāpi dānavī ।
tulyā sīmantinī tasyā
mānuṣīṣu kutō bhavēt ॥
3.31.31 தஸ்யாபஹர பார்யாம்த்வம்
ப்ரமத்ய து மஹாவநே ।
ஸீதயா ரஹித: காமீ
ராமோ ஹாஸ்யதி ஜீவிதம் ॥
tasyāpahara bhāryāṃtvaṃ
pramathya tu mahāvanē ।
sītayā rahitaḥ kāmī
rāmō hāsyati jīvitam ॥
3.31.32 அரோசயத தத்வாக்யம்
ராவணோ ராக்ஷஸாதிப: ।
சிந்தயித்வா மஹாபாஹு:
அகம்பநமுவாச ஹ ॥
arōcayata tadvākyaṃ
rāvaṇō rākṣasādhipaḥ ।
cintayitvā mahābāhuḥ
akampanamuvāca ha ॥
3.31.33 பாடம் கால்யம் கமிஷ்யாமி
ஹ்யேகஸ்ஸாரதிநா ஸஹ ।
ஆநயிஷ்யாமி வைதேஹீம்
இமாம் ஹ்ருஷ்டோ மஹாபுரீம் ॥
bāḍhaṃ kālyaṃ gamiṣyāmi
hyēkassārathinā saha ।
ānayiṣyāmi vaidēhīm
imāṃ hṛṣṭō mahāpurīm ॥
3.31.34 அதைவமுக்த்வா ப்ரயயௌ
கரயுக்தேந ராவண: ।
ரதேநாதித்யவர்ணேந
திஸஸ்ஸர்வா: ப்ரகாஸயந் ॥
athaivamuktvā prayayau
kharayuktēna rāvaṇaḥ ।
rathēnādityavarṇēna
diṡassarvāḥ prakāṡayan ॥
3.31.35 ஸ ரதோ ராக்ஷஸேந்த்ரஸ்ய
நக்ஷத்ரபதகோ மஹாந் ।
ஸஞ்சார்யமாணஸ்ஸுஸுபே
ஜலதே சந்த்ரமா இவ ॥
sa rathō rākṣasēndrasya
nakṣatrapathagō mahān ।
sañcāryamāṇaṡṡuṡubhē
jaladē candramā iva ॥
3.31.36 ஸ மாரீசாஸ்ரமம் ப்ராப்ய
தாடகேயமுபாகமத் ।
மாரீசேநார்சிதோ ராஜா
பக்ஷ்யபோஜ்யைரமாநுஷை: ॥
sa mārīcāṡramaṃ prāpya
tāṭakēyamupāgamat ।
mārīcēnārcitō rājā
bhakṣyabhōjyairamānuṣaiḥ ॥
3.31.37 தம் ஸ்வயம் பூஜயித்வா து
ஆஸநேநோதகேந ச ।
அர்தோபஹிதயா வாசா
மாரீசோ வாக்யமப்ரவீத் ॥
taṃ svayaṃ pūjayitvā tu
āsanēnōdakēna ca ।
arthōpahitayā vācā
mārīcō vākyamabravīt ॥
3.31.38 கச்சித்ஸுகுஸலம் ராஜந்
லோகாநாம் ராக்ஷஸேஸ்வர ।
ஆஸங்கே நாத ஜாநே த்வம்
யதஸ்தூர்ணமிஹாகத: ॥
kaccitsukuṡalaṃ rājan
lōkānāṃ rākṣasēṡvara ।
āṡaṅkē nātha jānē tvaṃ
yatastūrṇamihāgataḥ ॥
3.31.39 ஏவமுக்தோ மஹாதேஜா
மாரீசேந ஸ ராவண: ।
தத: பஸ்சாதிதம் வாக்யம்
அப்ரவீத்வாக்யகோவித: ॥
ēvamuktō mahātējā
mārīcēna sa rāvaṇaḥ ।
tataḥ paṡcādidaṃ vākyam
abravīdvākyakōvidaḥ ॥
3.31.40 ஆரக்ஷோ மே ஹதஸ்தாத
ராமேணாக்லிஷ்டகர்மணா ।
ஜநஸ்தாநமவத்யம் தத்
ஸர்வம் யுதி நிபாதிதம் ॥
தஸ்ய மே குரு ஸாசிவ்யம்
தஸ்ய பார்யாபஹாரணே ।
ārakṣō mē hatastāta
rāmēṇākliṣṭakarmaṇā ।
janasthānamavadyaṃ tat
sarvaṃ yudhi nipātitam ॥
tasya mē kuru sācivyaṃ
tasya bhāryāpahāraṇē ।
3.31.42 ராக்ஷஸேந்த்ரவசஸ்ஸ்ருத்வா
மாரீசோ வாக்யமப்ரவீத் ॥
ஆக்யாதா கேந ஸீதா ஸா
மித்ரரூபேண ஸத்ருணா ।
த்வயா ராக்ஷஸஸார்தூல
கோ ந நந்ததி நந்தித: ॥
rākṣasēndravacaṡṡrutvā
mārīcō vākyamabravīt ॥
ākhyātā kēna sītā sā
mitrarūpēṇa ṡatruṇā ।
tvayā rākṣasaṡārdūla
kō na nandati nanditaḥ ॥
3.31.43 ஸீதாமிஹாநயஸ்வேதி
கோ ப்ரவீதி ப்ரவீஹி மே ।
ரக்ஷோலோகஸ்ய ஸர்வஸ்ய
கஸ்ஸ்ருங்கம் சேத்துமிச்சதி ॥
sītāmihānayasvēti
kō bravīti bravīhi mē ।
rakṣōlōkasya sarvasya
kaṡṡṛṅgaṃ chēttumicchati ॥
3.31.44 ப்ரோத்ஸாஹயதி கஸ்ச த்வாம்
ஸ ச ஸத்ருரஸம்ஸய: ।
அஸீவிஷமுகாத்தம்ஷ்ட்ராம்
உத்தர்தும் சேச்சதி த்வயா ॥
prōtsāhayati kaṡca tvāṃ
sa ca ṡatrurasaṃṡayaḥ ।
aṡīviṣamukhāddaṃṣṭrām
uddhartuṃ cēcchati tvayā ॥
3.31.45 கர்மணா கேந கேநாஸி
காபதம் ப்ரதிபாதித: ।
ஸுகஸுப்தஸ்ய தே ராஜந்
ப்ரஹ்ருதம் கேந மூர்தநி ॥
karmaṇā kēna kēnāsi
kāpathaṃ pratipāditaḥ ।
sukhasuptasya tē rājan
prahṛtaṃ kēna mūrdhani ॥
3.31.46 விஸுத்தவம்ஸாபிஜநாக்ரஹஸ்த
ஸ்தேஜோமதஸ்ஸம்ஸ்திததோர்விஷாண: ।
உதீக்ஷிதும் ராவண நேஹ யுக்த:
ஸ ஸம்யுகே ராகவகந்தஹஸ்தீ ॥
viṡuddhavaṃṡābhijanāgrahasta
stējōmadassaṃsthitadōrviṣāṇaḥ ।
udīkṣituṃ rāvaṇa nēha yuktaḥ
sa saṃyugē rāghavagandhahastī ॥
3.31.47 அஸௌ ரணாந்த: ஸ்திதிஸதநிவாலோ
விதக்தரக்ஷோம்ருகஹா ந்ருஸிம்ஹ: ।
ஸுப்தஸ்த்வயா போதயிதும் ந யுக்த:
ஸராங்கபூர்ணோ நிஸிதாஸிதம்ஷ்ட்ர: ॥
asau raṇāntaḥ sthitisadhanivālō
vidagdharakṣōmṛgahā nṛsiṃhaḥ ।
suptastvayā bōdhayituṃ na yuktaḥ
ṡarāṅgapūrṇō niṡitāsidaṃṣṭraḥ ॥
3.31.48 சாபாபஹாரே புஜவேகபங்கே
ஸரோர்மிமாலே ஸுமஹாஹவௌகே ।
ந ராமபாதாலமுகேऽதிகோரே
ப்ரஸ்கந்திதும் ராக்ஷஸராஜ யுக்தம் ॥
cāpāpahārē bhujavēgapaṅkē
ṡarōrmimālē sumahāhavaughē ।
na rāmapātālamukhē'tighōrē
praskandituṃ rākṣasarāja yuktam ॥
3.31.49
ப்ரஸீத லங்கேஸ்வர ராக்ஷஸேந்த்ர
லங்காம் ப்ரஸந்நோ பவ ஸாது கச்ச ।
த்வம் ஸ்வேஷு தாரேஷு ரமஸ்வ நித்யம்
ராமஸ்ஸபார்யோ ரமதாம் வநேஷு ॥
prasīda laṅkēṡvara rākṣasēndra
laṅkāṃ prasannō bhava sādhu gaccha ।
tvaṃ svēṣu dārēṣu ramasva nityaṃ
rāmassabhāryō ramatāṃ vanēṣu ॥
3.31.50
ஏவமுக்தோ தஸக்ரீவோ
மாரீசேந ஸ ராவண: ।
ந்யவர்தத புரீம் லங்காம்
விவேஸ ச க்ருஹோத்தமம் ॥
ēvamuktō daṡagrīvō
mārīcēna sa rāvaṇaḥ ।
nyavartata purīṃ laṅkāṃ
vivēṡa ca gṛhōttamam ॥
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே ஏகத்ரிம்ஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē ēkatriṃṡassargaḥ ॥
Thus concludes the thirty first Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
You have completed reading 7566 Ṡlōkas out of ~24,000 Ṡlōkas of Vālmeeki Rāmāyaṇa.
Meaning, notes and commentary by: Krishna Sharma.