Tweet
Aranya Kaanda - Sarga 24 Continues
3.24.19 ததோ தேவாஸ்ஸகந்தர்வா:
ஸித்தாஸ்ச ஸஹ சாரணை: ।
ஸமேயுஸ்ச மஹாத்மாநோ
யுத்ததர்ஸநகாங்க்ஷிண: ॥
tatō dēvāssagandharvāḥ
siddhāṡca saha cāraṇaiḥ ।
samēyuṡca mahātmānō
yuddhadarṡanakāṅkṣiṇaḥ ॥
Then all the Mahātmas,
the Dēvas and the Gandharvas,
the Siddhas and the Cāraṇas
assembled there, eager to see the fight.
3.24.20 ருஷயஸ்ச மஹாத்மாநோ
லோகே ப்ரஹ்மர்ஷிஸத்தமா: ।
ஸமேத்ய சோசுஸ்ஸஹிதா
அந்யோந்யம் புண்யகர்மண: ॥
ṛṣayaṡca mahātmānō
lōkē brahmarṣisattamāḥ ।
samētya cōcussahitā
anyōnyaṃ puṇyakarmaṇaḥ ॥
The Ṛshis who were Mahātmas,
the eminent Brahmarshis,
and men of Puṇya deeds of the world
assembled there telling each other:
3.24.21-22a ஸ்வஸ்தி கோப்ராஹ்மணேப்யோऽஸ்து
லோகாநாம் யேऽபிஸங்கதா: ।
ஜயதாம் ராகவோ யுத்தே
பௌலஸ்த்யாந் ரஜநீசராந் ॥
சக்ரஹஸ்தோ யதா யுத்தே
ஸர்வாநஸுர புங்கவாந் ।
svasti gōbrāhmaṇēbhyō'stu
lōkānāṃ yē'bhisaṅgatāḥ ।
jayatāṃ rāghavō yuddhē
paulastyān rajanīcarān ॥
cakrahastō yathā yuddhē
sarvānasura puṅgavān ।
May all bode well to the cows and Brāhmaṇas
who labor for the good of all beings!
May victory be to Rāghava
in the fight over the night-rovers,
the descendants of Pulastya,
just as it was for the wielder of Cakra
over all the prominent Asuras!
3.24.22b-23 ஏவமுக்த்வா புந: ப்ரோசு:
ஆலோக்ய ச பரஸ்பரம் ।
சதுர்தஸ ஸஹஸ்ராணி
ரக்ஷஸாம் பீமகர்மணாம் ।
ஏகஸ்ச ராமோ தர்மாத்மா
கதம் யுத்தம் பவிஷ்யதி ॥
ēvamuktvā punaḥ prōcuḥ
ālōkya ca parasparam ।
caturdaṡa sahasrāṇi
rakṣasāṃ bhīmakarmaṇām ।
ēkaṡca rāmō dharmātmā
kathaṃ yuddhaṃ bhaviṣyati ॥
Having said this, they looked
at each other and continued:
"Here are fourteen thousand Rākshasas
of fierce deeds on one side
and only one Rāma the Dharmātma on the other;
it is to be seen how this fight will turn out!"
3.24.24 இதி ராஜர்ஷயஸ்ஸித்தா:
ஸகணாஸ்ச த்விஜர்ஷபா: ।
ஜாதகௌதூஹலாஸ்தஸ்து:
விமாநஸ்தாஸ்ச தேவதா: ॥
iti rājarṣayassiddhāḥ
sagaṇāṡca dvijarṣabhāḥ ।
jātakautūhalāstasthuḥ
vimānasthāṡca dēvatāḥ ॥
Saying thus, the Rājarshis and Siddhas,
the Brāhmaṇas with their Ṡishyas,
and the Dēvas from their Vimānas
awaited with great curiosity.
3.24.25 ஆவிஷ்டம் தேஜஸா ராமம்
ஸங்க்ராமஸிரஸி ஸ்திதம் ।
த்ருஷ்ட்வா ஸர்வாணி பூதாநி
பயாத்விவ்யதிரே ததா ॥
āviṣṭaṃ tējasā rāmaṃ
saṅgrāmaṡirasi sthitam ।
dṛṣṭvā sarvāṇi bhūtāni
bhayādvivyathirē tadā ॥
Seeing Rāma charged with power
as he stood ahead ready for the fray,
all beings shuddered with fear.
3.24.26 ரூபமப்ரதிமம் தஸ்ய
ராமஸ்யாக்லிஷ்டகர்மண: ।
பபூவ ரூபம் க்ருத்தஸ்ய
ருத்ரஸ்யேவ பிநாகிந: ॥
rūpamapratimaṃ tasya
rāmasyākliṣṭakarmaṇaḥ ।
babhūva rūpaṃ kruddhasya
rudrasyēva pinākinaḥ ॥
That matchless posture of Rāma,
who did everything effortlessly,
was like that of Rudra
the holder of Pināka, in ire.
3.24.27 ததோ கம்பீரநிர்ஹ்ராதம்
கோரவர்மாயுதத்வஜம் ।
அநீகம் யாதுதாநாநாம்
ஸமந்தாத்ப்ரத்யத்ருஸ்யத ॥
tatō gambhīranirhrādaṃ
ghōravarmāyudhadhvajam ।
anīkaṃ yātudhānānāṃ
samantātpratyadṛṡyata ॥
Then the army of the Rākshasas
was seen flowing in from all sides,
with the terrifying armors, weapons and pennants,
raising a tremendous din.
3.24.28-29 ஸிம்ஹநாதம் விஸ்ருஜதாம்
அந்யோந்யமபிகர்ஜதாம் ।
சாபாநி விஸ்பாரயதாம்
ஜ்ரும்பதாமப்யபீக்ஷ்ணஸ: ॥
விப்ரகுஷ்டஸ்வநாநாம் ச
துந்துபீஸ்சாபி நிக்நதாம் ।
தேஷாம் ஸுதுமுலஸ்ஸப்த:
பூரயாமாஸ தத்வநம் ॥
siṃhanādaṃ visṛjatāṃ
anyōnyamabhigarjatām ।
cāpāni visphārayatāṃ
jṛmbhatāmapyabhīkṣṇaṡaḥ ॥
vipraghuṣṭasvanānāṃ ca
dundhubhīṡcāpi nighnatām ।
tēṣāṃ sutumulaṡṡabdaḥ
pūrayāmāsa tadvanam ॥
Then the Vana was filled with that din as they
let off their war-whoops,
shouted facing each other,
beat their bows, yawned excessively,
bawled their loudest,
and beat their kettle-drums.
3.24.30 தேந ஸப்தேந வித்ரஸ்தா:
ஸ்வாபதா வநசாரிண: ।
துத்ருவுர்யத்ர நிஸ்ஸப்தம்
ப்ருஷ்டதோ ந வ்யலோகயந் ॥
tēna ṡabdēna vitrastāḥ
ṡvāpadā vanacāriṇaḥ ।
dudruvuryatra niṡṡabdaṃ
pṛṣṭhatō na vyalōkayan ॥
Terrified by that din,
the beasts of the Vana
fled searching for quiet places
without looking back.
3.24.31 தத்த்வநீகம் மஹாகோரம்
ராமம் ஸமுபஸர்பத ।
த்ருதநாநாப்ரஹரணம்
கம்பீரம் ஸாகரோபமம் ॥
tattvanīkaṃ mahāghōraṃ
rāmaṃ samupasarpata ।
dhṛtanānāpraharaṇaṃ
gambhīraṃ sāgarōpamam ॥
That extremely terrifying army, carrying many weapons
and intense like the ocean, advanced towards Rāma.
3.24.32 ராமோऽபி சாரயம்ஸ்சக்ஷு:
ஸர்வதோ ரணபண்டித: ।
ததர்ஸ கரஸைந்யம் தத்
யுத்தாபிமுகமுத்திதம் ॥
rāmō'pi cārayaṃṡcakṣuḥ
sarvatō raṇapaṇḍitaḥ ।
dadarṡa kharasainyaṃ tat
yuddhābhimukhamutthitam ॥
And Rāma, expert in warfare,
turning his gaze in every direction,
saw that army of Khara advancing, ready for battle.
3.24.33 விதத்ய ச தநுர்பீமம்
தூண்யாஸ்சோத்த்ருத்ய ஸாயகாந் ।
க்ரோதமாஹாரயத்தீவ்ரம்
வதார்தம் ஸர்வரக்ஷஸாம் ॥
vitatya ca dhanurbhīmaṃ
tūṇyāṡcōddhṛtya sāyakān ।
krōdhamāhārayattīvraṃ
vadhārthaṃ sarvarakṣasām ॥
Stretching his terrifying bow and
taking arrows from his quiver,
Rāma summoned his extreme wrath
to slay all those Rākshasas. Those who have mastered their senses will never be taken over by anger. Rather, they summon it as and when needed at their own discretion. In other words they are never a slave of anger, but a master of it.
3.24.34 துஷ்ப்ரேக்ஷ்யஸ்ஸோऽபவத்க்ருத்தோ
யுகாந்தாக்நிரிவ ஜ்வலந் ।
தம் த்ருஷ்ட்வா தேஜஸாவிஷ்டம்
ப்ராத்ரவந்வநதேவதா: ॥
duṣprēkṣyassō'bhavatkṛddhō
yugāntāgniriva jvalan ।
taṃ dṛṣṭvā tējasāviṣṭaṃ
prādravanvanadēvatāḥ ॥
Seeing him charged with intense power
and blazing in his wrath like the conflagration
at the dissolution of the worlds,
the Dēvatas of the Vana fled away.
3.24.35 தஸ்ய க்ருத்தஸ்ய ரூபம் து
ராமஸ்ய தத்ருஸே ததா ।
தக்ஷஸ்யேவ க்ரதும் ஹந்தும்
உத்யதஸ்ய பிநாகிந: ॥
tasya kruddhasya rūpaṃ tu
rāmasya dadṛṡē tadā ।
dakṣasyēva kratuṃ hantuṃ
udyatasya pinākinaḥ ॥
At that moment, Rāma in his wrath
looked like the wielder of the Pināka
who was ready to destroy the Yajña of Daksha.
3.24.36 தத்கார்முகைராபரணைர்த்வஜைஸ்ச
தைர்வர்மபிஸ்சாக்நிஸமாநவர்ணை: ।
பபூவ ஸைந்யம் பிஸிதாஸநாநாம்
ஸூர்யோதயே நீலமிவாப்ரப்ருந்தம் ॥
tatkārmukairābharaṇairdhvajaiṡca
tairvarmabhiṡcāgnisamānavarṇaiḥ ।
babhūva sainyaṃ piṡitāṡanānāṃ
sūryōdayē nīlamivābhrabṛndam ॥
That army of flesh-eaters,
with its bows, pennants, decorations
and the flame-bright armors
looked like a black mass of clouds at sunrise.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே சதுர்விம்ஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē caturviṃṡassargaḥ ॥
Thus concludes the twenty fourth Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
You have completed reading 7311 Ṡlōkas out of ~24,000 Ṡlōkas of Vālmeeki Rāmāyaṇa.
Meaning, notes and commentary by: Krishna Sharma.
3.24.19 ததோ தேவாஸ்ஸகந்தர்வா:
ஸித்தாஸ்ச ஸஹ சாரணை: ।
ஸமேயுஸ்ச மஹாத்மாநோ
யுத்ததர்ஸநகாங்க்ஷிண: ॥
tatō dēvāssagandharvāḥ
siddhāṡca saha cāraṇaiḥ ।
samēyuṡca mahātmānō
yuddhadarṡanakāṅkṣiṇaḥ ॥
Then all the Mahātmas,
the Dēvas and the Gandharvas,
the Siddhas and the Cāraṇas
assembled there, eager to see the fight.
3.24.20 ருஷயஸ்ச மஹாத்மாநோ
லோகே ப்ரஹ்மர்ஷிஸத்தமா: ।
ஸமேத்ய சோசுஸ்ஸஹிதா
அந்யோந்யம் புண்யகர்மண: ॥
ṛṣayaṡca mahātmānō
lōkē brahmarṣisattamāḥ ।
samētya cōcussahitā
anyōnyaṃ puṇyakarmaṇaḥ ॥
The Ṛshis who were Mahātmas,
the eminent Brahmarshis,
and men of Puṇya deeds of the world
assembled there telling each other:
3.24.21-22a ஸ்வஸ்தி கோப்ராஹ்மணேப்யோऽஸ்து
லோகாநாம் யேऽபிஸங்கதா: ।
ஜயதாம் ராகவோ யுத்தே
பௌலஸ்த்யாந் ரஜநீசராந் ॥
சக்ரஹஸ்தோ யதா யுத்தே
ஸர்வாநஸுர புங்கவாந் ।
svasti gōbrāhmaṇēbhyō'stu
lōkānāṃ yē'bhisaṅgatāḥ ।
jayatāṃ rāghavō yuddhē
paulastyān rajanīcarān ॥
cakrahastō yathā yuddhē
sarvānasura puṅgavān ।
May all bode well to the cows and Brāhmaṇas
who labor for the good of all beings!
May victory be to Rāghava
in the fight over the night-rovers,
the descendants of Pulastya,
just as it was for the wielder of Cakra
over all the prominent Asuras!
3.24.22b-23 ஏவமுக்த்வா புந: ப்ரோசு:
ஆலோக்ய ச பரஸ்பரம் ।
சதுர்தஸ ஸஹஸ்ராணி
ரக்ஷஸாம் பீமகர்மணாம் ।
ஏகஸ்ச ராமோ தர்மாத்மா
கதம் யுத்தம் பவிஷ்யதி ॥
ēvamuktvā punaḥ prōcuḥ
ālōkya ca parasparam ।
caturdaṡa sahasrāṇi
rakṣasāṃ bhīmakarmaṇām ।
ēkaṡca rāmō dharmātmā
kathaṃ yuddhaṃ bhaviṣyati ॥
Having said this, they looked
at each other and continued:
"Here are fourteen thousand Rākshasas
of fierce deeds on one side
and only one Rāma the Dharmātma on the other;
it is to be seen how this fight will turn out!"
3.24.24 இதி ராஜர்ஷயஸ்ஸித்தா:
ஸகணாஸ்ச த்விஜர்ஷபா: ।
ஜாதகௌதூஹலாஸ்தஸ்து:
விமாநஸ்தாஸ்ச தேவதா: ॥
iti rājarṣayassiddhāḥ
sagaṇāṡca dvijarṣabhāḥ ।
jātakautūhalāstasthuḥ
vimānasthāṡca dēvatāḥ ॥
Saying thus, the Rājarshis and Siddhas,
the Brāhmaṇas with their Ṡishyas,
and the Dēvas from their Vimānas
awaited with great curiosity.
3.24.25 ஆவிஷ்டம் தேஜஸா ராமம்
ஸங்க்ராமஸிரஸி ஸ்திதம் ।
த்ருஷ்ட்வா ஸர்வாணி பூதாநி
பயாத்விவ்யதிரே ததா ॥
āviṣṭaṃ tējasā rāmaṃ
saṅgrāmaṡirasi sthitam ।
dṛṣṭvā sarvāṇi bhūtāni
bhayādvivyathirē tadā ॥
Seeing Rāma charged with power
as he stood ahead ready for the fray,
all beings shuddered with fear.
3.24.26 ரூபமப்ரதிமம் தஸ்ய
ராமஸ்யாக்லிஷ்டகர்மண: ।
பபூவ ரூபம் க்ருத்தஸ்ய
ருத்ரஸ்யேவ பிநாகிந: ॥
rūpamapratimaṃ tasya
rāmasyākliṣṭakarmaṇaḥ ।
babhūva rūpaṃ kruddhasya
rudrasyēva pinākinaḥ ॥
That matchless posture of Rāma,
who did everything effortlessly,
was like that of Rudra
the holder of Pināka, in ire.
3.24.27 ததோ கம்பீரநிர்ஹ்ராதம்
கோரவர்மாயுதத்வஜம் ।
அநீகம் யாதுதாநாநாம்
ஸமந்தாத்ப்ரத்யத்ருஸ்யத ॥
tatō gambhīranirhrādaṃ
ghōravarmāyudhadhvajam ।
anīkaṃ yātudhānānāṃ
samantātpratyadṛṡyata ॥
Then the army of the Rākshasas
was seen flowing in from all sides,
with the terrifying armors, weapons and pennants,
raising a tremendous din.
3.24.28-29 ஸிம்ஹநாதம் விஸ்ருஜதாம்
அந்யோந்யமபிகர்ஜதாம் ।
சாபாநி விஸ்பாரயதாம்
ஜ்ரும்பதாமப்யபீக்ஷ்ணஸ: ॥
விப்ரகுஷ்டஸ்வநாநாம் ச
துந்துபீஸ்சாபி நிக்நதாம் ।
தேஷாம் ஸுதுமுலஸ்ஸப்த:
பூரயாமாஸ தத்வநம் ॥
siṃhanādaṃ visṛjatāṃ
anyōnyamabhigarjatām ।
cāpāni visphārayatāṃ
jṛmbhatāmapyabhīkṣṇaṡaḥ ॥
vipraghuṣṭasvanānāṃ ca
dundhubhīṡcāpi nighnatām ।
tēṣāṃ sutumulaṡṡabdaḥ
pūrayāmāsa tadvanam ॥
Then the Vana was filled with that din as they
let off their war-whoops,
shouted facing each other,
beat their bows, yawned excessively,
bawled their loudest,
and beat their kettle-drums.
3.24.30 தேந ஸப்தேந வித்ரஸ்தா:
ஸ்வாபதா வநசாரிண: ।
துத்ருவுர்யத்ர நிஸ்ஸப்தம்
ப்ருஷ்டதோ ந வ்யலோகயந் ॥
tēna ṡabdēna vitrastāḥ
ṡvāpadā vanacāriṇaḥ ।
dudruvuryatra niṡṡabdaṃ
pṛṣṭhatō na vyalōkayan ॥
Terrified by that din,
the beasts of the Vana
fled searching for quiet places
without looking back.
3.24.31 தத்த்வநீகம் மஹாகோரம்
ராமம் ஸமுபஸர்பத ।
த்ருதநாநாப்ரஹரணம்
கம்பீரம் ஸாகரோபமம் ॥
tattvanīkaṃ mahāghōraṃ
rāmaṃ samupasarpata ।
dhṛtanānāpraharaṇaṃ
gambhīraṃ sāgarōpamam ॥
That extremely terrifying army, carrying many weapons
and intense like the ocean, advanced towards Rāma.
3.24.32 ராமோऽபி சாரயம்ஸ்சக்ஷு:
ஸர்வதோ ரணபண்டித: ।
ததர்ஸ கரஸைந்யம் தத்
யுத்தாபிமுகமுத்திதம் ॥
rāmō'pi cārayaṃṡcakṣuḥ
sarvatō raṇapaṇḍitaḥ ।
dadarṡa kharasainyaṃ tat
yuddhābhimukhamutthitam ॥
And Rāma, expert in warfare,
turning his gaze in every direction,
saw that army of Khara advancing, ready for battle.
3.24.33 விதத்ய ச தநுர்பீமம்
தூண்யாஸ்சோத்த்ருத்ய ஸாயகாந் ।
க்ரோதமாஹாரயத்தீவ்ரம்
வதார்தம் ஸர்வரக்ஷஸாம் ॥
vitatya ca dhanurbhīmaṃ
tūṇyāṡcōddhṛtya sāyakān ।
krōdhamāhārayattīvraṃ
vadhārthaṃ sarvarakṣasām ॥
Stretching his terrifying bow and
taking arrows from his quiver,
Rāma summoned his extreme wrath
to slay all those Rākshasas. Those who have mastered their senses will never be taken over by anger. Rather, they summon it as and when needed at their own discretion. In other words they are never a slave of anger, but a master of it.
3.24.34 துஷ்ப்ரேக்ஷ்யஸ்ஸோऽபவத்க்ருத்தோ
யுகாந்தாக்நிரிவ ஜ்வலந் ।
தம் த்ருஷ்ட்வா தேஜஸாவிஷ்டம்
ப்ராத்ரவந்வநதேவதா: ॥
duṣprēkṣyassō'bhavatkṛddhō
yugāntāgniriva jvalan ।
taṃ dṛṣṭvā tējasāviṣṭaṃ
prādravanvanadēvatāḥ ॥
Seeing him charged with intense power
and blazing in his wrath like the conflagration
at the dissolution of the worlds,
the Dēvatas of the Vana fled away.
3.24.35 தஸ்ய க்ருத்தஸ்ய ரூபம் து
ராமஸ்ய தத்ருஸே ததா ।
தக்ஷஸ்யேவ க்ரதும் ஹந்தும்
உத்யதஸ்ய பிநாகிந: ॥
tasya kruddhasya rūpaṃ tu
rāmasya dadṛṡē tadā ।
dakṣasyēva kratuṃ hantuṃ
udyatasya pinākinaḥ ॥
At that moment, Rāma in his wrath
looked like the wielder of the Pināka
who was ready to destroy the Yajña of Daksha.
3.24.36 தத்கார்முகைராபரணைர்த்வஜைஸ்ச
தைர்வர்மபிஸ்சாக்நிஸமாநவர்ணை: ।
பபூவ ஸைந்யம் பிஸிதாஸநாநாம்
ஸூர்யோதயே நீலமிவாப்ரப்ருந்தம் ॥
tatkārmukairābharaṇairdhvajaiṡca
tairvarmabhiṡcāgnisamānavarṇaiḥ ।
babhūva sainyaṃ piṡitāṡanānāṃ
sūryōdayē nīlamivābhrabṛndam ॥
That army of flesh-eaters,
with its bows, pennants, decorations
and the flame-bright armors
looked like a black mass of clouds at sunrise.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே சதுர்விம்ஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē caturviṃṡassargaḥ ॥
Thus concludes the twenty fourth Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
You have completed reading 7311 Ṡlōkas out of ~24,000 Ṡlōkas of Vālmeeki Rāmāyaṇa.
Meaning, notes and commentary by: Krishna Sharma.