Tweet
Aranya Kaanda - Sarga 12
Aranya Kaanda - Sarga 12
In this Sarga, Lakshmaṇa informs the Ṡishya of Agastya of Rāma's arrival. Agastya asks the Ṡishya to immediately bring Rāma to his presence.
Agastya receives Rāma with regard and honor. He then gives Rāma a bow, arrows, quivers and sword, which were given to him by Brahma and Mahēndra.
3.12.1 ஸ ப்ரவிஸ்யாऽஸ்ரமபதம்
லக்ஷ்மணோ ராகவாநுஜ: ।
அகஸ்த்யஸிஷ்யமாஸாத்ய
வாக்யமேததுவாச ஹ ॥
sa praviṡyā'ṡramapadaṃ
lakṣmaṇō rāghavānujaḥ ।
agastyaṡiṣyamāsādya
vākyamētaduvāca ha ॥
Lakshmaṇa the brother of Rāghava
entered the grounds of the Āṡrama,
approached the Ṡishyas of Agastya
and said these words:
3.12.2 ராஜா தஸரதோ நாம
ஜ்யேஷ்டஸ்தஸ்ய ஸுதோ பலீ ।
ராம: ப்ராப்தோ முநிம் த்ரஷ்டும்
பார்யயா ஸஹ ஸீதயா ॥
rājā daṡarathō nāma
jyēṣṭhastasya sutō balī ।
rāmaḥ prāptō muniṃ draṣṭuṃ
bhāryayā saha sītayā ॥
Rama the mighty elder son of the King Daṡaratha,
has come with his wife Seetā, to see the Muni.
3.12.3 லக்ஷ்மணோ நாம தஸ்யாஹம்
ப்ராதா த்வவரஜோ ஹித: ।
அநுகூலஸ்ச பக்தஸ்ச
யதி தே ஸ்ரோத்ரமாகத: ॥
lakṣmaṇō nāma tasyāhaṃ
bhrātā tvavarajō hitaḥ ।
anukūlaṡca bhaktaṡca
yadi tē ṡrōtramāgataḥ ॥
I am his younger brother. My name is Lakshmaṇa.
I am devoted to him and do his bidding
and whatever is good for him.
You might have already heard (of us).
3.12.4 தே வயம் வநமத்யுக்ரம்
ப்ரவிஷ்டா: பித்ருஸாஸநாத் ।
த்ரஷ்டுமிச்சாமஹே ஸர்வே
பகவந்தம் நிவேத்யதாம் ॥
tē vayaṃ vanamatyugraṃ
praviṣṭāḥ pitṛṡāsanāt ।
draṣṭumicchāmahē sarvē
bhagavantaṃ nivēdyatām ॥
We have come to this frightening Vana
as ordered by our father.
We wish to see the Bhagawān; please inform him.
3.12.5 தஸ்ய தத்வசநம் ஸ்ருத்வா
லக்ஷ்மணஸ்ய தபோதந: ।
ததேத்யுக்த்வாக்நிஸரணம்
ப்ரவிவேஸ நிவேதிதும் ॥
tasya tadvacanaṃ ṡrutvā
lakṣmaṇasya tapōdhanaḥ ।
tathētyuktvāgniṡaraṇaṃ
pravivēṡa nivēditum ॥
On hearing those words of Lakshmaṇa,
he of rich Tapa said 'Sure!'
and went to the chamber of sacred fire.
3.12.6 ஸ ப்ரவிஸ்ய முநிஸ்ரேஷ்டம்
தபஸா துஷ்ப்ரதர்ஷணம் ।
க்ருதாஞ்ஜலிருவாசேதம்
ராமாகமநமஞ்ஜஸா ॥
sa praviṡya muniṡrēṣṭhaṃ
tapasā duṣpradharṣaṇam ।
kṛtāñjaliruvācēdaṃ
rāmāgamanamañjasā ॥
Going in straightaway,
he, with his palms joined in reverence,
announced the arrival of Rama
to the foremost of Munis,
who was unassailable by virtue of his Tapa:
3.12.7-8 புத்ரௌ தஸரதஸ்யேமௌ
ராமோ லக்ஷ்மண ஏவ ச ॥
ப்ரவிஷ்டாவாஸ்ரமபதம்
ஸீதயா ஸஹ பார்யயா ।
த்ரஷ்டும் பவந்தமாயாதௌ
ஸுஸ்ரூஷார்தமரிந்தமௌ ॥
யதத்ராநந்தரம் தத்த்வம்
ஆஜ்ஞாபயிதுமர்ஹஸி ।
putrau daṡarathasyēmau
rāmō lakṣmaṇa ēva ca ॥
praviṣṭāvāṡramapadaṃ
sītayā saha bhāryayā ।
draṣṭuṃ bhavantamāyātau
ṡuṡrūṣārthamarindamau ॥
yadatrānantaraṃ tattvam
ājñāpayitumarhasi ।
Rama and Lakshmaṇa, the two sons of Daṡaratha,
the subduers of foes, have come to the Āṡrama
along with Seetā, the wife of Rama,
to see you and serve you.
May you be pleased to instruct
what should be done next in this matter.
3.12.9 ததஸ்ஸிஷ்யாதுபஸ்ருத்ய
ப்ராப்தம் ராமம் ஸலக்ஷ்மணம் ॥
வைதேஹீம் ச மஹாபாகாம்
இதம் வசநமப்ரவீத் ।
tataṡṡiṣyādupaṡrutya
prāptaṃ rāmaṃ salakṣmaṇam ॥
vaidēhīṃ ca mahābhāgām
idaṃ vacanamabravīt ।
Hearing from the Ṡishya that
Rāma, Lakshmaṇa and the blessed Vaidēhi had arrived,
he said these words:
3.12.10 திஷ்ட்யா ராமஸ்சிரஸ்யாத்ய
த்ரஷ்டும் மாம் ஸமுபாகத: ॥
மநஸா காங்க்ஷிதம் ஹ்யஸ்ய
மயாப்யாகமநம் ப்ரதி ।
diṣṭyā rāmaṡcirasyādya
draṣṭuṃ māṃ samupāgataḥ ॥
manasā kāṅkṣitaṃ hyasya
mayāpyāgamanaṃ prati ।
How fortunate that
Rāma has, after all this time,
come to see me today!
I too have been longing for his visit.
3.12.11 கம்யதாம் ஸத்க்ருதோ ராம:
ஸபார்யஸ்ஸஹலக்ஷ்மண: ॥
ப்ரவேஸ்யதாம் ஸமீபம் மே
கிம் சாஸௌ ந ப்ரவேஸித: ।
gamyatāṃ satkṛtō rāmaḥ
sabhāryassahalakṣmaṇaḥ ॥
pravēṡyatāṃ samīpaṃ mē
kiṃ cāsau na pravēṡitaḥ ।
Why was he not brought in right away!
Go and bring Rāma in all honor,
along with his wife and Lakshmaṇa
to my close presence.
3.12.12 ஏவமுக்தஸ்து முநிநா
தர்மஜ்ஞேந மஹாத்மநா ॥
அபிவாத்யாப்ரவீச்சிஷ்ய:
ததேதி நியதாஞ்ஜலி: ।
ēvamuktastu muninā
dharmajñēna mahātmanā ॥
abhivādyābravīcchiṣyaḥ
tathēti niyatāñjaliḥ ।
Told thus by the Muni, a Dharmajña and Mahātma,
the Ṡishya bowed to him with palms joined,
and said, 'certainly!'.
3.12.13 ததோ நிஷ்க்ரம்ய ஸம்ப்ராந்த:
ஸிஷ்யோ லக்ஷ்மணமப்ரவீத் ॥
க்வாஸௌ ராமோ முநிம் த்ரஷ்டும்
ஏது ப்ரவிஸது ஸ்வயம் ।
tatō niṣkramya sambhrāntaḥ
ṡiṣyō lakṣmaṇamabravīt ॥
kvāsau rāmō muniṃ draṣṭum
ētu praviṡatu svayam ।
In all hurry, the Ṡishya left
and said to Lakshmaṇa:
"Where is Rāma? He can go and see
the Muni by himself (without escort)!"
3.12.14 ததோ கத்வாஸ்ரமத்வாரம்
ஸிஷ்யேண ஸஹ லக்ஷ்மண: ॥
தர்ஸயாமாஸ காகுத்ஸ்தம்
ஸீதாம் ச ஜநகாத்மஜாம் ।
tatō gatvāṡramadvāraṃ
ṡiṣyēṇa saha lakṣmaṇaḥ ॥
darṡayāmāsa kākutsthaṃ
sītāṃ ca janakātmajām ।
Then Lakshmaṇa went along with the Ṡishya
to the entrance of the Āṡrama
and showed Kakutstha and Seetā, the daughter of Janaka.
3.12.15 தம் ஸிஷ்ய: ப்ரஸ்ரிதோ வாக்யம்
அகஸ்த்யவசநம் ப்ருவந் ॥
ப்ராவேஸயத்யதாந்யாயம்
ஸத்காரார்ஹம் ஸுஸத்க்ருதம் ।
taṃ ṡiṣyaḥ praṡritō vākyaṃ
agastyavacanaṃ bruvan ॥
prāvēṡayadyathānyāyaṃ
satkārārhaṃ susatkṛtam ।
The Ṡishya deferentially
informed him of Agastya's words,
and ushered him in ceremoniously,
showing him all due honor.
3.12.16 ப்ரவிவேஸ ததோ ராம:
ஸீதயா ஸஹலக்ஷ்மண: ॥
ப்ரஸாந்தஹரிணாகீர்ணம்
ஆஸ்ரமம் ஹ்யவலோகயந் ।
pravivēṡa tatō rāmaḥ
sītayā sahalakṣmaṇaḥ ॥
praṡāntahariṇākīrṇam
āṡramaṃ hyavalōkayan ।
Then Rāma along with Seetā and Lakshmaṇa
went in, seeing the Āṡrama
which was full of deer that were calm and quiet.
3.12.17-20 ஸ தத்ர ப்ரஹ்மண: ஸ்தாநம்
அக்நே: ஸ்தாநம் ததைவ ச ॥
விஷ்ணோ: ஸ்தாநம் மஹேந்த்ரஸ்ய
ஸ்தாநம் சைவ விவஸ்வத: ।
ஸோமஸ்தாநம் பகஸ்தாநம்
ஸ்தாநம் கௌபேரமேவ ச ॥
தாதுர்விதாது: ஸ்தாநேச
வாயோ: ஸ்தாநம் ததைவ ச ।
நாகராஜஸ்ய ச ஸ்தாநம்
அநந்தஸ்ய மஹாத்மந: ॥
ஸ்தாநம் ததைவ காயத்ர்யா
வஸூநாம் ஸ்தாநமேவ ச ।
ஸ்தாநம் ச பாஸஹஸ்தஸ்ய
வருணஸ்ய மஹாத்மந: ॥
கார்திகேயஸ்ய ச ஸ்தாநம்
தர்மஸ்தாநம் ச பஸ்யதி ।
sa tatra brahmaṇaḥ sthānaṃ
agnēḥ sthānaṃ tathaiva ca ॥
viṣṇōḥ sthānaṃ mahēndrasya
sthānaṃ caiva vivasvataḥ ।
sōmasthānaṃ bhagasthānaṃ
sthānaṃ kaubēramēva ca ॥
dāturvidhātuḥ sthānēca
vāyōḥ sthānaṃ tathaiva ca ।
nāgarājasya ca sthānaṃ
anantasya mahātmanaḥ ॥
sthānaṃ tathaiva gāyatryā
vasūnāṃ sthānamēva ca ।
sthānaṃ ca pāṡahastasya
varuṇasya mahātmanaḥ ॥
kārtikēyasya ca sthānaṃ
dharmasthānaṃ ca paṡyati ।
He saw there, the altars of Brahma,
Agni, Vishnu, Mahēndra, Sun, Moon, Bhaga,
Kubēra, Dhāta, Vidhātā, Vāyu,
Mahātma Ananta the king of Serpents,
Gāyatri, Vasu, Kārtikēya, Yama and
Mahātma Varuna with noose in his hand.
3.12.21 ததஸ்ஸிஷ்யை: பரிவ்ருதோ
முநிரப்யபிநிஷ்பதத் ॥
தம் ததர்ஸாக்ரதோ ராமோ
முநீநாம் தீப்ததேஜஸாம் ।
tataṡṡiṣyaiḥ parivṛtō
munirapyabhiniṣpatat ॥
taṃ dadarṡāgratō rāmō
munīnāṃ dīptatējasām ।
Then the Muni, surrounded
by his Ṡishyas, came out rushing.
Rāma saw the Muni of brilliant radiance
ahead of all of them.
3.12.22-23a அப்ரவீத்வசநம் வீரோ
லக்ஷ்மணம் லக்ஷ்மிவர்தநம் ।
ஏஷ லக்ஷ்மண நிஷ்க்ராம -
த்யகஸ்த்யோ பகவாந்ருஷி: ।
ஔதார்யேணாவகச்சாமி
நிதாநம் தபஸாமிமம் ॥
abravīdvacanaṃ vīrō
lakṣmaṇaṃ lakṣmivardhanam ।
ēṣa lakṣmaṇa niṣkrāma -
tyagastyō bhagavānṛṣiḥ ।
audāryēṇāvagacchāmi
nidhānaṃ tapasāmimam ॥
Then the Veera (Rāma) said to
Lakshmaṇa, the augmenter of fortune:
'O Lakshmaṇa, Agastya the Bhagawān, the Ṛshi is coming out.
I infer that it must be him,
the one rich with Tapa, from his aura.'
3.12.23b-24a ஏவமுக்த்வா மஹாபாஹு:
அகஸ்த்யம் ஸூர்யவர்சஸம் ।
ஜக்ராஹ பரமப்ரீத:
தஸ்ய பாதௌ பரந்தப: ॥
ēvamuktvā mahābāhuḥ
agastyaṃ sūryavarcasam ।
jagrāha paramaprītaḥ
tasya pādau parantapaḥ ॥
Saying thus, he, the scorcher of foes, of mighty arms
touched the feet of Agastya, who shone like the sun,
with all affection.
3.12.24b-25a அபிவாத்ய து தர்மாத்மா
தஸ்தௌ ராம: க்ருதாஞ்ஜலி: ।
ஸீதயா ஸஹ வைதேஹ்யா
ததா ராம: ஸலக்ஷ்மண: ॥
abhivādya tu dharmātmā
tasthau rāmaḥ kṛtāñjaliḥ ।
sītayā saha vaidēhyā
tadā rāmaḥ salakṣmaṇaḥ ॥
The enchanting Rāma, the Dharmātma,
along with Lakshmaṇa and Seetā the princess of Vidēha,
offered Vandanas and stood with palms joined in reverence.
3.12.25b-26a ப்ரதிஜக்ராஹ காகுத்ஸ்தம்
அர்சயித்வாஸநோதகை: ।
குஸலப்ரஸ்நமுக்த்வா ச
ஹ்யாஸ்யதாமிதி சாப்ரவீத் ॥
pratijagrāha kākutstham
arcayitvāsanōdakaiḥ ।
kuṡalapraṡnamuktvā ca
hyāsyatāmiti cābravīt ॥
Receiving Kākutstha,
honoring him with the offer of water and a seat
and enquiring about his welfare
he said 'please be seated!'.
3.12.26b-27a அக்நிம் ஹுத்வா ப்ரதாயார்க்யம்
அதிதீந் ப்ரதிபூஜ்ய ச ।
வாநப்ரஸ்த்யேந தர்மேண
ஸ தேஷாம் போஜநம் ததௌ ॥
agniṃ hutvā pradāyārghyaṃ
atithīn pratipūjya ca ।
vānaprasthyēna dharmēṇa
sa tēṣāṃ bhōjanaṃ dadau ॥
Then making his offerings to Agni
and honoring the guests by giving Arghya,
he gave them food according to the
custom of Vana-dwellers.
3.12.27b-28a ப்ரதமம் சோபவிஸ்யாத
தர்மஜ்ஞோ முநிபுங்கவ: ।
உவாச ராமமாஸீநம்
ப்ராஞ்ஜலிம் தர்மகோவிதம் ॥
prathamaṃ cōpaviṡyātha
dharmajñō munipuṅgavaḥ ।
uvāca rāmamāsīnaṃ
prāñjaliṃ dharmakōvidam ॥
The eminent Muni, a Dharmajña,
took the seat first and said these words
to Rāma, a savant of Dharma,
who also sat with palms joined in reverence.
3.12.28b-29 அக்நிம் ஹுத்வா ப்ரதாயார்க்யம்
அதிதிம் ப்ரதிபூஜயேத் ।
அந்யதா கலு காகுத்ஸ்த
தபஸ்வீ ஸமுதாசரந் ॥
து:ஸாக்ஷீவ பரே லோகே
ஸ்வாநி மாம்ஸாநி பக்ஷயேத் ।
agniṃ hutvā pradāyārghyaṃ
atithiṃ pratipūjayēt ।
anyathā khalu kākutstha
tapasvī samudācaran ॥
duḥsākṣīva parē lōkē
svāni māṃsāni bhakṣayēt ।
One must offer oblations to Agni
and then honor a guest with Arghya.
By doing any differently, O Kākutstha,
a Tapasvi would have to feed
on his own flesh in the after world,
like one who bears false witness.
3.12.30 ராஜா ஸர்வஸ்ய லோகஸ்ய
தர்மசாரீ மஹாரத: ॥
பூஜநீயஸ்ச மாந்யஸ்ச
பவாந் ப்ராப்த: ப்ரியாதிதி: ।
rājā sarvasya lōkasya
dharmacārī mahārathaḥ ॥
pūjanīyaṡca mānyaṡca
bhavān prāptaḥ priyātithiḥ ।
You, the king of all worlds,
an adherent of Dharma, a great charioter,
one worthy of reverence and honor,
have come as a welcome guest!
3.12.31 ஏவமுக்த்வா பலைர்மூலை:
புஷ்பைரந்யைஸ்ச ராகவம் ॥
பூஜயித்வா யதாகாமம்
புநரேவ ததோऽப்ரவீத் ।
ēvamuktvā phalairmūlaiḥ
puṣpairanyaiṡca rāghavam ॥
pūjayitvā yathākāmaṃ
punarēva tatō'bravīt ।
Saying thus and honoring Rāghava at his best,
with fruits, roots, flowers and other such things,
he said again:
3.12.32-33a இதம் திவ்யம் மஹச்சாபம்
ஹேமரத்நவிபூஷிதம் ॥
வைஷ்ணவம் புருஷவ்யாக்ர
நிர்மிதம் விஸ்வகர்மணா ।
அமோகஸ்ஸூர்யஸங்காஸோ
ப்ரஹ்மதத்தஸ்ஸரோத்தம: ॥
idaṃ divyaṃ mahaccāpaṃ
hēmaratnavibhūṣitam ॥
vaiṣṇavaṃ puruṣavyāghra
nirmitaṃ viṡvakarmaṇā ।
amōghassūryasaṅkāṡō
brahmadattaṡṡarōttamaḥ ॥
O tiger among men!
This great splendid bow that belongs to Vishṇu
built by Viṡwakarma and adorned with gold and gems
and this unfailing and best of the arrows,
shining like the sun, were given by Brahma.
3.12.33b-34 தத்தௌ மம மஹேந்த்ரேண
தூணீ சாக்ஷயஸாயகௌ ।
ஸம்பூர்ணௌ நிஸிதைர்பாணை:
ஜ்வலத்பிரிவ பாவகை: ॥
மஹாரஜதகோஸோऽயம்
அஸிர்ஹேமவிபூஷித: ।
dattau mama mahēndrēṇa
tūṇī cākṣayasāyakau ।
sampūrṇau niṡitairbāṇaiḥ
jvaladbhiriva pāvakaiḥ ॥
mahārajatakōṡō'yam
asirhēmavibhūṣitaḥ ।
These two quivers, filled with
arrows that are sharp and shining like fire,
that can never be exhausted,
and this sword, decorated in gold
and complete with golden scabbard,
were given to me by Mahēndra.
3.12.35 அநேந தநுஷா ராம
ஹத்வா ஸம்க்யே மஹாஸுராந் ॥
ஆஜஹார ஸ்ரியம் தீப்தாம்
புரா விஷ்ணுர்திவௌகஸாம் ।
anēna dhanuṣā rāma
hatvā saṃkhyē mahāsurān ॥
ājahāra ṡriyaṃ dīptāṃ
purā viṣṇurdivaukasām ।
It was with this bow, O Rāma,
that Vishṇu in days of yore
slew the great Asuras in battle and
brought the Dēvas immense power.
3.12.36 தத்தநுஸ்தௌ ச தூணீரௌ
ஸரம் கங்கம் ச மாநத ॥
ஜயாய ப்ரதிக்ருஹ்ணீஷ்வ
வஜ்ரம் வஜ்ரதரோ யதா ।
taddhanustau ca tūṇīrau
ṡaraṃ khaṅgaṃ ca mānada ॥
jayāya pratigṛhṇīṣva
vajraṃ vajradharō yathā ।
O upholder of dignity! Please accept
this bow and the two quivers with arrows
for your victory,
just as Indra received the weapon Vajra
(that brought him victory).
3.12.37 ஏவமுக்த்வா மஹாதேஜா:
ஸமஸ்தம் தத்வராயுதம் ।
தத்வா ராமாய பகவாந்
அகஸ்த்ய: புநரப்ரவீத் ॥
ēvamuktvā mahātējāḥ
samastaṃ tadvarāyudham ।
datvā rāmāya bhagavān
agastyaḥ punarabravīt ॥
Saying thus, and giving all of those
excellent weapons to Rāma,
the supremely radiant Bhagawān Agastya said again:
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே த்வாதஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē dvādaṡassargaḥ ॥
Thus concludes the twelfth Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
Aranya Kaanda - Sarga 12
In this Sarga, Lakshmaṇa informs the Ṡishya of Agastya of Rāma's arrival. Agastya asks the Ṡishya to immediately bring Rāma to his presence.
Agastya receives Rāma with regard and honor. He then gives Rāma a bow, arrows, quivers and sword, which were given to him by Brahma and Mahēndra.
3.12.1 ஸ ப்ரவிஸ்யாऽஸ்ரமபதம்
லக்ஷ்மணோ ராகவாநுஜ: ।
அகஸ்த்யஸிஷ்யமாஸாத்ய
வாக்யமேததுவாச ஹ ॥
sa praviṡyā'ṡramapadaṃ
lakṣmaṇō rāghavānujaḥ ।
agastyaṡiṣyamāsādya
vākyamētaduvāca ha ॥
Lakshmaṇa the brother of Rāghava
entered the grounds of the Āṡrama,
approached the Ṡishyas of Agastya
and said these words:
3.12.2 ராஜா தஸரதோ நாம
ஜ்யேஷ்டஸ்தஸ்ய ஸுதோ பலீ ।
ராம: ப்ராப்தோ முநிம் த்ரஷ்டும்
பார்யயா ஸஹ ஸீதயா ॥
rājā daṡarathō nāma
jyēṣṭhastasya sutō balī ।
rāmaḥ prāptō muniṃ draṣṭuṃ
bhāryayā saha sītayā ॥
Rama the mighty elder son of the King Daṡaratha,
has come with his wife Seetā, to see the Muni.
3.12.3 லக்ஷ்மணோ நாம தஸ்யாஹம்
ப்ராதா த்வவரஜோ ஹித: ।
அநுகூலஸ்ச பக்தஸ்ச
யதி தே ஸ்ரோத்ரமாகத: ॥
lakṣmaṇō nāma tasyāhaṃ
bhrātā tvavarajō hitaḥ ।
anukūlaṡca bhaktaṡca
yadi tē ṡrōtramāgataḥ ॥
I am his younger brother. My name is Lakshmaṇa.
I am devoted to him and do his bidding
and whatever is good for him.
You might have already heard (of us).
3.12.4 தே வயம் வநமத்யுக்ரம்
ப்ரவிஷ்டா: பித்ருஸாஸநாத் ।
த்ரஷ்டுமிச்சாமஹே ஸர்வே
பகவந்தம் நிவேத்யதாம் ॥
tē vayaṃ vanamatyugraṃ
praviṣṭāḥ pitṛṡāsanāt ।
draṣṭumicchāmahē sarvē
bhagavantaṃ nivēdyatām ॥
We have come to this frightening Vana
as ordered by our father.
We wish to see the Bhagawān; please inform him.
3.12.5 தஸ்ய தத்வசநம் ஸ்ருத்வா
லக்ஷ்மணஸ்ய தபோதந: ।
ததேத்யுக்த்வாக்நிஸரணம்
ப்ரவிவேஸ நிவேதிதும் ॥
tasya tadvacanaṃ ṡrutvā
lakṣmaṇasya tapōdhanaḥ ।
tathētyuktvāgniṡaraṇaṃ
pravivēṡa nivēditum ॥
On hearing those words of Lakshmaṇa,
he of rich Tapa said 'Sure!'
and went to the chamber of sacred fire.
3.12.6 ஸ ப்ரவிஸ்ய முநிஸ்ரேஷ்டம்
தபஸா துஷ்ப்ரதர்ஷணம் ।
க்ருதாஞ்ஜலிருவாசேதம்
ராமாகமநமஞ்ஜஸா ॥
sa praviṡya muniṡrēṣṭhaṃ
tapasā duṣpradharṣaṇam ।
kṛtāñjaliruvācēdaṃ
rāmāgamanamañjasā ॥
Going in straightaway,
he, with his palms joined in reverence,
announced the arrival of Rama
to the foremost of Munis,
who was unassailable by virtue of his Tapa:
3.12.7-8 புத்ரௌ தஸரதஸ்யேமௌ
ராமோ லக்ஷ்மண ஏவ ச ॥
ப்ரவிஷ்டாவாஸ்ரமபதம்
ஸீதயா ஸஹ பார்யயா ।
த்ரஷ்டும் பவந்தமாயாதௌ
ஸுஸ்ரூஷார்தமரிந்தமௌ ॥
யதத்ராநந்தரம் தத்த்வம்
ஆஜ்ஞாபயிதுமர்ஹஸி ।
putrau daṡarathasyēmau
rāmō lakṣmaṇa ēva ca ॥
praviṣṭāvāṡramapadaṃ
sītayā saha bhāryayā ।
draṣṭuṃ bhavantamāyātau
ṡuṡrūṣārthamarindamau ॥
yadatrānantaraṃ tattvam
ājñāpayitumarhasi ।
Rama and Lakshmaṇa, the two sons of Daṡaratha,
the subduers of foes, have come to the Āṡrama
along with Seetā, the wife of Rama,
to see you and serve you.
May you be pleased to instruct
what should be done next in this matter.
3.12.9 ததஸ்ஸிஷ்யாதுபஸ்ருத்ய
ப்ராப்தம் ராமம் ஸலக்ஷ்மணம் ॥
வைதேஹீம் ச மஹாபாகாம்
இதம் வசநமப்ரவீத் ।
tataṡṡiṣyādupaṡrutya
prāptaṃ rāmaṃ salakṣmaṇam ॥
vaidēhīṃ ca mahābhāgām
idaṃ vacanamabravīt ।
Hearing from the Ṡishya that
Rāma, Lakshmaṇa and the blessed Vaidēhi had arrived,
he said these words:
3.12.10 திஷ்ட்யா ராமஸ்சிரஸ்யாத்ய
த்ரஷ்டும் மாம் ஸமுபாகத: ॥
மநஸா காங்க்ஷிதம் ஹ்யஸ்ய
மயாப்யாகமநம் ப்ரதி ।
diṣṭyā rāmaṡcirasyādya
draṣṭuṃ māṃ samupāgataḥ ॥
manasā kāṅkṣitaṃ hyasya
mayāpyāgamanaṃ prati ।
How fortunate that
Rāma has, after all this time,
come to see me today!
I too have been longing for his visit.
3.12.11 கம்யதாம் ஸத்க்ருதோ ராம:
ஸபார்யஸ்ஸஹலக்ஷ்மண: ॥
ப்ரவேஸ்யதாம் ஸமீபம் மே
கிம் சாஸௌ ந ப்ரவேஸித: ।
gamyatāṃ satkṛtō rāmaḥ
sabhāryassahalakṣmaṇaḥ ॥
pravēṡyatāṃ samīpaṃ mē
kiṃ cāsau na pravēṡitaḥ ।
Why was he not brought in right away!
Go and bring Rāma in all honor,
along with his wife and Lakshmaṇa
to my close presence.
3.12.12 ஏவமுக்தஸ்து முநிநா
தர்மஜ்ஞேந மஹாத்மநா ॥
அபிவாத்யாப்ரவீச்சிஷ்ய:
ததேதி நியதாஞ்ஜலி: ।
ēvamuktastu muninā
dharmajñēna mahātmanā ॥
abhivādyābravīcchiṣyaḥ
tathēti niyatāñjaliḥ ।
Told thus by the Muni, a Dharmajña and Mahātma,
the Ṡishya bowed to him with palms joined,
and said, 'certainly!'.
3.12.13 ததோ நிஷ்க்ரம்ய ஸம்ப்ராந்த:
ஸிஷ்யோ லக்ஷ்மணமப்ரவீத் ॥
க்வாஸௌ ராமோ முநிம் த்ரஷ்டும்
ஏது ப்ரவிஸது ஸ்வயம் ।
tatō niṣkramya sambhrāntaḥ
ṡiṣyō lakṣmaṇamabravīt ॥
kvāsau rāmō muniṃ draṣṭum
ētu praviṡatu svayam ।
In all hurry, the Ṡishya left
and said to Lakshmaṇa:
"Where is Rāma? He can go and see
the Muni by himself (without escort)!"
3.12.14 ததோ கத்வாஸ்ரமத்வாரம்
ஸிஷ்யேண ஸஹ லக்ஷ்மண: ॥
தர்ஸயாமாஸ காகுத்ஸ்தம்
ஸீதாம் ச ஜநகாத்மஜாம் ।
tatō gatvāṡramadvāraṃ
ṡiṣyēṇa saha lakṣmaṇaḥ ॥
darṡayāmāsa kākutsthaṃ
sītāṃ ca janakātmajām ।
Then Lakshmaṇa went along with the Ṡishya
to the entrance of the Āṡrama
and showed Kakutstha and Seetā, the daughter of Janaka.
3.12.15 தம் ஸிஷ்ய: ப்ரஸ்ரிதோ வாக்யம்
அகஸ்த்யவசநம் ப்ருவந் ॥
ப்ராவேஸயத்யதாந்யாயம்
ஸத்காரார்ஹம் ஸுஸத்க்ருதம் ।
taṃ ṡiṣyaḥ praṡritō vākyaṃ
agastyavacanaṃ bruvan ॥
prāvēṡayadyathānyāyaṃ
satkārārhaṃ susatkṛtam ।
The Ṡishya deferentially
informed him of Agastya's words,
and ushered him in ceremoniously,
showing him all due honor.
3.12.16 ப்ரவிவேஸ ததோ ராம:
ஸீதயா ஸஹலக்ஷ்மண: ॥
ப்ரஸாந்தஹரிணாகீர்ணம்
ஆஸ்ரமம் ஹ்யவலோகயந் ।
pravivēṡa tatō rāmaḥ
sītayā sahalakṣmaṇaḥ ॥
praṡāntahariṇākīrṇam
āṡramaṃ hyavalōkayan ।
Then Rāma along with Seetā and Lakshmaṇa
went in, seeing the Āṡrama
which was full of deer that were calm and quiet.
3.12.17-20 ஸ தத்ர ப்ரஹ்மண: ஸ்தாநம்
அக்நே: ஸ்தாநம் ததைவ ச ॥
விஷ்ணோ: ஸ்தாநம் மஹேந்த்ரஸ்ய
ஸ்தாநம் சைவ விவஸ்வத: ।
ஸோமஸ்தாநம் பகஸ்தாநம்
ஸ்தாநம் கௌபேரமேவ ச ॥
தாதுர்விதாது: ஸ்தாநேச
வாயோ: ஸ்தாநம் ததைவ ச ।
நாகராஜஸ்ய ச ஸ்தாநம்
அநந்தஸ்ய மஹாத்மந: ॥
ஸ்தாநம் ததைவ காயத்ர்யா
வஸூநாம் ஸ்தாநமேவ ச ।
ஸ்தாநம் ச பாஸஹஸ்தஸ்ய
வருணஸ்ய மஹாத்மந: ॥
கார்திகேயஸ்ய ச ஸ்தாநம்
தர்மஸ்தாநம் ச பஸ்யதி ।
sa tatra brahmaṇaḥ sthānaṃ
agnēḥ sthānaṃ tathaiva ca ॥
viṣṇōḥ sthānaṃ mahēndrasya
sthānaṃ caiva vivasvataḥ ।
sōmasthānaṃ bhagasthānaṃ
sthānaṃ kaubēramēva ca ॥
dāturvidhātuḥ sthānēca
vāyōḥ sthānaṃ tathaiva ca ।
nāgarājasya ca sthānaṃ
anantasya mahātmanaḥ ॥
sthānaṃ tathaiva gāyatryā
vasūnāṃ sthānamēva ca ।
sthānaṃ ca pāṡahastasya
varuṇasya mahātmanaḥ ॥
kārtikēyasya ca sthānaṃ
dharmasthānaṃ ca paṡyati ।
He saw there, the altars of Brahma,
Agni, Vishnu, Mahēndra, Sun, Moon, Bhaga,
Kubēra, Dhāta, Vidhātā, Vāyu,
Mahātma Ananta the king of Serpents,
Gāyatri, Vasu, Kārtikēya, Yama and
Mahātma Varuna with noose in his hand.
3.12.21 ததஸ்ஸிஷ்யை: பரிவ்ருதோ
முநிரப்யபிநிஷ்பதத் ॥
தம் ததர்ஸாக்ரதோ ராமோ
முநீநாம் தீப்ததேஜஸாம் ।
tataṡṡiṣyaiḥ parivṛtō
munirapyabhiniṣpatat ॥
taṃ dadarṡāgratō rāmō
munīnāṃ dīptatējasām ।
Then the Muni, surrounded
by his Ṡishyas, came out rushing.
Rāma saw the Muni of brilliant radiance
ahead of all of them.
3.12.22-23a அப்ரவீத்வசநம் வீரோ
லக்ஷ்மணம் லக்ஷ்மிவர்தநம் ।
ஏஷ லக்ஷ்மண நிஷ்க்ராம -
த்யகஸ்த்யோ பகவாந்ருஷி: ।
ஔதார்யேணாவகச்சாமி
நிதாநம் தபஸாமிமம் ॥
abravīdvacanaṃ vīrō
lakṣmaṇaṃ lakṣmivardhanam ।
ēṣa lakṣmaṇa niṣkrāma -
tyagastyō bhagavānṛṣiḥ ।
audāryēṇāvagacchāmi
nidhānaṃ tapasāmimam ॥
Then the Veera (Rāma) said to
Lakshmaṇa, the augmenter of fortune:
'O Lakshmaṇa, Agastya the Bhagawān, the Ṛshi is coming out.
I infer that it must be him,
the one rich with Tapa, from his aura.'
3.12.23b-24a ஏவமுக்த்வா மஹாபாஹு:
அகஸ்த்யம் ஸூர்யவர்சஸம் ।
ஜக்ராஹ பரமப்ரீத:
தஸ்ய பாதௌ பரந்தப: ॥
ēvamuktvā mahābāhuḥ
agastyaṃ sūryavarcasam ।
jagrāha paramaprītaḥ
tasya pādau parantapaḥ ॥
Saying thus, he, the scorcher of foes, of mighty arms
touched the feet of Agastya, who shone like the sun,
with all affection.
3.12.24b-25a அபிவாத்ய து தர்மாத்மா
தஸ்தௌ ராம: க்ருதாஞ்ஜலி: ।
ஸீதயா ஸஹ வைதேஹ்யா
ததா ராம: ஸலக்ஷ்மண: ॥
abhivādya tu dharmātmā
tasthau rāmaḥ kṛtāñjaliḥ ।
sītayā saha vaidēhyā
tadā rāmaḥ salakṣmaṇaḥ ॥
The enchanting Rāma, the Dharmātma,
along with Lakshmaṇa and Seetā the princess of Vidēha,
offered Vandanas and stood with palms joined in reverence.
3.12.25b-26a ப்ரதிஜக்ராஹ காகுத்ஸ்தம்
அர்சயித்வாஸநோதகை: ।
குஸலப்ரஸ்நமுக்த்வா ச
ஹ்யாஸ்யதாமிதி சாப்ரவீத் ॥
pratijagrāha kākutstham
arcayitvāsanōdakaiḥ ।
kuṡalapraṡnamuktvā ca
hyāsyatāmiti cābravīt ॥
Receiving Kākutstha,
honoring him with the offer of water and a seat
and enquiring about his welfare
he said 'please be seated!'.
3.12.26b-27a அக்நிம் ஹுத்வா ப்ரதாயார்க்யம்
அதிதீந் ப்ரதிபூஜ்ய ச ।
வாநப்ரஸ்த்யேந தர்மேண
ஸ தேஷாம் போஜநம் ததௌ ॥
agniṃ hutvā pradāyārghyaṃ
atithīn pratipūjya ca ।
vānaprasthyēna dharmēṇa
sa tēṣāṃ bhōjanaṃ dadau ॥
Then making his offerings to Agni
and honoring the guests by giving Arghya,
he gave them food according to the
custom of Vana-dwellers.
3.12.27b-28a ப்ரதமம் சோபவிஸ்யாத
தர்மஜ்ஞோ முநிபுங்கவ: ।
உவாச ராமமாஸீநம்
ப்ராஞ்ஜலிம் தர்மகோவிதம் ॥
prathamaṃ cōpaviṡyātha
dharmajñō munipuṅgavaḥ ।
uvāca rāmamāsīnaṃ
prāñjaliṃ dharmakōvidam ॥
The eminent Muni, a Dharmajña,
took the seat first and said these words
to Rāma, a savant of Dharma,
who also sat with palms joined in reverence.
3.12.28b-29 அக்நிம் ஹுத்வா ப்ரதாயார்க்யம்
அதிதிம் ப்ரதிபூஜயேத் ।
அந்யதா கலு காகுத்ஸ்த
தபஸ்வீ ஸமுதாசரந் ॥
து:ஸாக்ஷீவ பரே லோகே
ஸ்வாநி மாம்ஸாநி பக்ஷயேத் ।
agniṃ hutvā pradāyārghyaṃ
atithiṃ pratipūjayēt ।
anyathā khalu kākutstha
tapasvī samudācaran ॥
duḥsākṣīva parē lōkē
svāni māṃsāni bhakṣayēt ।
One must offer oblations to Agni
and then honor a guest with Arghya.
By doing any differently, O Kākutstha,
a Tapasvi would have to feed
on his own flesh in the after world,
like one who bears false witness.
3.12.30 ராஜா ஸர்வஸ்ய லோகஸ்ய
தர்மசாரீ மஹாரத: ॥
பூஜநீயஸ்ச மாந்யஸ்ச
பவாந் ப்ராப்த: ப்ரியாதிதி: ।
rājā sarvasya lōkasya
dharmacārī mahārathaḥ ॥
pūjanīyaṡca mānyaṡca
bhavān prāptaḥ priyātithiḥ ।
You, the king of all worlds,
an adherent of Dharma, a great charioter,
one worthy of reverence and honor,
have come as a welcome guest!
3.12.31 ஏவமுக்த்வா பலைர்மூலை:
புஷ்பைரந்யைஸ்ச ராகவம் ॥
பூஜயித்வா யதாகாமம்
புநரேவ ததோऽப்ரவீத் ।
ēvamuktvā phalairmūlaiḥ
puṣpairanyaiṡca rāghavam ॥
pūjayitvā yathākāmaṃ
punarēva tatō'bravīt ।
Saying thus and honoring Rāghava at his best,
with fruits, roots, flowers and other such things,
he said again:
3.12.32-33a இதம் திவ்யம் மஹச்சாபம்
ஹேமரத்நவிபூஷிதம் ॥
வைஷ்ணவம் புருஷவ்யாக்ர
நிர்மிதம் விஸ்வகர்மணா ।
அமோகஸ்ஸூர்யஸங்காஸோ
ப்ரஹ்மதத்தஸ்ஸரோத்தம: ॥
idaṃ divyaṃ mahaccāpaṃ
hēmaratnavibhūṣitam ॥
vaiṣṇavaṃ puruṣavyāghra
nirmitaṃ viṡvakarmaṇā ।
amōghassūryasaṅkāṡō
brahmadattaṡṡarōttamaḥ ॥
O tiger among men!
This great splendid bow that belongs to Vishṇu
built by Viṡwakarma and adorned with gold and gems
and this unfailing and best of the arrows,
shining like the sun, were given by Brahma.
3.12.33b-34 தத்தௌ மம மஹேந்த்ரேண
தூணீ சாக்ஷயஸாயகௌ ।
ஸம்பூர்ணௌ நிஸிதைர்பாணை:
ஜ்வலத்பிரிவ பாவகை: ॥
மஹாரஜதகோஸோऽயம்
அஸிர்ஹேமவிபூஷித: ।
dattau mama mahēndrēṇa
tūṇī cākṣayasāyakau ।
sampūrṇau niṡitairbāṇaiḥ
jvaladbhiriva pāvakaiḥ ॥
mahārajatakōṡō'yam
asirhēmavibhūṣitaḥ ।
These two quivers, filled with
arrows that are sharp and shining like fire,
that can never be exhausted,
and this sword, decorated in gold
and complete with golden scabbard,
were given to me by Mahēndra.
3.12.35 அநேந தநுஷா ராம
ஹத்வா ஸம்க்யே மஹாஸுராந் ॥
ஆஜஹார ஸ்ரியம் தீப்தாம்
புரா விஷ்ணுர்திவௌகஸாம் ।
anēna dhanuṣā rāma
hatvā saṃkhyē mahāsurān ॥
ājahāra ṡriyaṃ dīptāṃ
purā viṣṇurdivaukasām ।
It was with this bow, O Rāma,
that Vishṇu in days of yore
slew the great Asuras in battle and
brought the Dēvas immense power.
3.12.36 தத்தநுஸ்தௌ ச தூணீரௌ
ஸரம் கங்கம் ச மாநத ॥
ஜயாய ப்ரதிக்ருஹ்ணீஷ்வ
வஜ்ரம் வஜ்ரதரோ யதா ।
taddhanustau ca tūṇīrau
ṡaraṃ khaṅgaṃ ca mānada ॥
jayāya pratigṛhṇīṣva
vajraṃ vajradharō yathā ।
O upholder of dignity! Please accept
this bow and the two quivers with arrows
for your victory,
just as Indra received the weapon Vajra
(that brought him victory).
3.12.37 ஏவமுக்த்வா மஹாதேஜா:
ஸமஸ்தம் தத்வராயுதம் ।
தத்வா ராமாய பகவாந்
அகஸ்த்ய: புநரப்ரவீத் ॥
ēvamuktvā mahātējāḥ
samastaṃ tadvarāyudham ।
datvā rāmāya bhagavān
agastyaḥ punarabravīt ॥
Saying thus, and giving all of those
excellent weapons to Rāma,
the supremely radiant Bhagawān Agastya said again:
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே த்வாதஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē dvādaṡassargaḥ ॥
Thus concludes the twelfth Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.