Tweet
Aranya Kaanda - Sarga 9
Aranya Kaanda - Sarga 9
In this Sarga, the worried Seetā tells Rāma that she does not like Rāma killing the Rākshasas for the sake of Ṛshis, as there is no enmity between them. She argues that wielding a weapon makes one ruthless. She urges him to live a life of a true Tapasvi, in conformance with life in the Vana, giving up the bow and arrows. But in the end, she confesses that it is out of agitation in her mind that she spoke what she did and asks Rāma to do what he thinks is right.
3.9.1 ஸுதீக்ஷ்ணேநாப்யநுஜ்ஞாதம்
ப்ரஸ்திதம் ரகுநந்தநம் ।
ஹ்ருத்யயா ஸ்நிக்தயா வாசா
பர்தாரமிதமப்ரவீத் ॥
sutīkṣṇēnābhyanujñātaṃ
prasthitaṃ raghunandanam ।
hṛdyayā snigdhayā vācā
bhartāramidamabravīt ॥
When the scion of the Raghus,
having taken leave of Suteekshṇa, was on his way,
Seetā said these words to her husband,
with all affection and sweetness:
3.9.2 அயம் தர்மஸ்ஸுஸூக்ஷ்மேண
விதிநா ப்ராப்யதே மஹாந் ।
நிவ்ருத்தேந து ஸக்யோऽயம்
வ்யஸநாத்காமஜாதிஹ ॥
ayaṃ dharmassusūkṣmēṇa
vidhinā prāpyatē mahān ।
nivṛttēna tu ṡakyō'yaṃ
vyasanātkāmajādiha ॥
Dharma is magnificent. It can be
achieved (only) by highly nuanced practices.
It is possible only by refraining
from indulgences born out of infatuation.
3.9.3-4a த்ரீண்யேவ வ்யஸநாந்யத்ர
காமஜாநி பவந்த்யுத ।
மித்யாவாக்யம் பரமகம்
தஸ்மாத்குருதராவுபௌ ।
பரதாராபிகமநம்
விநா வைரம் ச ரௌத்ரதா ॥
trīṇyēva vyasanānyatra
kāmajāni bhavantyuta ।
mithyāvākyaṃ paramakaṃ
tasmādgurutarāvubhau ।
paradārābhigamanaṃ
vinā vairaṃ ca raudratā ॥
There are at least three indulgences
that are born out of infatuation.
Perjury is the foremost of them.
But there are two more, which are even worse;
seeking another's wife and wrath without a conflict.
3.9.4b-5a மித்யாவாக்யம் ந தே பூதம்
ந பவிஷ்யதி ராகவ ।
குதோऽபிலாஷணம் ஸ்த்ரீணாம்
பரேஷாம் தர்மநாஸநம் ॥
mithyāvākyaṃ na tē bhūtaṃ
na bhaviṣyati rāghava ।
kutō'bhilāṣaṇaṃ strīṇāṃ
parēṣāṃ dharmanāṡanam ॥
O Rāghava, you have never told a lie, nor will you ever.
And there is no way you would ever covet others' women,
which amounts to nothing but ruining of Dharma.
3.9.5b-6 தவ நாஸ்தி மநுஷ்யேந்த்ர
ந சாபூத்தே கதாசந ।
மநஸ்யபி ததா ராம
ந சைதத்வித்யதே க்வசித் ।
ஸ்வதாரநிரதஸ்த்வம் ச
நித்யமேவ ந்ருபாத்மஜ ॥
tava nāsti manuṣyēndra
na cābhūttē kadācana ।
manasyapi tathā rāma
na caitadvidyatē kvacit ।
svadāraniratastvaṃ ca
nityamēva nṛpātmaja ॥
Rāma, O Lord of men! It is simply not in you!
Neither did you ever have it,
nor would that thought ever cross your mind.
O Prince, you are devoted to your wife at all times.
3.9.7 தர்மிஷ்டஸ்ஸத்யஸந்தஸ்ச
பிதுர்நிர்தேஸகாரக: ।
த்வயி தர்மஸ்ச ஸத்யம் ச
த்வயி ஸர்வம் ப்ரதிஷ்டிதம் ॥
dharmiṣṭhassatyasandhaṡca
piturnirdēṡakārakaḥ ।
tvayi dharmaṡca satyaṃ ca
tvayi sarvaṃ pratiṣṭhitam ॥
You keep to Dharma, bind yourself to Truth
and abide by the instructions of your father.
In you, all Dharma and Truth are established.
3.9.8 தச்ச ஸர்வம் மஹாபாஹோ
ஸக்யம் தர்தும் ஜிதேந்த்ரியை: ।
தவ வஸ்யேந்த்ரியத்வம் ச
ஜாநாமி ஸுபதர்ஸந ॥
tacca sarvaṃ mahābāhō
ṡakyaṃ dhartuṃ jitēndriyaiḥ ।
tava vaṡyēndriyatvaṃ ca
jānāmi ṡubhadarṡana ॥
All this is possible only for those who have
mastered their senses, O you of the mighty arm!
And I know your absolute mastery of the senses;
O you of pleasing looks!
3.9.9 த்ருதீயம் யதிதம் ரௌத்ரம்
பரப்ராணாபிஹிம்ஸநம் ।
நிர்வைரம் க்ரியதே மோஹாத்
தச்ச தே ஸமுபஸ்திதம் ॥
tṛtīyaṃ yadidaṃ raudraṃ
paraprāṇābhihiṃsanam ।
nirvairaṃ kriyatē mōhāt
tacca tē samupasthitam ॥
But the third, this misplaced wrath,
without a known conflict,
to take the lives of others, has come upon you now.
3.9.10 ப்ரதிஜ்ஞாதஸ்த்வயா வீர
தண்டகாரண்யவாஸிநாம் ।
ருஷீணாம் ரக்ஷணார்தாய
வதஸ்ஸம்யதி ரக்ஷஸாம் ॥
pratijñātastvayā vīra
daṇḍakāraṇyavāsinām ।
ṛṣīṇāṃ rakṣaṇārthāya
vadhassaṃyati rakṣasām ॥
You have taken an oath, O Veera,
to kill Rākshasas in fight
for the sake of protecting the
Ṛshis who live in Daṇḍaka Araṇya.
3.9.11 ஏதந்நிமித்தம் ச வநம்
தண்டகா இதி விஸ்ருதம் ।
ப்ரஸ்திதஸ்த்வம் ஸஹ ப்ராத்ரா
த்ருதபாணஸராஸந: ॥
ētannimittaṃ ca vanaṃ
daṇḍakā iti viṡrutam ।
prasthitastvaṃ saha bhrātrā
dhṛtabāṇaṡarāsanaḥ ॥
It is for this purpose that you
head to the forest famed as Daṇḍaka
along with your brother, wielding bow and arrows.
3.9.12 ததஸ்த்வாம் ப்ரஸ்திதம் த்ருஷ்ட்வா
மம சிந்தாகுலம் மந: ।
த்வத்வ்ருத்தம் சிந்தயந்த்யா வை
பவேந்நிஸ்ஸ்ரேயஸம் ஹிதம் ॥
tatastvāṃ prasthitaṃ dṛṣṭvā
mama cintākulaṃ manaḥ ।
tvadvṛttaṃ cintayantyā vai
bhavēnniṡṡrēyasaṃ hitam ॥
Seeing you set on it, my mind is filled with agitation.
I observe (closely) what you do,
to ensure that it works out well.
3.9.13 ந ஹி மே ரோசதே வீர
கமநம் தண்டகாந்ப்ரதி ।
காரணம் தத்ர வக்ஷ்யாமி
வதந்த்யாஸ்ஸ்ரூயதாம் மம ॥
na hi mē rōcatē vīra
gamanaṃ daṇḍakānprati ।
kāraṇaṃ tatra vakṣyāmi
vadantyāṡṡrūyatāṃ mama ॥
I do not like, O Veera, the idea of
heading towards Daṇḍaka.
I will tell the reason,
may you listen to my words:
3.9.14 த்வம் ஹி பாணதநுஷ்பாணி:
ப்ராத்ரா ஸஹ வநம் கத: ।
த்ருஷ்ட்வா வநசராந்ஸர்வாந்
கச்சித்குர்யாஸ்ஸரவ்யயம் ॥
tvaṃ hi bāṇadhanuṣpāṇiḥ
bhrātrā saha vanaṃ gataḥ ।
dṛṣṭvā vanacarānsarvān
kaccitkuryāṡṡaravyayam ॥
You do expend your arrows
on the beasts that roam in the Vana,
having come to the Vana along with your bother,
wielding bow and arrow.
3.9.15 க்ஷத்ரியாணாம் மபி தநு:
ஹுதாஸஸ்யேந்தநாநி ச ।
ஸமீபதஸ்ஸ்திதம் தேஜோ
பலமுச்ச்ரயதே ப்ருஸம் ॥
kṣatriyāṇāṃ mapi dhanuḥ
hutāṡasyēndhanāni ca ।
samīpatassthitaṃ tējō
balamucchrayatē bhṛṡam ॥
A bow next to a Kshatriya
and fuel near by a fire
will increase quite a bit of
their shine and strength.
3.9.16 புரா கில மஹாபாஹோ
தபஸ்ஸ்வீ ஸத்யவாக்சுசி: ।
கஸ்மிம்ஸ்சிதபவத்புண்யே
வநே ரதம்ருகத்விஜே ॥
purā kila mahābāhō
tapassvī satyavākchuciḥ ।
kasmiṃṡcidabhavatpuṇyē
vanē ratamṛgadvijē ॥
Once upon a time, O you of mighty arm,
there lived a Tapasvi, truth-speaking and pure,
in an auspicious Vana where
birds and beasts lived happily.
3.9.17 தஸ்யைவ தபஸோ விக்நம்
கர்துமிந்த்ரஸ்ஸசீபதி: ।
கங்கபாணிரதாகச்சத்
ஆஸ்ரமம் படரூபத்ருத் ॥
tasyaiva tapasō vighnaṃ
kartumindraṡṡacīpatiḥ ।
khaṅgapāṇirathāgacchat
āṡramaṃ bhaṭarūpadhṛt ॥
Indra, the husband of Ṡacee,
went to his Āṡrama to derail his Tapa,
disguised as a soldier with a sword.
3.9.18 தஸ்மிம்ஸ்ததாஸ்ரமபதே
நிஸித: கங்க உத்தம: ।
ஸ ந்யாஸவிதிநா தத்த:
புண்யே தபஸி திஷ்டத: ॥
tasmiṃstadāṡramapadē
niṡitaḥ khaṅga uttamaḥ ।
sa nyāsavidhinā dattaḥ
puṇyē tapasi tiṣṭhataḥ ॥
He left the superb and sharp sword
for safekeeping with that Tapasvi
who lived in that holy Āṡrama.
3.9.19 ஸ தச்சஸ்த்ரமநுப்ராப்ய
ந்யாஸரக்ஷணதத்பர: ।
வநே து விசரத்யேவ
ரக்ஷந்ப்ரத்யயமாத்மந: ॥
sa tacchastramanuprāpya
nyāsarakṣaṇatatparaḥ ।
vanē tu vicaratyēva
rakṣanpratyayamātmanaḥ ॥
Having got the weapon and
being zealous in safeguarding
what he was trusted with,
he carried it with him wherever he went in the Vana,
to be sincere to the confidence reposed in him.
3.9.20 யத்ர கச்சத்யுபாதாதும்
மூலாநி ச பலாநி ச ।
ந விநா யாதி தம் கங்கம்
ந்யாஸரக்ஷணதத்பர: ॥
yatra gacchatyupādātuṃ
mūlāni ca phalāni ca ।
na vinā yāti taṃ khaṅgaṃ
nyāsarakṣaṇatatparaḥ ॥
Even when he went about to collect fruits and roots,
he would not go without that sword,
zealous about guarding what was left in trust with him.
3.9.21 நித்யம் ஸஸ்த்ரம் பரிவஹந்
க்ரமேண ஸ தபோதந: ।
சகார ரௌத்ரீம் ஸ்வாம் புத்திம்
த்யக்த்வா தபஸி நிஸ்சயம் ॥
nityaṃ ṡastraṃ parivahan
kramēṇa sa tapōdhanaḥ ।
cakāra raudrīṃ svāṃ buddhiṃ
tyaktvā tapasi niṡcayam ॥
Carrying the weapon all the time,
that man who was rich in Tapa,
gradually lost his resolve in doing Tapa
and allowed his mind to be taken over by anger.
3.9.22 ததஸ்ஸரௌத்ரேऽபிரத:
ப்ரமத்தோऽதர்மகர்ஸித: ।
தஸ்ய ஸஸ்த்ரஸ்ய ஸம்வாஸாத்
ஜகாம நரகம் முநி: ॥
tatassaraudrē'bhirataḥ
pramattō'dharmakarṡitaḥ ।
tasya ṡastrasya saṃvāsāt
jagāma narakaṃ muniḥ ॥
Then, with the constant proximity of the weapon,
the Muni indulged himself in impatience and anger.
Overtaken by numbness and
enervated by the lack of Dharma
he (finally) went to hell.
3.9.23-24a ஏவமேதத்புரா வ்ருத்தம்
ஸஸ்த்ரஸம்யோககாரணம் ।
அக்நிஸம்யோகவத்தேது:
ஸாஸ்த்ரஸம்யோக உச்யதே ।
ஸ்நேஹாச்ச பஹுமாநாச்ச
ஸ்மாரயே த்வாம் ந ஸிக்ஷயே ॥
ēvamētatpurā vṛttaṃ
ṡastrasaṃyōgakāraṇam ।
agnisaṃyōgavaddhētuḥ
ṡāstrasaṃyōga ucyatē ।
snēhācca bahumānācca
smārayē tvāṃ na ṡikṣayē ॥
This is what happened once upon a time,
as a result of association with a weapon.
It is said that association with a weapon
is equivalent to association with fire.
I am reminding you of this,
not to teach you, but out of love and respect.
3.9.24b-26 ந கதஞ்சந ஸா கார்யா
க்ருஹீததநுஷா த்வயா ।
புத்திர்வைரம் விநா ஹந்தும்
ராக்ஷஸாந்தண்டகாஸ்ரிதாந் ।
அபராதம் விநா ஹந்தும்
லோகாந்வீர ந காமயே ॥
na kathañcana sā kāryā
gṛhītadhanuṣā tvayā ।
buddhirvairaṃ vinā hantuṃ
rākṣasāndaṇḍakāṡritān ।
aparādhaṃ vinā hantuṃ
lōkānvīra na kāmayē ॥
It is not right for you to wield the bow
and kill the Rākshasas that live
in the Daṇḍaka forest, without provocation.
O Veera! I do not like people being
killed without a fault of theirs.
3.9.27 க்ஷத்ரியாணாம் து வீராணாம்
வநேஷு நிரதாத்மநாம் ।
தநுஷா கார்யமேதாவத்
ஆர்தாநாம் த்வபிரக்ஷணம் ॥
kṣatriyāṇāṃ tu vīrāṇāṃ
vanēṣu niratātmanām ।
dhanuṣā kāryamētāvat
ārtānāṃ tvabhirakṣaṇam ॥
Kshatriyas may be interested in the Vana,
but the use of their bows should
be limited to protecting those who are in danger.
3.9.28 க்வச ஸஸ்த்ரம் க்வச வநம்
க்வச க்ஷாத்ரம் தப: க்வச ।
வ்யாவித்தமிதமஸ்மாபி:
தேஸதர்மஸ்து பூஜ்யதாம் ॥
kvaca ṡastraṃ kvaca vanaṃ
kvaca kṣātraṃ tapaḥ kvaca ।
vyāviddhamidamasmābhiḥ
dēṡadharmastu pūjyatām ॥
What does a weapon have to do in the Vana?
What does Kshatra Dharma have to do with Tapa?
They are clearly incompatible.
May the Dharma of the land be honored!
3.9.29 ததார்ய கலுஷா புத்தி:
ஜாயதே ஸஸ்த்ரஸேவநாத் ।
புநர்கத்வா த்வயோத்யாயாம்
க்ஷத்ரதர்மம் சரிஷ்யஸி ॥
tadārya kaluṣā buddhiḥ
jāyatē ṡastrasēvanāt ।
punargatvā tvayōdhyāyāṃ
kṣatradharmaṃ cariṣyasi ॥
Wielding a weapon will corrupt the mind, O noble one!
You may renew your Kshatra Dharma
after going back to Ayōdhyā!
3.9.30 அக்ஷயா து பவேத்ப்ரீதி:
ஸ்வஸ்ரூஸ்வஸுரயோர்மம ।
யதி ராஜ்யம் பரித்யஜ்ய
பவேஸ்த்வம் நிரதோ முநி: ॥
akṣayā tu bhavētprītiḥ
ṡvaṡrūṡvaṡurayōrmama ।
yadi rājyaṃ parityajya
bhavēstvaṃ niratō muniḥ ॥
If you were to give up the kingdom and
become interested in being a Muni,
it would only be of immense joy
to my mother-in-law and father-in-law.
3.9.31 தர்மாதர்த: ப்ரபவதி
தர்மாத்ப்ரபவதே ஸுகம் ।
தர்மேண லபதே ஸர்வம்
தர்மஸாரமிதம் ஜகத் ॥
dharmādarthaḥ prabhavati
dharmātprabhavatē sukham ।
dharmēṇa labhatē sarvaṃ
dharmasāramidaṃ jagat ॥
From Dharma alone Artha emerges.
From Dharma alone happiness arises.
With Dharma alone everything can be attained.
Dharma is the essence of this world.
3.9.32 ஆத்மாநம் நியமைஸ்தைஸ்தை
கர்ஸயித்வா ப்ரயத்நத: ।
ப்ராப்யதே நிபுணைர்தர்மோ
ந ஸுகால்லப்யதே ஸுகம் ॥
ātmānaṃ niyamaistaistai
karṡayitvā prayatnataḥ ।
prāpyatē nipuṇairdharmō
na sukhāllabhyatē sukham ॥
Smart people deliberately exhaust themselves
by subjecting themselves to various disciplines.
Happiness cannot be achieved by taking things lightly.
3.9.33 நித்யம் ஸுசிமதிஸ்ஸௌம்ய
சர தர்மம் தபோவநே ।
ஸர்வம் ஹி விதிதம் துப்யம்
த்ரைலோக்யமபி தத்த்வத: ॥
nityaṃ ṡucimatissaumya
cara dharmaṃ tapōvanē ।
sarvaṃ hi viditaṃ tubhyaṃ
trailōkyamapi tattvataḥ ॥
O gentle one, keeping your mind pure all the time,
please practice Dharma in this Vana of Tapa.
You know everything in depth that is there
to be known in the three worlds!
3.9.34 ஸ்த்ரீசாபலாதேததுதாஹ்ருதம் மே
தர்மம் ச வக்தும் தவ கஸ்ஸமர்த: ।
விசார்ய புத்த்யா து ஸஹாநுஜேந
யத்ரோசதே தத்குரு மா சிரேண ॥
strīcāpalādētadudāhṛtaṃ mē
dharmaṃ ca vaktuṃ tava kassamarthaḥ ।
vicārya buddhyā tu sahānujēna
yadrōcatē tatkuru mā cirēṇa ॥
I am a woman and I speak as
my mind sways hither and thither.
Who is capable of talking to you about Dharma?
Think it over along with your brother
and do what you feel is right. Let there be no delay.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே நவமஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē navamassargaḥ ॥
Thus concludes the ninth Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.
Aranya Kaanda - Sarga 9
In this Sarga, the worried Seetā tells Rāma that she does not like Rāma killing the Rākshasas for the sake of Ṛshis, as there is no enmity between them. She argues that wielding a weapon makes one ruthless. She urges him to live a life of a true Tapasvi, in conformance with life in the Vana, giving up the bow and arrows. But in the end, she confesses that it is out of agitation in her mind that she spoke what she did and asks Rāma to do what he thinks is right.
3.9.1 ஸுதீக்ஷ்ணேநாப்யநுஜ்ஞாதம்
ப்ரஸ்திதம் ரகுநந்தநம் ।
ஹ்ருத்யயா ஸ்நிக்தயா வாசா
பர்தாரமிதமப்ரவீத் ॥
sutīkṣṇēnābhyanujñātaṃ
prasthitaṃ raghunandanam ।
hṛdyayā snigdhayā vācā
bhartāramidamabravīt ॥
When the scion of the Raghus,
having taken leave of Suteekshṇa, was on his way,
Seetā said these words to her husband,
with all affection and sweetness:
3.9.2 அயம் தர்மஸ்ஸுஸூக்ஷ்மேண
விதிநா ப்ராப்யதே மஹாந் ।
நிவ்ருத்தேந து ஸக்யோऽயம்
வ்யஸநாத்காமஜாதிஹ ॥
ayaṃ dharmassusūkṣmēṇa
vidhinā prāpyatē mahān ।
nivṛttēna tu ṡakyō'yaṃ
vyasanātkāmajādiha ॥
Dharma is magnificent. It can be
achieved (only) by highly nuanced practices.
It is possible only by refraining
from indulgences born out of infatuation.
3.9.3-4a த்ரீண்யேவ வ்யஸநாந்யத்ர
காமஜாநி பவந்த்யுத ।
மித்யாவாக்யம் பரமகம்
தஸ்மாத்குருதராவுபௌ ।
பரதாராபிகமநம்
விநா வைரம் ச ரௌத்ரதா ॥
trīṇyēva vyasanānyatra
kāmajāni bhavantyuta ।
mithyāvākyaṃ paramakaṃ
tasmādgurutarāvubhau ।
paradārābhigamanaṃ
vinā vairaṃ ca raudratā ॥
There are at least three indulgences
that are born out of infatuation.
Perjury is the foremost of them.
But there are two more, which are even worse;
seeking another's wife and wrath without a conflict.
3.9.4b-5a மித்யாவாக்யம் ந தே பூதம்
ந பவிஷ்யதி ராகவ ।
குதோऽபிலாஷணம் ஸ்த்ரீணாம்
பரேஷாம் தர்மநாஸநம் ॥
mithyāvākyaṃ na tē bhūtaṃ
na bhaviṣyati rāghava ।
kutō'bhilāṣaṇaṃ strīṇāṃ
parēṣāṃ dharmanāṡanam ॥
O Rāghava, you have never told a lie, nor will you ever.
And there is no way you would ever covet others' women,
which amounts to nothing but ruining of Dharma.
3.9.5b-6 தவ நாஸ்தி மநுஷ்யேந்த்ர
ந சாபூத்தே கதாசந ।
மநஸ்யபி ததா ராம
ந சைதத்வித்யதே க்வசித் ।
ஸ்வதாரநிரதஸ்த்வம் ச
நித்யமேவ ந்ருபாத்மஜ ॥
tava nāsti manuṣyēndra
na cābhūttē kadācana ।
manasyapi tathā rāma
na caitadvidyatē kvacit ।
svadāraniratastvaṃ ca
nityamēva nṛpātmaja ॥
Rāma, O Lord of men! It is simply not in you!
Neither did you ever have it,
nor would that thought ever cross your mind.
O Prince, you are devoted to your wife at all times.
3.9.7 தர்மிஷ்டஸ்ஸத்யஸந்தஸ்ச
பிதுர்நிர்தேஸகாரக: ।
த்வயி தர்மஸ்ச ஸத்யம் ச
த்வயி ஸர்வம் ப்ரதிஷ்டிதம் ॥
dharmiṣṭhassatyasandhaṡca
piturnirdēṡakārakaḥ ।
tvayi dharmaṡca satyaṃ ca
tvayi sarvaṃ pratiṣṭhitam ॥
You keep to Dharma, bind yourself to Truth
and abide by the instructions of your father.
In you, all Dharma and Truth are established.
3.9.8 தச்ச ஸர்வம் மஹாபாஹோ
ஸக்யம் தர்தும் ஜிதேந்த்ரியை: ।
தவ வஸ்யேந்த்ரியத்வம் ச
ஜாநாமி ஸுபதர்ஸந ॥
tacca sarvaṃ mahābāhō
ṡakyaṃ dhartuṃ jitēndriyaiḥ ।
tava vaṡyēndriyatvaṃ ca
jānāmi ṡubhadarṡana ॥
All this is possible only for those who have
mastered their senses, O you of the mighty arm!
And I know your absolute mastery of the senses;
O you of pleasing looks!
3.9.9 த்ருதீயம் யதிதம் ரௌத்ரம்
பரப்ராணாபிஹிம்ஸநம் ।
நிர்வைரம் க்ரியதே மோஹாத்
தச்ச தே ஸமுபஸ்திதம் ॥
tṛtīyaṃ yadidaṃ raudraṃ
paraprāṇābhihiṃsanam ।
nirvairaṃ kriyatē mōhāt
tacca tē samupasthitam ॥
But the third, this misplaced wrath,
without a known conflict,
to take the lives of others, has come upon you now.
3.9.10 ப்ரதிஜ்ஞாதஸ்த்வயா வீர
தண்டகாரண்யவாஸிநாம் ।
ருஷீணாம் ரக்ஷணார்தாய
வதஸ்ஸம்யதி ரக்ஷஸாம் ॥
pratijñātastvayā vīra
daṇḍakāraṇyavāsinām ।
ṛṣīṇāṃ rakṣaṇārthāya
vadhassaṃyati rakṣasām ॥
You have taken an oath, O Veera,
to kill Rākshasas in fight
for the sake of protecting the
Ṛshis who live in Daṇḍaka Araṇya.
3.9.11 ஏதந்நிமித்தம் ச வநம்
தண்டகா இதி விஸ்ருதம் ।
ப்ரஸ்திதஸ்த்வம் ஸஹ ப்ராத்ரா
த்ருதபாணஸராஸந: ॥
ētannimittaṃ ca vanaṃ
daṇḍakā iti viṡrutam ।
prasthitastvaṃ saha bhrātrā
dhṛtabāṇaṡarāsanaḥ ॥
It is for this purpose that you
head to the forest famed as Daṇḍaka
along with your brother, wielding bow and arrows.
3.9.12 ததஸ்த்வாம் ப்ரஸ்திதம் த்ருஷ்ட்வா
மம சிந்தாகுலம் மந: ।
த்வத்வ்ருத்தம் சிந்தயந்த்யா வை
பவேந்நிஸ்ஸ்ரேயஸம் ஹிதம் ॥
tatastvāṃ prasthitaṃ dṛṣṭvā
mama cintākulaṃ manaḥ ।
tvadvṛttaṃ cintayantyā vai
bhavēnniṡṡrēyasaṃ hitam ॥
Seeing you set on it, my mind is filled with agitation.
I observe (closely) what you do,
to ensure that it works out well.
3.9.13 ந ஹி மே ரோசதே வீர
கமநம் தண்டகாந்ப்ரதி ।
காரணம் தத்ர வக்ஷ்யாமி
வதந்த்யாஸ்ஸ்ரூயதாம் மம ॥
na hi mē rōcatē vīra
gamanaṃ daṇḍakānprati ।
kāraṇaṃ tatra vakṣyāmi
vadantyāṡṡrūyatāṃ mama ॥
I do not like, O Veera, the idea of
heading towards Daṇḍaka.
I will tell the reason,
may you listen to my words:
3.9.14 த்வம் ஹி பாணதநுஷ்பாணி:
ப்ராத்ரா ஸஹ வநம் கத: ।
த்ருஷ்ட்வா வநசராந்ஸர்வாந்
கச்சித்குர்யாஸ்ஸரவ்யயம் ॥
tvaṃ hi bāṇadhanuṣpāṇiḥ
bhrātrā saha vanaṃ gataḥ ।
dṛṣṭvā vanacarānsarvān
kaccitkuryāṡṡaravyayam ॥
You do expend your arrows
on the beasts that roam in the Vana,
having come to the Vana along with your bother,
wielding bow and arrow.
3.9.15 க்ஷத்ரியாணாம் மபி தநு:
ஹுதாஸஸ்யேந்தநாநி ச ।
ஸமீபதஸ்ஸ்திதம் தேஜோ
பலமுச்ச்ரயதே ப்ருஸம் ॥
kṣatriyāṇāṃ mapi dhanuḥ
hutāṡasyēndhanāni ca ।
samīpatassthitaṃ tējō
balamucchrayatē bhṛṡam ॥
A bow next to a Kshatriya
and fuel near by a fire
will increase quite a bit of
their shine and strength.
3.9.16 புரா கில மஹாபாஹோ
தபஸ்ஸ்வீ ஸத்யவாக்சுசி: ।
கஸ்மிம்ஸ்சிதபவத்புண்யே
வநே ரதம்ருகத்விஜே ॥
purā kila mahābāhō
tapassvī satyavākchuciḥ ।
kasmiṃṡcidabhavatpuṇyē
vanē ratamṛgadvijē ॥
Once upon a time, O you of mighty arm,
there lived a Tapasvi, truth-speaking and pure,
in an auspicious Vana where
birds and beasts lived happily.
3.9.17 தஸ்யைவ தபஸோ விக்நம்
கர்துமிந்த்ரஸ்ஸசீபதி: ।
கங்கபாணிரதாகச்சத்
ஆஸ்ரமம் படரூபத்ருத் ॥
tasyaiva tapasō vighnaṃ
kartumindraṡṡacīpatiḥ ।
khaṅgapāṇirathāgacchat
āṡramaṃ bhaṭarūpadhṛt ॥
Indra, the husband of Ṡacee,
went to his Āṡrama to derail his Tapa,
disguised as a soldier with a sword.
3.9.18 தஸ்மிம்ஸ்ததாஸ்ரமபதே
நிஸித: கங்க உத்தம: ।
ஸ ந்யாஸவிதிநா தத்த:
புண்யே தபஸி திஷ்டத: ॥
tasmiṃstadāṡramapadē
niṡitaḥ khaṅga uttamaḥ ।
sa nyāsavidhinā dattaḥ
puṇyē tapasi tiṣṭhataḥ ॥
He left the superb and sharp sword
for safekeeping with that Tapasvi
who lived in that holy Āṡrama.
3.9.19 ஸ தச்சஸ்த்ரமநுப்ராப்ய
ந்யாஸரக்ஷணதத்பர: ।
வநே து விசரத்யேவ
ரக்ஷந்ப்ரத்யயமாத்மந: ॥
sa tacchastramanuprāpya
nyāsarakṣaṇatatparaḥ ।
vanē tu vicaratyēva
rakṣanpratyayamātmanaḥ ॥
Having got the weapon and
being zealous in safeguarding
what he was trusted with,
he carried it with him wherever he went in the Vana,
to be sincere to the confidence reposed in him.
3.9.20 யத்ர கச்சத்யுபாதாதும்
மூலாநி ச பலாநி ச ।
ந விநா யாதி தம் கங்கம்
ந்யாஸரக்ஷணதத்பர: ॥
yatra gacchatyupādātuṃ
mūlāni ca phalāni ca ।
na vinā yāti taṃ khaṅgaṃ
nyāsarakṣaṇatatparaḥ ॥
Even when he went about to collect fruits and roots,
he would not go without that sword,
zealous about guarding what was left in trust with him.
3.9.21 நித்யம் ஸஸ்த்ரம் பரிவஹந்
க்ரமேண ஸ தபோதந: ।
சகார ரௌத்ரீம் ஸ்வாம் புத்திம்
த்யக்த்வா தபஸி நிஸ்சயம் ॥
nityaṃ ṡastraṃ parivahan
kramēṇa sa tapōdhanaḥ ।
cakāra raudrīṃ svāṃ buddhiṃ
tyaktvā tapasi niṡcayam ॥
Carrying the weapon all the time,
that man who was rich in Tapa,
gradually lost his resolve in doing Tapa
and allowed his mind to be taken over by anger.
3.9.22 ததஸ்ஸரௌத்ரேऽபிரத:
ப்ரமத்தோऽதர்மகர்ஸித: ।
தஸ்ய ஸஸ்த்ரஸ்ய ஸம்வாஸாத்
ஜகாம நரகம் முநி: ॥
tatassaraudrē'bhirataḥ
pramattō'dharmakarṡitaḥ ।
tasya ṡastrasya saṃvāsāt
jagāma narakaṃ muniḥ ॥
Then, with the constant proximity of the weapon,
the Muni indulged himself in impatience and anger.
Overtaken by numbness and
enervated by the lack of Dharma
he (finally) went to hell.
3.9.23-24a ஏவமேதத்புரா வ்ருத்தம்
ஸஸ்த்ரஸம்யோககாரணம் ।
அக்நிஸம்யோகவத்தேது:
ஸாஸ்த்ரஸம்யோக உச்யதே ।
ஸ்நேஹாச்ச பஹுமாநாச்ச
ஸ்மாரயே த்வாம் ந ஸிக்ஷயே ॥
ēvamētatpurā vṛttaṃ
ṡastrasaṃyōgakāraṇam ।
agnisaṃyōgavaddhētuḥ
ṡāstrasaṃyōga ucyatē ।
snēhācca bahumānācca
smārayē tvāṃ na ṡikṣayē ॥
This is what happened once upon a time,
as a result of association with a weapon.
It is said that association with a weapon
is equivalent to association with fire.
I am reminding you of this,
not to teach you, but out of love and respect.
3.9.24b-26 ந கதஞ்சந ஸா கார்யா
க்ருஹீததநுஷா த்வயா ।
புத்திர்வைரம் விநா ஹந்தும்
ராக்ஷஸாந்தண்டகாஸ்ரிதாந் ।
அபராதம் விநா ஹந்தும்
லோகாந்வீர ந காமயே ॥
na kathañcana sā kāryā
gṛhītadhanuṣā tvayā ।
buddhirvairaṃ vinā hantuṃ
rākṣasāndaṇḍakāṡritān ।
aparādhaṃ vinā hantuṃ
lōkānvīra na kāmayē ॥
It is not right for you to wield the bow
and kill the Rākshasas that live
in the Daṇḍaka forest, without provocation.
O Veera! I do not like people being
killed without a fault of theirs.
3.9.27 க்ஷத்ரியாணாம் து வீராணாம்
வநேஷு நிரதாத்மநாம் ।
தநுஷா கார்யமேதாவத்
ஆர்தாநாம் த்வபிரக்ஷணம் ॥
kṣatriyāṇāṃ tu vīrāṇāṃ
vanēṣu niratātmanām ।
dhanuṣā kāryamētāvat
ārtānāṃ tvabhirakṣaṇam ॥
Kshatriyas may be interested in the Vana,
but the use of their bows should
be limited to protecting those who are in danger.
3.9.28 க்வச ஸஸ்த்ரம் க்வச வநம்
க்வச க்ஷாத்ரம் தப: க்வச ।
வ்யாவித்தமிதமஸ்மாபி:
தேஸதர்மஸ்து பூஜ்யதாம் ॥
kvaca ṡastraṃ kvaca vanaṃ
kvaca kṣātraṃ tapaḥ kvaca ।
vyāviddhamidamasmābhiḥ
dēṡadharmastu pūjyatām ॥
What does a weapon have to do in the Vana?
What does Kshatra Dharma have to do with Tapa?
They are clearly incompatible.
May the Dharma of the land be honored!
3.9.29 ததார்ய கலுஷா புத்தி:
ஜாயதே ஸஸ்த்ரஸேவநாத் ।
புநர்கத்வா த்வயோத்யாயாம்
க்ஷத்ரதர்மம் சரிஷ்யஸி ॥
tadārya kaluṣā buddhiḥ
jāyatē ṡastrasēvanāt ।
punargatvā tvayōdhyāyāṃ
kṣatradharmaṃ cariṣyasi ॥
Wielding a weapon will corrupt the mind, O noble one!
You may renew your Kshatra Dharma
after going back to Ayōdhyā!
3.9.30 அக்ஷயா து பவேத்ப்ரீதி:
ஸ்வஸ்ரூஸ்வஸுரயோர்மம ।
யதி ராஜ்யம் பரித்யஜ்ய
பவேஸ்த்வம் நிரதோ முநி: ॥
akṣayā tu bhavētprītiḥ
ṡvaṡrūṡvaṡurayōrmama ।
yadi rājyaṃ parityajya
bhavēstvaṃ niratō muniḥ ॥
If you were to give up the kingdom and
become interested in being a Muni,
it would only be of immense joy
to my mother-in-law and father-in-law.
3.9.31 தர்மாதர்த: ப்ரபவதி
தர்மாத்ப்ரபவதே ஸுகம் ।
தர்மேண லபதே ஸர்வம்
தர்மஸாரமிதம் ஜகத் ॥
dharmādarthaḥ prabhavati
dharmātprabhavatē sukham ।
dharmēṇa labhatē sarvaṃ
dharmasāramidaṃ jagat ॥
From Dharma alone Artha emerges.
From Dharma alone happiness arises.
With Dharma alone everything can be attained.
Dharma is the essence of this world.
3.9.32 ஆத்மாநம் நியமைஸ்தைஸ்தை
கர்ஸயித்வா ப்ரயத்நத: ।
ப்ராப்யதே நிபுணைர்தர்மோ
ந ஸுகால்லப்யதே ஸுகம் ॥
ātmānaṃ niyamaistaistai
karṡayitvā prayatnataḥ ।
prāpyatē nipuṇairdharmō
na sukhāllabhyatē sukham ॥
Smart people deliberately exhaust themselves
by subjecting themselves to various disciplines.
Happiness cannot be achieved by taking things lightly.
3.9.33 நித்யம் ஸுசிமதிஸ்ஸௌம்ய
சர தர்மம் தபோவநே ।
ஸர்வம் ஹி விதிதம் துப்யம்
த்ரைலோக்யமபி தத்த்வத: ॥
nityaṃ ṡucimatissaumya
cara dharmaṃ tapōvanē ।
sarvaṃ hi viditaṃ tubhyaṃ
trailōkyamapi tattvataḥ ॥
O gentle one, keeping your mind pure all the time,
please practice Dharma in this Vana of Tapa.
You know everything in depth that is there
to be known in the three worlds!
3.9.34 ஸ்த்ரீசாபலாதேததுதாஹ்ருதம் மே
தர்மம் ச வக்தும் தவ கஸ்ஸமர்த: ।
விசார்ய புத்த்யா து ஸஹாநுஜேந
யத்ரோசதே தத்குரு மா சிரேண ॥
strīcāpalādētadudāhṛtaṃ mē
dharmaṃ ca vaktuṃ tava kassamarthaḥ ।
vicārya buddhyā tu sahānujēna
yadrōcatē tatkuru mā cirēṇa ॥
I am a woman and I speak as
my mind sways hither and thither.
Who is capable of talking to you about Dharma?
Think it over along with your brother
and do what you feel is right. Let there be no delay.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
அரண்யகாண்டே நவமஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
araṇyakāṇḍē navamassargaḥ ॥
Thus concludes the ninth Sarga
in Araṇya Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.